ОҢТҮСТІК-ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАННЫҢ ШАЛҒЫНДЫ – КҮРЕҢ ТОПЫРАҒЫНЫҢ БИОЛОГИЯЛЫҚ ҚАСИЕТІНЕ АУЫР МЕТАЛДАРДЫҢ ӘСЕРІ
Тукенова З.А.1, т.ғ.д., ҚР Ауыл шаруашылығы ғылымдары академиясының корреспондент мүшесі,
Амангелді А.Е.2, 2 курс магистранты,
Базарбаева Т.А.2, ф.ғ.к., доцент
1Өспанов О.О. атындағы Қазақ топырақтану және агрохимия ғылыми-зерттеу институты,
2 әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті, Алматы, Қазақстан Республикасы
Аннотация. Мақалада Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы шалғынды - күрең топырағының биологиялық қасиеттеріне ауыр металдардың әсеріне экологиялық баға берілген. Жұмыста ауыр металдардың топырақтың биологиялық белсенділігіне әсерін зерттеу туралы мәліметтер келтірілген. Қоршаған ортадағы ауыр металдардың құрамы туралы әдебиеттерге шолу жасалып, олардың кейбірінің шалғынды - күрең топырақтың биологиялық қасиеттеріне кері әсері сипатталған. Топырақ омыртқасыздарының түрлері, сондай-ақ шалғынды - күрең топырақтарының ауыр металдармен ластануын бақылау үшін биоиндикатор ретінде қолданылуы қажет топырақ ферменттері анықталды. Алынған нәтижелер Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы экожүйелердегі ауыр металдармен ластануының әсерінен шалғынды - күрең топырақтарының биологиялық белсенділігінің өзгеруі туралы білімді кеңейтеді.
Түйінді сөздер: топырақ, ауыр металдар, ластану, көрсеткіш, агроэкологиялық бағалау, мезофауна, топырақтың ферментативті белсенділігі, гумус.
ВЛИЯНИЕ ТЯЖЕЛЫХ МЕТАЛЛОВ НА БИОЛОГИЧЕСКИЕ СВОЙСТВА ЛУГОВО-КАШТАНОВОЙ ПОЧВЫ ЮГО-ВОСТОКА КАЗАХСТАНА
Тукенова З.А.1, к.б.н., доцент , член-корреспондент АСХН РК,
Амангелды А.Е.2, магистрант 2 курса,
Базарбаева Т.А. 2, к.г.н., доцент.
1Казахский НИИ почвоведения и агрохимии им.У.У.Успанова,
2 Казахский Национальный университет им. аль-Фараби, Алматы, РК
Аннотация. В статье приводится экологическая оценка влияния тяжёлых металлов на биологические свойства лугово-каштановых юго-востока Казахстана.
В работе приведены данные по изучению действия тяжелых металлов на биологическую активность почв. Приведен обзор данных литературы по содержанию тяжелых металлов в окружающей среде, описывается негативное воздействие некоторых из них на биологические свойства лугово-каштановой почвы. Выявлены виды почвенных беспозвоночных животных, а так же почвенные ферменты, которые необходимо использовать в качестве биоиндикаторов для мониторинга загрязнения лугово-каштановых почв тяжелыми металлами. Полученные результаты позволят расширить знания об изменении биологической активности лугово-каштановых почв под влиянием загрязнения ТМ в экосистемах юго-востока Казахстана
Ключевые слова: почва, тяжелые металлы, загрязнение, индикация, агроэкологическая оценка, мезофауна, ферментативная активность почв, гумус
Достарыңызбен бөлісу: |