ОњТЏстік ќазаќстан мемлекеттік медицина академиясы
Индуктивтілік дегеніміз не?
жүктеу/скачать 3,32 Mb.
|
ППЗ методичка физика каз (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Индуктивтілік теориялары
| Индуктивтілік дегеніміз не?
Индуктивтілік - бұл «өткізгіштің меншігі», ол арқылы токтың өзгеруі электр өткізгіштің өзінде электр қозғаушы күшін тудырады. Мыстан жасалған сым темір өзекке оралғанда және катушканың екі шеті аккумулятор терминалдарына салынған кезде, катушкалар құрастыру магнитке айналады. Бұл құбылыс индуктивтілік қасиетіне байланысты пайда болады. Индуктивтілік теориялары Ағымдық өткізгіштің индуктивтілік қасиеті мен сипаттамасын сипаттайтын бірнеше теориялар бар. Физик Ханс Кристиан Орстед ойлап тапқан бір теория, тұрақты ток, I өтетін кезде өткізгіштің айналасында магнит өрісі В түзілетінін айтады. Ток өзгерген сайын магнит өрісі де өзгереді. Stрстед заңы электр мен магнетизм арасындағы байланыстың алғашқы ашылуы ретінде қарастырылады. Ток бақылаушыдан ағып кеткенде, магнит өрісінің бағыты сағат тілімен бұрылады. Фарадейдің индукция заңына сәйкес өзгеретін магнит өрісі жақын өткізгіштерде электр қозғаушы күшті (ЭМФ) қоздырады. Магнит өрісінің бұл өзгерісі өткізгішке қатысты, яғни өріс өзгеруі мүмкін немесе өткізгіш тұрақты өріс арқылы қозғалуы мүмкін. Бұл электр генераторларының ең іргелі негізі. Үшінші теория - бұл Ленц заңы, ол өткізгіште пайда болған ЭҚК магнит өрісінің өзгеруіне қарсы тұрады. Мысалы, егер өткізгіш сым магнит өрісіне салынса және өріс азаятын болса, Фарадей заңына сәйкес өткізгіштегі ЭМӨ индукцияланған ток қысқарған магнит өрісін қайта құратын бағытта қозғалады. Егер сыртқы магнит өрісінің өзгерісі dφ құрылса, ЭМӨ (ε) кері бағытта қозғалады. Бұл теориялар көптеген құрылғыларға негіз болды. Өткізгіштегі бұл ЭҚК индукциясы катушканың өзіндік индуктивтілігі деп аталады, ал катушкадағы токтың өзгеруі басқа жақын өткізгіштегі токты тудыруы мүмкін. Бұл өзара индуктивтілік деп аталады. ε = -dφ / dt Мұнда теріс белгі EMG-нің магнит өрісінің өзгеруіне қарсылығын білдіреді. Магнит өрісі — қозғалыстағы электр зарядтары мен магниттік моменті бар денелерге (олардың қозғалыстағы күйіне тәуелсіз) әсер ететін күштік өріс. Магнит өрісі магниттік индукция векторымен (В) сипатталады. В-ның мәні магнит моменті бар қозғалыстағы электр зарядына және денелерге өрістің берілген нүктесінде әсер етуші күшті анықтайды. Магнит өрiстерiн бейне түрiнде кескiндеу үшiн магнит индукциясы сызықтарын пайдаланады."Магнит өрісі” терминін 1845 ж. ағылшын физигі М. Фарадей енгізген. Ол электр өзара әсер сияқты магнит өзара әсер де бірыңғай материялық өріс арқылы беріледі деп санаған. Электр-магниттік өрістің классикалық теориясын Дж.Максвелл жасаған (1873), ал кванттық теориясы 20 ғасырдың 20-жылдары жасалды (Өрістің кванттық теориясы). Макроскоп. Магнит өрісінің көздері — магниттелген денелер, тогы бар өткізгіштер және қозғалыстағы зарядталған денелер. Бұл көздердің табиғаты бір: Магнит өрісі зарядталған микробөлшектердің (электрон, протон, ион), сондай-ақ, микробөлшектердің меншікті (спиндік) магнит моменті болуының нәтижесінде пайда болады (Магнетизм). Айнымалы магнит өрісі электр өрісінің, ал электр өрісі магнит өрісінің уақыт бойынша өзгерісі нәтижесінде пайда болады. Электр және магнит өрістері, олардың бір-бірімен өзара әсерлері Максвелл теңдеуімен толық сипатталады. жүктеу/скачать 3,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|