«Ғажайып көрме» Бұл – ең үздік туындылар мен тосын тапқырлыққа негізделген әрекеттерді тамашалауға мүмкіндік беретін көрме. Бала өз суретінің тіл сабағының қай тақырыбына, қандай ұғым-түсінікке байланысты салынғанын айтып беруі шарт. Өлең, жұмбақ, ертегі, шығарма, сыр-пікірлерін ұсынған балалар өз шығармашылықтары жайлы тіл сабағына қатысты әңгімелеп, тілге қатысты ойларын би тілімен, шахмат тілімен, өзге пәндер терминдерімен және т.б. тосын тапқырлықтарымен танытар қиял еркіндігіне жол береді.
Көрсетілімге сай киінуін, дене қимылы мен сөз үндестігін сақтауын, көпшілік алдында өздерін әдепті ұстауын талап ету баланың өзін ортада қымсынбай, еркін ұстап үйренуіне жол ашады, көпшілік алдында өзін ұстау мәдениетін игеруіне қолайлы орта жасалады. Киіну мәдениетін қалыптастырады: талғаммен киіне білу – адамның өзіне сенімді болуының кепілі.
Ой мен дененің қимылының ырғақты үйлесуі – баланы би алаңында бұғып қалудан немесе оғаш қимылдаудан құтқарып, денесін игере алмаудан туған сенімсіздігін жояды.
«Даналық ағашы» Оқушылар ішінен бір жүргізуші сайланады. Жүргізушінің қолында қорап немесе сандықша болуы керек. Оқушылар тақырып бойынша ашық сұрақтар құрастырып, жүргізушіге береді. Сұрақтар құрастырылып біткен соң, оқушылар сандықшадан кез келген сұрақты алып, дауыстап оқиды, толық жауап беруге тырысады. Қойылған сұрақпен берілген жауап бағаланады.
«Данышпан үкілер» Мәтінмен жұмыс істеудің негіздері.
Мәтіннен негізгі (жаңа) ұғымдарды тауып, оларды алфавиттік ретте жазыңыз.Мәтіннен сіз күтпеген, сіздің бұрынғы ұғымдарыңызға қарсы тұрған ақпаратты табыңыз.Сізге жаңалық болған ақпаратты жазыңыз.
Маңызды өмірлік даналық.
Мәтіннің негізгі ойын бір сөйлеммен білдіріңіз.
Таныс және таныс емес.
Мәтіннен сізге алдында таныс болған және мүлдем таныс емес ақпаратты табыңыз.
Иллюстрациялық бейнелеу.
Мәтіннің негізгі ойын сурет, сызба, карикатура т.б. арқылы бейнелеп көріңіз.
Үлгі боларлық қорытынды.
Оқыған мәтіннен келешекте қажет болатын маңызды қорытынды шығаруға бола ма?
Талқылауға арналған маңызды тақырыптар.
Сыныпта талқылауға тұрарлықтай, ерекше көңіл бөлуге болатын ойларды, пікірлерді табыңдар.
«Дарабоз» Бала еңбегін сабақта бағалауға рейтинг жүйесінің қарапайым түрін ұсынар едік. Мұғалім өзінің жеке шығармашылық журналы төмендегі бағытта бағалау жүйесін қолданады. Бұл баланың төмен баға алу қорқынышынан туатын қажетсіз әрекеттерінен арылып, шынайы еңбегімен көрінуге ұмтылуына ықпал етеді. Ұжымда демократиялық қатынастар орнатуға қызмет етеді.
Ұтымдылығы – бірінші орында баланың қабілетінен гөрі еңбектенуі тұратындығында. Тынымсыз еңбек қабілетті дамытады. Баланың сенімділігі мен қызығушылығын ұштайды.
Бала еңбегі мынадай бағыттарда жан-жақты бағаланғаны жөн:
сабаққа қатысуы;
Мұндай жағдайда «екі» деген баға болмайды, себебі өзін ықтырып, үркітетін бағаны емес, жинақталған балды көріп, кемшілігін түзетуге мүмкіндігі бар екеніне сенімді болар еді.