Өтемісова гүлмира Жеткергенқызы КӨнерген аталымдар


жақысын  (Нұртуған).    Жаһұт (жақұт)



Pdf көрінісі
бет219/393
Дата14.10.2023
өлшемі2,71 Mb.
#114284
1   ...   215   216   217   218   219   220   221   222   ...   393
Байланысты:
жыр әдеби тил

жақысын 
(Нұртуған). 
 
Жаһұт (жақұт) 
− қымбат, бағалы тас
. Парсы тілінде 
йагут
 
– 
жақұт, 
қызыл түсті лағыл тас, меруерт тастың бір түрі, асыл тас
дегенді білдіреді 
(ПРС., М., 1960, 601). 
Саразбан аты астында
Жаһұттан 
тәжі басында, Жау 
қолына тастады, Қатын-бала, мал-жанды 
(Нұртуған). 
Көрінді ғажап сұлу 
келген шаһары, Гауһар мен 
жаһұт,
алтын үйдің бәрі. Алтын мен күміспенен 
соққан екен, Көрген соң қайран қалды хазірет Ғали 
(Ерімбет). 
Киіктен 
мүшкілан бар, феруза 
– 
тастан, 
Жақұттың
ақық ашады шекарасын 
(Ерімбет).


166 
Жақұт 
шие, ақықтай жидегінің тәттілігі Алматының алмасындай
(С. Мұқанов).
Жақыбай, жарлы-жақыбай 
− жоқ-жұқа жарлы адамдар, кедей тобы.
Жақыбай 
да 
жарлы
дегенді білдіреді. Түбірі 
жақы, бай
қосымша болу керек.
К. К. Юдахин бұл сөзге мынадай анықтама береді: 
жақы
 
– эпостық жырларда 
кездесетін моңғол сөзі, қырғыздар қайғы, қасірет деген мағынада қолданады 
деп көрсетеді 
(Юдахин К. К. КирРС., М., 1940,162). 
Сол бір кездер есімде Сан 
мың 
жарлы-жақыбай,
Қайыр сұрап жүретін, «Нәр татпадым» деп кешеден 
(Нұртуған).
Жалғаншы 
– 
1) бұл дүние; 2) болмағанды болды деп, жалған сөйлейтін, 
өтірікті судай сапырып қулықпен күн кешетін адам. 
Арасат майданында 
тергелерміз, Өткен соң бұл опасыз 
жалғаншыдан
(Ерімбет).
«Құдайға шүкір» 
деп жүрмін,


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   215   216   217   218   219   220   221   222   ...   393




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет