Орта білім беру жүйесіндегі теңсіздік
жүктеу/скачать 1,32 Mb. Pdf көрінісі
|
| Диаграмма 11. Ауылдарды кадрлық ресурстармен қамтамасыз ету,
мамандық бөлініс есебімен адам, % 0,8
2,8 1,4
2,7 21,2
білім беру әлеуметтік қамсыздандыру спорт денсаулық сақтау агроөнеркәсіптік кешен мәдениет
71,2 Білім беру неғұрлым сұранысқа ие сала болып келеді және ауылдық мектептерге 42 745 адам (71,2%) жұмысқа орналастырылды. Екінші орында 12 705 адам (21,2%) таңдауы түскен, денсаулық сақтау саласы. Олардан кейінгі кезекте агроөнеркәсіптік кешен мамандықтары – 1 665 адам (2,8%) және мәдениет – 1 604 (2,7%) адам. Сұраныс шкаласын спорт – 863 (1,4%) және әлеуметтік қамсыздандыру – 483 (0,8%) салалары аяқтайды. Бағдарлама қатысушыларының жалпы санының 74% әйелдер құрайды және 70% қатысушылар – жас мамандар 74 .
іс жүзінде әрбір ШЖМ-да «Дипломмен – ауылға» бағдарламасы бойынша жас мамандар жұмыс істейтіндігін анықтады. «Бізде жастар көп, осы бағдарлама бойынша олардың көпшілігі мемлекеттен әлеуметтік қолдау алды». «Бұл өте жақсы бағдарлама және бізде несие, тұрғын үй алып, содан кейін қалаға кететіндер жоқ. Барлығы жұмыс істейді, өйткені біз қалаға жақын орналасқанбыз. Ал шалғайдағы ауылдарда, әрине жас кадрлардың жетіспеушілігі және олардың тұрақтамауы жоғары». 72 Тастанова Л. Дёшево и без залога // https://time.kz/articles/zloba/2020/06/08/dyoshevo-i-bez-zaloga 73 20 млрд тенге выделят на финансирование ГП «С дипломом – в село» в 2020 году // https://www.gov.kz/memleket/ entities/economy/press/news/details/20-mlrd-tenge-vydelyat-na-finansirovanie-gp-s-diplomom-v-selo-v-2020-godu?lang=ru 74 Итоги года молодежи: Что поменялось в проекте «С дипломом – в село» // https://www.gov.kz/memleket/entities/ economy/press/news/details/vzyat-orientir-na-socialnoe-razvitie-sela?lang=ru 33 Мектептегі білім беруді жаңғырту: теңсіздікті жеңу векторы 2-тарау Негізінен, ауылдық жерлерге педагогикалық мамандықтарды бітірген, бұрынғы мектеп түлектері жұмыс істеуге оралады. «Бізде жас мамандар көп, бүгінгі таңда еңбек
Жалпы, «Дипломмен – ауылға» бағдарламасы өз міндетін орындады. Мысалы, 2009 жылға дейінгі ауылдарды жас мамандармен қамтамасыз етуді салыстыратын болсақ, онда бағдарламаны іске асырудың басталуымен олардың ағыны екі есеге ұлғайғандығын, жыл сайынғы өсім 3 300 адамнан 6 000 адамға дейін өскендігін байқаймыз. Олардың анағұрлым көп бөлігі Түркістан облысына (6 703), Алматы (6 253) және Батыс Қазақстан (5 184) облыстарына орнықты. Ал еліміздегі ең еңбек көзіне тапшы, мамандар дефицитін көріп отырған Қостанай, Павлодар және Солтүстік Қазақстан облыстары саналады. Мемлекеттік бағдарлама тұрақтылығының маңызды факторы ауылдарға келетін жас мамандардың қажеттіліктеріне, тиісінше бағдарлама шарттарының өзгеруіне тез ден қоюы болып табылады. 2009 жылдан бастап бағдарламаға қатысушылардың тұрғын үй сатып алуы үшін кредит беру көлемі 630 АЕК-тен 1500 АЕК-ке дейін ұлғайды, ветеринария мен агроөнеркәсіптік кешеннің білім беру бағдарламаларын қоса алғанда, мамандықтар санын ұлғайтты, жас мамандардың міндеткерліктерін орындау мерзімін 5 жылдан 3 жылға дейін қысқартты. 2019 жылы ауылдық жерге жұмыс істеуге және тұруға келген мамандар үшін жәрдемақы мөлшері 70 АЕК-тен 100 АЕК-ке дейін арттырылды 75 .
асыруға жауапты адамдардың бетпе-бет келетін қиындықтары әлі күнге дейін сақталып отыр.
Бағдарламаға қатысушылар кездесетін негізгі проблемалар, бюджеттен бөлінген қаражаттың жеткіліксіздігі және ауылдық жерлердегі жалақының төмендігі болып табылады. Бюджет қаражаты өңірлердегі кадр сұранысының 70-75%-ға жуығын жаба алады. Сондықтан, жаңадан келген мамандар үшін әлеуметтік көмек шараларын алу кезегі қалыптасады. Бағдарламаның негізгі міндеттеріне әлеуметтік қолдау шараларын көрсету арқылы ауылдық елді мекендерде мамандарды бекіту кіреді. Жергілікті өкілеттілік және атқарушы органдардың құзыретіне жалақы мәселелері жатады. 2005 жылғы 8 шілдедегі Қазақстан Республикасының жүктеу/скачать 1,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|