10-сынып
Әдебиеттегі демократтық, ағартушылық бағыт, сыншыл реализм.
Эпистолярлық жанр, публицистика, ғылыми мақалалар туралы түсінік.
Шоқантану, Абайтану, фольклорист, азамат ақын туралы ұғым.
Аударма, мысал жанры туралы түсініктерін кеңейту түрлері, соның ішінде шығыстың «Назира» үлгісі.
Саяси-әлеуметтік, махаббат, достық, философиялық, элегиялық, азаматтық лирикалар, жалпы лирика түрлері жайында әңгіме.
Әдебиеттің халықтығы, жаңашылдық, ақын-жазушы стилі, әдеби тіл, кейіпкер тілі, философиялық трактаттар, қарасөздер туралы түсінік.
Роман жанры, өлеңмен жазылған роман, өмірбаяндық романдар, журналистика, естеліктер, романтикалық поэма, әдебиет теориясы туралы очерк, фельетон жайындағы ұғымдарын тереңдету.
Әнші-ақын-композитор туралы, психолог ақын жайында әңгіме.
Лирикалық кейіпкер, типтік бейне, сатира, аллегория, сюжеттік өлеңдер туралы түсініктерін кеңейту.
Ұйқас түрлері, өлең құрылысындағы жаңашылдық (Абай шығармашылығы) туралы ұғым.
11-сынып.
Төңкерістен кейінгі әдеби ағымдар (символизм, футиризм, т.б.).
Поэтикалық әдебиет және социалистік реализм туралы (ұтымды, ұтымсыз жағы).
Новелла, баллада, эпопея, тарихи романдар, драматургиядағы тартыс пен характер, трагедия, комедия жанры, суреткердің даралық стилі, шеберлігі, лиро-эпикалық поэмалар, трагедиялық образдар жайында түсінік.
Тип, прототип, көркем шығармадағы деталь, штрих, псевдоним, очерк, фельетон, роман жанрындағы сюжет пен композиция, қарасөзбен жазылған поэма, тарихи тақырыптар, ұлттық тақырыптар, әдебиеттер достығы, халықтық сипаты, дәстүр мен жаңашылдық ұғымдарын кеңейту.
Портрет-эссе, роман-диалог, трилогия, деректі әңгімелер жайында әңгіме.
Әдебиеттегі көркем шындық, тарихи шындық, көркем бейне, стиль мен әдістер, авторлық тұжырым, әдебиеттің тегі мен түрі, өлең құрылысы, өлшемі туралы бұрынғы білімдерін кеңейту.
Қай сыныпта болмасын, әдеби-теориялық ұғымдар көркем шығарма негізінде, онымен тығыз байланыста түсіндіріледі.
Енді осы әдеби-теориялық ұғымдарды сабақтың қай кезеңінде беру тиімді – соған тоқтайық. Фольклор, ауыз әдебиеті, ертегі туралы жалпы ұғымды ертегіні бастайтын алғашқы сабақта, кіріспеде берген жөн.
Әдеби-теориялық ұғымдарды берудің келесі бір жолы – салыстырмалы жұмыстар, салыстыру әдістері.
Әдеби-теориялық ұғымдар берудің, маңызды бір саласы — әдебиеттің көркемдігі, тропа, фигуралар туралы білім беру. Бұл жұмыс көбінде көркем шығарма тіліне, поэзиялық шығармаларға поэтикалық талдау жасау арқылы, жүзеге асады.
Достарыңызбен бөлісу: |