XX тәсім. Жедел пневмониялардың классификациясы Морфогенезі мен патологиялық анатомиясы . Жүз жылдан астам мерзімде
қалыптасқан ұғым бойынша, крупті, яғни
паренхималық деп бағамдалатын
пневмония өзінің даму барысында төрт кезеңнен өтеді: 1) қан толу кезеңі; 2)
қызыл бауырлану; 3) боз бауырлану және 4) айығу кезеңдері. Бұл төрт кезең 9—
10 тәулікті қамтиды.
Қан толу кезеңінің мерзімі бір тәулік қана. Өкпенің бөлігіне күрт қан толып,
су сіңіп ісінеді. Оған жиналған сұйықтықта бактериялар өте көп болады.
Капиллярлардың өткізгіштігі артып, альвеолаларға диапедездік жолмен
эритроциттер шығады. Қан кернеп, өкпе қатайыңқырайды.
Қызыл бауырлану кезеңі аурудың 2-ші тәулігіне сәйкес келеді. Толыққанды,
әрі микробтардың әсерінен су сіңіп ісінген альвеолаларға диапедездік жолмен
эритроциттер шығады. Эритроциттерге араласқан нейтрофилдердің арасына
фибрин жиналады. Альвеолалардағы экссудатқа араласқан пневмокококтарды
нейтрофилдер сіңіреді (фагоцитоз). Аралық тіндегі лимфалық тамырларға
лимфа жиналып, кеңейеді. Өкпенің тіні бауырға ұқсап, қоңыр-қызыл реңденіп,
қатаяды. Сондықтан аурудың бұл кезеңі өкпенің қызыл бауырлануы деп
Иммун-
дефи-
циттік
Пневмококк, стафилококк, стрептококк,
энтеробактериялар, анаэробтық
бактериялар
Органикалық шаң,
дәрілер, радиация
Нозологиясы,
патогенезі
Салдарлық
Клиника-
морфо-
логиялық
бейне-
сінің
ерекше-
ліктері
Парен-
хима-
лық
(крупті,
бөліктік,
плевра-
пнев-
мония)
Интер-
стиций-
лік
пнев-
мония
Бронх-
пнев-
мония
Асқын-
ған
созыл-
малы
бронхит
Аспи-
ра-
ция-
лық
Гипо-
стаз-
дық
Опера-
циядан
кейінгі
Сеп-
систік
Инфек-
циялық
агенттер
Пнев-
мококк
Респи-
рация-
лық
вирус-
тар,
мико-
плаз-
малар
Бактериялар,
вирус-
бактерия
қоғамдастығы
Бейинфек-
циялық
агенттер
Бронхпневмониялар
Біріншілік