Орындаған: Жолдасбаева Лаура Тобы: крок-227 практикалық жұмыс


Өнер туындысының іргетасы – тақырып туралы



бет2/7
Дата03.02.2023
өлшемі26,45 Kb.
#64961
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
лаура (копия)

Өнер туындысының іргетасы – тақырып туралы.


Тақырып – өнер туындысының іргетасы. Жазушының шындық болмыстан таңдап, талғап алып, өзінің көркем шығармасына негіз, арқау еткен өмір құбылыстарының тобын тақырып дейді.
Тақырып – жазушы суреттеп отырған өмір құбылысы болса, идея – жазушының сол өзі суреттеп отырған өмір құбылысы туралы айтқысы келген ойы, сол өмір құбылысына берген бағасы. Тақырыптан идея, идеядан тақырып туады.
Үйдің қабырғасын салып, төбесін жаппас бұрын іргетасы қаланатыны секілді, көркем шығарманың туу процесі де тақырыптан басталатыны даусыз. «Бәрінен бұрын тақырып пайда болады, – дейді В.Катаев, – пайда болады да, жазушыны азапқа сала бастайды. Тақырып санаға сіңіп, ойға орныққан сайын, адам, зат образдары, болашақ пейзаж жұрнақтары туып, тұтаса береді».


  1. Көркем туындының идеясы жайында.


Шығарманың көркемдік идеясы - бұл автордың эмоционалды тәжірибесі мен өмірінің дамуы өнімі ретіндегі көркем шығарманың мазмұндық-семантикалық тұтастығы. Бұл ойды басқа өнер мен логикалық тұжырымдар арқылы жаңғырту мүмкін емес; ол шығарманың бүкіл көркемдік құрылымымен, оның барлық формальды компоненттерінің бірлігі мен өзара әсерімен көрінеді. Шартты түрде (және тар мағынада) бұл идея негізгі ой, идеологиялық қорытынды және « өмір сабағы«, Шығарманы интегралды түсінуден туындайтыны анық.


  1. Көркем шығарманың композициясы мен сюжеті.


Композиция – латынша«құрастыра, қиыстыру» деген мағына береді. Бұл көркем шығарманың құрылысы. Композиция тек формаға ғана байланысты ұғым емес, мазмұнмен де тікелей байланысты. Сонымен қатар көркемдік түрлердің орналасуы және ара қатынасы, яғни шығарманың мазмұны мен жанрынан өрбитін туынды құрылысы. Композиция шығарманы біртұтас дүниеге айналдыруға ықпал етеді.
Композиция пішіндік бөлшектерді тұтастырып, идеяға бағындырады. Композиция қағидалары – эстетикалық таным: қорытындысы, олар ақиқаттың тереңде жатқан өзара, байланысын танытады. Композиция өзіндік мазмұнға ие, оның құралдары мен тәсілдері суреттелген құбылысты қайта жаңғыртып, мәнін тереңдетеді.
Сюжет – француз тілінде «зат» деген ұғымды білдіреді. Ол – эпикалық және драмалық, кейде лирикалық шығармаларда қозғалыс үстінде көрінетін оқиға барысы, әрекет дамуы. «Сюжет» терминін алғаш рет XVII ғасырда классицистер П.Корнель мен Н.Буало қолданды. Олар сюжет ұғымын Аристотель ізімен ежелгі дүние қаһармандарының өміріндегі оқиғалармен байланыстырды. Көбіне сюжет шығармадағы оқиғалар жүйесі ретінде көрінеді. Оның сыры сюжетті шығарманың басым бөлігі аса маңызды қоғамдық конфликтілерді көркемдік тұрғыдан қарастырады және оларды қаламгер жасаған біртұтас өмір көрінісінің ішінде бейнелейді.




  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет