«Қоршаған ортаны және дәрілік өсімдік шикізатын пестицидтермен және радионуклидтермен ластау мәселелері»


Пестицидтерді қолдану аймағындағы қоршаған ортаның жай-күйін химиялық және биологиялық мониторинг критерийлері бойынша бағалауға болады



бет5/6
Дата05.12.2023
өлшемі23,78 Kb.
#134470
1   2   3   4   5   6
Пестицидтерді қолдану аймағындағы қоршаған ортаның жай-күйін химиялық және биологиялық мониторинг критерийлері бойынша бағалауға болады.
Химиялық мониторинг пестицидтердің қалдықтарын талдаудың стандартты жоғары сезімталдық әдістерін қолдану арқылы жүзеге асырылады. Ақаулық деңгейі пестицидтердің іс жүзінде анықталған мөлшерін ауадағы, судағы, топырақтағы шекті рұқсат етілген концентрациямен (ШРК) және ауыл шаруашылығы өнімдеріндегі шекті рұқсат етілген деңгеймен (ШРЖ) салыстыру арқылы белгіленеді. Алынған мәліметтер негізінде кешенді көрсеткіш есептеледі – берілген экожүйе үшін пестицидтердің шекті рұқсат етілген жүктемесі (МАЛ).
Биологиялық мониторинг пестицидтерге өте сезімтал және олардың болуына тез жауап беретін кейбір индикаторлық өсімдік түрлерін пайдаланады. Басқа түрлері де қолданылады – сандық талдау үшін қол жетімді, қалдықтары денесінде жинақталатын пестицидтер аккумуляторлары. Бұл бағалау әдісі әртүрлі экожүйелер үшін ең қолайлы.
Зияны пайдасы барма?

Радиоактивті сәулеленуді иондаушы деп те атайды, өйткені ол атомдар мен молекулалардың иондануын (электрондардың жоғалуын) тудыруы мүмкін. Бұл сәулелер үш типте болуы мүмкін:Альфа-сәулеленуБөлшектер иондалған гелий ядроларынан шығады, олар өте қысқа қашықтыққа өте алады. Бұл бөлшектердің ену қабілеті аз, сондықтан оларды парақ арқылы тоқтатуға болады.Бета радиацияПротондар мен нейтрондардың ыдырауына байланысты жоғары энергияға ие электрондар бөлінеді. Радиацияның бұл түрі бірнеше метрді жүріп өтуге қабілетті және оны әйнек, алюминий немесе ағаш тақтайшалармен тоқтатуға болады.Гамма-сәулеленуБұл атом энергиясынан пайда болатын, жоғары энергиясы бар электромагниттік сәулеленудің бір түрі. Ядро қозған күйден төменгі энергетикалық күйге ауысады және электромагниттік сәуле шығарылады.Гамма-сәулеленудің жоғары ену қабілеті бар және ол жүздеген метрге өте алады. Оны тоқтату үшін бірнеше сантиметр қорғасыннан немесе 1 метрге дейінгі бетоннан тұратын тақтайшалар қажет.

Радиоактивті сәулеленуді иондаушы деп те атайды, өйткені ол атомдар мен молекулалардың иондануын (электрондардың жоғалуын) тудыруы мүмкін. Бұл сәулелер үш типте болуы мүмкін:Альфа-сәулеленуБөлшектер иондалған гелий ядроларынан шығады, олар өте қысқа қашықтыққа өте алады. Бұл бөлшектердің ену қабілеті аз, сондықтан оларды парақ арқылы тоқтатуға болады.Бета радиацияПротондар мен нейтрондардың ыдырауына байланысты жоғары энергияға ие электрондар бөлінеді. Радиацияның бұл түрі бірнеше метрді жүріп өтуге қабілетті және оны әйнек, алюминий немесе ағаш тақтайшалармен тоқтатуға болады.Гамма-сәулеленуБұл атом энергиясынан пайда болатын, жоғары энергиясы бар электромагниттік сәулеленудің бір түрі. Ядро қозған күйден төменгі энергетикалық күйге ауысады және электромагниттік сәуле шығарылады.Гамма-сәулеленудің жоғары ену қабілеті бар және ол жүздеген метрге өте алады. Оны тоқтату үшін бірнеше сантиметр қорғасыннан немесе 1 метрге дейінгі бетоннан тұратын тақтайшалар қажет.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет