Орындаған: Торабай Аяжан
Денсаулық сақтаудың экономикалық және әлеуметтік аспектілері. Денсаулық сақтау жүйесінің қолжетімділігі
жүктеу/скачать 38,23 Kb.
|
| Денсаулық сақтаудың экономикалық және әлеуметтік аспектілері. Денсаулық сақтау жүйесінің қолжетімділігі.
Медицина әлеуметтануы мен денсаулық сақтау-әлеуметтану саласы, жаңа заман қоғамындағы медицина мен денсаулық проблемаларын зерттейді. Адамдардың денсаулық сақтау мен медициналық қызмет көрсету саласын ерекше мінездейтін, әлеуметтік және әлеуметтану процестерін кешенді қатынастарының заңдылықтарын және әлеуметтану проблемаларын, құбылыстарын зерттейтін бағытын біріктіретін әлеуметтану саласы.Бұл саланы кейбір ғалымдар медициналық әлеуметтік проблмаларының шектейтінің айтты. Медицина денсаулық сақтау салсының бір ғана жүйесі болғандықтан, заңдылық құқығы жоқ болып саналады. Әлеуметтік салада бір сала болып есептелді. Әлеуметтік теорияны зерттей отырып, денсаулық сақтау ғылыми практикада медициналық әлеуметтану болып есептеледі. Сондықтан әлеуметтік өмірдегі саланың толық көлемін ж\е әлеуметтік процесін кеңейте санайды. Ол процестерді ж\е денсаулық сақтаудың барлық саласындағы тек бір проблемаларын емес, медицина қызметкерлерін байланыстыратын зерттейді. Денсаулық сақтау термині әр түрлі институттарға қатысты, денсаулық сақтау мен қолдау ж\е отбасындағы денсаулық, білім, еңбек, дін, құқық салалары функцияларына әсер етуші болып табылады. Яғни сол замандардан бастап денсаулық сақтау мәселелері талқыланған болатын. Сонымен қатар белгілі шет елдік ж\е отандық елдік ғалымдардың денсаулық сақтау жүйесін қарастыра отырып олардың теориялық ж\е тәжірибесін қарастыра отырып сол әдістерді пайдаланамыз. Еуропа мемлекттерінде әсіресе Ұлыбританияда, Германияда, Францияда денсаулық аспектілері VIII ғасырдың соңынан ілеуметтік медицина шегінде зерттелді. Сол Францияда Ұлы көтеріліс әсерінен қоғамдық денсаулық сақтау концепциясы болды. Екі жүз жыл шамасында медицина әлеуметтануы мен денсаулық сақтау прблематикасы болды, ол эпидемиология мен әлеуметтік гигиенада пайдаланылады. Медициналық әлеуметтану мен денсаулық сақтау 1950 жылы АҚШ-та мамандандырылған сала ретінде пайда болды. Екінші дүниежүзілік соғысынан кейін медициналық әлеуметтану мен денсаулық сақтау тез дамыды.Қазіргі кезде шет елдерінде әлеуметтану саласы кең тараған медицина білімінде жеке бір сала болып саналады. Медициналык әлеуметтану мен денсаулық сақтаудың дамуына әлеуметтанушы ойшылдар: К.Маркс, Энгельс, Франк, Парсонс, Мертон, Фуго, Момфорт, Наварро, Уинтер және т.б үлкен еңбектер жасады : 1). жаңа заман қоғамында денсаулыққа байланысты туындаған көптеген мәселелердің әлеуметтік табиғаты бар;2).алам денсаулығы мен өмiрi жоғарғы әлеуметтік құндылық болып есептелді;3) медицина тарапынан аурулардың жас мөлшерін аурудың әлеуметтік аспектілерін зерттеу үшін қадағаланатын болды. Әсiресе психиатрия,педиатрия,отбасылык медицина,гериатрияжәне коммунальды медицина бағытындағылар.4).жоғарғы оқу орындарында әлеуметтану бөлімін ашу қажеттілігі пайда болды. Батыс әлеуметтанушыларының арасында медициналық әлеуметтану мен денсаулық сақтау саласын зерттемеген маман жоқ. Көптеген баспалар мысалы денсаулык және қоғамдық тәртіп, әлеуметтану ғылымы мен медицина, денсаулық пен аурудың әлеуметтануы. Ресейде карапайым крестьяндардың денсаулық мәселесін М.В.Ломоносов және А.Н.Радищев, бiрiншi болып карастырды.1920жылы одақ денсаулық сақтау негізін қалаған көрнекті дәрігерлер: Н.А. Семашко, С.И.Мицкевия, А.И.Винокуров, Э.П.Соловьев. Олар медицина мәселесiмен бiрге денсаулық сақтаудағы әлеуметтік мәселелер толығымен назарларынан тыс калдырмады. 1950-1970 жылдары медицина әлеуметтануы мен айналысқан ғалымдар Д.А.Бирюков, Н.И.Гращенков, В.М. Жданов, А.М.Изуткин, О.В. Кербиков, Ю.П.лисицын, В.Ф.Сержантов т.б Медицина әлеуметтану монографиясында әлеуметтік философиялық мәселелер: 1)адамның биоәлеуметтік бірлігіндегі мәселесі, 2)адам мен табиғаттың өзара қарым-қатынасы 3)ғылыми-техникалық процестердегі адам денсаулығы мен өмірін проблемалары 4)денсаулық сақтау мен өмірі сүру салты мәселелері 5) медицинаның жаңа заман қоғамындағы этникалық мәселелері медицинадағы әлеуметтану ж\е денсаулық сақтау негізгі зерттеулер бағытын бөлуге болады. жүктеу/скачать 38,23 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|