Сабақ тақырыбы: Денелердің электрленуі, электр заряды, өткізгіштер мен диэлектриктер

8.4.1.3 – электрленудің оң және теріс әсеріне мысалдар келтіру

заттар янтарь сияқты өзіне басқа денелерді тарту қабілетіне ие болғанда, оны электрленген күйде деп атайды. Дене электр зарядына ие болды айтамыз.

• заттар янтарь сияқты өзіне басқа денелерді тарту қабілетіне ие болғанда, оны электрленген күйде деп атайды. Дене электр зарядына ие болды айтамыз.

Үйкелістен электрлену  

Үйкеліс кезінде екі денеде электр зарядтарын алады

Теріге (немесе жібекке) үйкелген шыны таяқшада пайда болатын электр зарядын оң, жүнге үйкелген янтарьда (немесе эбоните) пайда болатын электр зарядын теріс заряд деп атау қабылданған.

• Теріге (немесе жібекке) үйкелген шыны таяқшада пайда болатын электр зарядын оң, жүнге үйкелген янтарьда (немесе эбоните) пайда болатын электр зарядын теріс заряд деп атау қабылданған.
• Электр заряды – электромагниттік өзара әсердің интенсивтігін сипаттайтын скалярлық физикалық шама.

Зарядтың бір денеден екінші денеге өтуі:

• Теріс зарядталған таяқша және зарядталмаған гильза берілген
• Теріс зарядталған таяқша және зарядталмаған гильза берілген

Электроскоп- денелердіӊ электрленуін (электр зарядыныӊ бар екендігін) байқауға арналған қарапайым аспап.

• Электроскоп- денелердіӊ электрленуін (электр зарядыныӊ бар екендігін) байқауға арналған қарапайым аспап.

Электрометр- электрлік потенциалды өлшеуге арналған құрал

• Электрометр- электрлік потенциалды өлшеуге арналған құрал

Электрометрға оң зарядталған таяқшаны тигізгенде оң зарядтар стрелка және стержень бойлап бөлістіріледі, нәтижеде олар тебіседі.

• Электрометрға оң зарядталған таяқшаны тигізгенде оң зарядтар стрелка және стержень бойлап бөлістіріледі, нәтижеде олар тебіседі.

Егер, енді теріс зардяталған таяқшаны тигізсек,

• Егер, енді теріс зардяталған таяқшаны тигізсек,

онда зарядтар бірін-бірі жоғалтады, нәтижеде олар разрядталып тебісу күші болмағандықтан стрелка бастапқы күйіне келеді.

Бір электрометрден екінші электрометрге зарядтың берілуі

Диэлектриктер

Индукция көмегімен электрлену

• Бұл құбылыс әсерден электрлену немесе электрлік индукция деп аталады. Зарядталмаған екінші денеде пайда болған зарядтар индукцияланған зарядтар деп аталады
• Бұл құбылыс әсерден электрлену немесе электрлік индукция деп аталады. Зарядталмаған екінші денеде пайда болған зарядтар индукцияланған зарядтар деп аталады

Егер зарядталған денеден заряды жоқ денеге заряд берілсе және олардыӊ өлшемдері бірдей болса, онда заряд теӊ екіге бөлінеді.

Егер зарядталған денеден заряды жоқ денеге заряд берілсе және олардыӊ өлшемдері бірдей болса, онда заряд теӊ екіге бөлінеді.

Электр зарядының сақталу заңы (1843 ж. М.Фарадей)

• Тұйықталған жүйедегі барлық бөлшектердіӊ зарядтарының алгебралық қосындысы өзгермейді.

Рефлексия.

Рефлексия.

- нені білдім, нені үйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет.

Үйге тапсырма. Конспек жасау

жүктеу/скачать 1,41 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: