Образования
ҚАМЫС ШАБЫНДЫҚТАРЫНЫҢ ӨНІМДІЛІГІН ТОПЫРАҚТЫ ӨҢДЕУ ӘДІСТЕРІ АРҚЫЛЫ АРТТЫРУ
жүктеу/скачать 2,01 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Түйінді сөздер
| ҚАМЫС ШАБЫНДЫҚТАРЫНЫҢ ӨНІМДІЛІГІН ТОПЫРАҚТЫ ӨҢДЕУ ӘДІСТЕРІ АРҚЫЛЫ АРТТЫРУ
Байжанова Б.К.1, а-ш.ғ.к., аға оқытушы Аханов С.М.1, т.ғ.к., аға оқытушы Бимагамбетова Г.А.2, б.ғ.к, доцент Нургалиев Н.Ш.1, РhD, аға оқытушы, Нұржан Д.Ж.1, РhD, аға оқытушы 1Қорқыт Ата атындағы Қызылорда университеті, 2М.Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан университеті, Қазақстан Республикасы Аңдатпа. Қазақстанда жайылымдар мен шабындық алқаптары арасында үлкен диспропорция бар. Қазіргі уақытта тек 5,8 млн га шабындық бар, бұл табиғи жерлердің жалпы көлемінің 3% ғана құрайды немесе әр 30,1 га жайылымға 1 га шабындық қана келеді. Бұл шөп дайындау үшін 12-15 миллион гектар жайылымды, ал құрғақшылық жылдары 25 миллион гектарға дейін шабуды қажет етеді. Республиканың кейбір аймақтарында жыл сайын қоғамдық малға арналған қысқы азық жетіспейді. Табиғи жерлердің шығымы төмен: шабындықтар - 5 - 7 ц/га, шабылған жайылымдар - 1,5 - 3,0 ц/га пішендер. Бұл, әсіресе, Қызылорда облысының құрғақ дала аймағында байқалады. Казгипрозем институтының мәліметтері бойынша Қазақстанда құлатылған жайылымдардың шамамен 10% -ы бар, ал жайылымдық аймақтың 50% -ында мал азықтық өсімдіктер деградацияға ұшыраған. Республикада су басқан шабындықтардың өнімділігі әлі де жоғары емес. Ол өзінің табиғи күйінде әр гектардан 10-14 центнер шөптен аспайды. Сонымен қатар, табиғи шабындықтарды мақсатты түрде жақсарту арқылы өнімділікті бірнеше есе арттыруға болады. Жемшөп өндірісін арттырудың маңызды резервтерінің бірі, әсіресе Арал теңізінің тұзды топырағында қамыс өсімдігінің әлеуетін зерттеу және аймақтың экологиялық қолайсыз жағдайында ұтымды пайдалану әдістерін жасау болып табылады. Түйінді сөздер: себуге дейінгі, топырақты өңдеу, өнімділік, табиғи шабындықтар, қамыс. ҒТАХР 68.01.81 https://doi.org/10.52081/bkaku.2021.v56.i1.002 жүктеу/скачать 2,01 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|