153
Тарихи деректерге ден қойсақ, қадым заманнан көне түркі тілдерінде
бұл сөздің
батур
немесе
баһадур
сияқты екі түрі болған. Бір қатар ғалымдар
(Ғ.Мұсабаев Э.Шаванн, А.Вамбери) «батыр» сөзі көне түркі сөзі деп көрсеткен.
Көне түркі тіліндегі
бат-тур,
ол кездегі соғыс дәстүрінде майдан – екі қолдың
аралық жері. Осыған жекпе-жекке шығады. Сол майданда жекпе-жекке шығып,
қарсы жауын күткен адамға
бат
– «батыл»,
тыр
– «тұр» деген сөз деп
көрсетеді. Сөйтіп,
батыр
сөзі – қазақ сахарасында жасаған, түркі тілдес
көшпелі қазақ тайпаларының арғы тегі – хундардың тілінде болған көне түркі
сөзі.
Батыр
сөзін бауырлас, қандас түркі халықтарының тілдеріне ортақ мұра
деп қарау керек.
Батыр
сөзі түркі тілдері арқылы ерте кезде орыс тілдеріне
ауысқан. Орыс тілінде бұл сөздің екі мағынасы бар: бірі, –
батырь,
екіншісі –
богатырь.
Ханымына сәлем айт, Айырылған баладан.
Батырына
сәлем айт,
Қолынан туы құлаған
(Нұртуған);
Батыр ана
− көп бала тәрбиелеп өсірген анаға берілген атақ;
Батыр қала
− Ұлы Отан соғысында қаһармандық, ерлік көрсеткен
қалаға берілген жоғарғы атақ;
Батырлар жыры
−
елі, жері үшін басқыншы жаумен шайқасқан
батырдың ерлік істерін жырлайтын фольклорлық шығарма;
Достарыңызбен бөлісу: 
