Тұрақты көлемде өтетін процесс изохоралық процесс деп аталады. Изохоралық процесті 18 ғасырда француз ғалымы Шарль ашты. Сондықтан ол Шарль заңы деп аталады. Егар газ көлемі өзгермесе массасы берілген газ үшін қысымның температураға қатынасы тұрақты болады:
V=const болғанда, P/T=const.
Егер газ температурасын арттырсақ, оны жабық ыдыста ұстап көлемін ұлғайтпасақ, онда молекуланың орташа кинетикалық энергиясының өсуімен газдың қысымы арта бастайды.
Үлкен V1 көлемге сәйкес келетін изохора кіші көлем V2-ге сәйкес келетін изохорадан төмен жатады. Р – V және V – T координат осьтеріндегі изохоралық процестің графигін қарастырайық. Егер Шарль заңындағы абсолют температура Т-ның орнына Цельсия шкаласындағы температураны енгізсек, онда заң мына түрге келеді:
Р=Р0(1+t0). Р – t0C-ғы газ қысымы, = - идеал газ қысымының температуралық коэффициенті. Бір градусқа изохоралық қыздыру кезінде идеал газ қысымы О0С –дегі газ қысымының 1/273 бөлігіне артады.
5.5. Білім берудің және оқытудың әдістері:: презентация, ауызша сұрау, тест тапсырмаларын шешу, аудиториямен кері байланыс теориялық сбақтың тақырыптары бойынша білім алушылармен әңгіме, есептер шығару , карточкалеармен жұмыс, крассворд құрастыру, шағын топпен жұмыс, нақты жағдайлар әдіс, коммуникативтік тапсырмалар әдісі , командада жұмыс істеуге негізделген оқыту әдісі, дискуссия, пресс- конференция, дебат,диспут, дөнгелек үстел.
Оқушылардың өз бетінше атқаратын жұмысы:30 мин
5.6. Әдебиет: Негізгі: 1.Физика [Мәтін] : жалпы білім беретін мект. қоғам.-гуманит. бағытындағы 11 сыныб. арналған оқулық / С. Т. Тұяқбаев [және т. б.]. - Алматы : Мектеп , 2020. - 248 бет. : сүр. - (Қоғамдық-гуманитарлық бағыт).Жансейтова, Ж.К. Физика: Дәрістер жинағы. / Ө.А. Байқоңыров атындағы Жезқазған университеті. - Жезқазған: «ЖезУ» АҚ, 2019. - 132б.
2.Федорова, В. Н. Физика : оқулық лицейлер мен колледждерге арналған / В. Н. Федорова, Е. В. Фаустов; қаз тіліне ауд. және жауапты ред. К. Б. Оразақынов ; РФ БҒМ. - ; "И. М. Сеченов атындағы Мәскеу мед. акад." ЖЖБ МБЖ ұсынған. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2013. - 384 бет. +эл. опт. диск (CD-ROM) : ил.4.Physics [Текст] : textbook / G. Sh. Omashova [and etc.]. - Almaty : Association of hiigher educationalinstitutions of Kazakhstan, 2016. - 304 p.
3.Казахбаева, Д. М. Физика. [Текст] : учебник для 10 кл. обществ.-гуманит. направления общеобразоват. шк. / Д. М. Казахбаева, Б. А. Кронгард, У. К. Токбергенова. - Алматы : Мектеп , 2019. - 216 с. Қазақбаева Д., Кронгарт Б., Тоқбергенова У. Физика.Оқулық.- Издательство "Мектеп" 2019 (каз) 10-сынып. Қосымша: Мардонов, Б. М. Расчетно-проектировочные работы по сопротивление материалов : сборник - ; Одобр. Учен. Советом Атырауского ин-та нефти и газа. - Алматы : Эверо, 2014. - 256 с.
Амерханова, Ш. К. Физика-химиялық анализ әдістер: әдістемелк нұсқаулар = Физико- химические методы анализа : методические указания = Phusical- chemical methods of analysis : Laboratory manual on the discipline / Ш. К. Амерханова. - Алматы : Эверо, 2016. - 196 бет. С.