ОңТҮстiк қазақстан мемлекеттiк
Ұсынылған әдебиеттер тізімі
жүктеу/скачать 89,61 Kb.
|
логопед технолог лекция мәтін 2
- Бұл бет үшін навигация:
- 6-Дәріс. Сөйлеудің айтылу жағының әртүрлі бұзылулары кезінде дауысты түзету технологиялары Жоспар
| Ұсынылған әдебиеттер тізімі:
1.Дамуында түрлі ауыткулары бар балалардың сөйлеу тілі дамуының ерекшеліктері. 2014. Ибатова Г.Б., Коржова Г.М. 2.Өмірбекова, Қ. Қ. Логопедия курсы бойынша студенттердің өзіндік жұмысын ұйымдастыруға арналған тапсырмалар [Текст] : оқу-әдістемелік құрал / Қ. Қ. Өмірбекова, Г. Б. Ибатова, Г. Н. Тулебиева. - Алматы : Абай ат. ҚазҰПУ, 2014. - 77 бет,10 3.Логопедке арналған альбом [Текст] : к изучению дисциплины / С.Т.Каргин, В.В.Боброва, А.Т.Смаилова және т. б. - Алматы : CyberSmith, 2017,80 6-Дәріс. Сөйлеудің айтылу жағының әртүрлі бұзылулары кезінде дауысты түзету технологиялары Жоспар: 1. Дауыс бұзылуының себептері 2. Дауыс бұзылуының түрлері 3. Дауыс бұзылуының диагностикасы 4. Дауыстың бұзылуын түзету Дауыстың бұзылуы-дауыс қалыптастыру органдарының патологиялық жағдайына байланысты дауыс функциясының әртүрлі бұзылуы. Дауыстың бұзылуы оның жеткіліксіз күшімен, биіктігімен, тембрдің бұрмалануымен, дауыстың шаршауымен, қышуымен, ауырсынуымен, жұлдырудағы "кесекпен" көрінеді. Дауыстың бұзылуының жіктелуі Фонацияның бұзылу дәрежесіне сәйкес дисфония (дауыстың күшінің, биіктігінің және тембрінің ішінара бұзылуы) және афония (дауыстың болмауы) бөлінеді. Дисфонияда дауыс саңырау, мылжың, ысылдау, реттелмейтін, бұзылатын, тез таусылатын, кейде мұрынға айналады. Афония дауыстың толық болмауымен және тек сыбырлап сөйлеу қабілетімен сипатталады. Фонациялық бұзылулардың себептері мен механизмдері бойынша: 1. Дауыстың функционалдық бұзылуы орталық (психогенді афония немесе истерикалық мутация)шеткері (фонастения, гипотонустық және гипертониялық дисфония немесе афония, патологиялық мутация) 2. Орталық дауыстың органикалық бұзылулары (дисартрия және анартрия кезіндегі дисфония және афония) перифериялық (көмей аурулары кезіндегі дисфония және афония; ринофония). Дауыстың бұзылу себептері Дауыстың орталық органикалық бұзылыстары жүйке жолдарын өткізетін магистральға немесе ми қыртысына әсер ететін вокальды сымдардың параличі мен парезімен байланысты. Орталық органикалық дауыстың бұзылуы церебральды сал ауруы бар балаларда кездеседі. Перифериялық органикалық дауыстың бұзылуының себептері-әртүрлі қабыну аурулары немесе дауыс аппараттарының анатомиялық өзгерістері. Олардың ішінде-созылмалы ларингит, көмейдің күйіктері мен жарақаттары, шеткергі парездер мен параличтер (қайтару жүйкесінің зақымдануымен), "ән салу түйіндері", көмейдің ісіктері (папилломатоз), операциядан кейінгі тыртықтар мен көмейдің стеноздары, көмейдің резекциясынан немесе ларингэктомиядан кейінгі жағдай. Дауыс бұзылыстарының диагностикасы Дауыстың бұзылу себептерін анықтауды отоларинголог, Фониатр, невропатолог жүргізеді; дауыстың негізгі сипаттамаларын зерттеуді-логопед жүргізеді. Дауыс аппаратының анатомиялық немесе қабыну өзгерістерін анықтау үшін ларингоскопия жасалады; дауыс қатпарларының қызметін бағалау үшін — стробоскопия. Ісік зақымдануын диагностикалауда рентгенография және көмейдің МСКТ қажет. Ларингиальды бұлшықеттердің қызметі туралы ақпарат алу үшін электромиография жасалады. Электроглотография көмегімен дауыс аппаратының динамикадағы өзгерістері бағаланады. Логопедиялық тексеру анамнезді, шағымдарды, дауыс ерекшеліктерін, дауыс түзілу мен дауыс шабуылының сипатын, физиологиялық және фонациялық тыныс алуды, сөйлеудің темпо-ритмикалық және интонациялық сипаттамаларын бағалауды; ең жоғары фонация уақытын анықтауды қамтиды. Дауыстың бұзылуын түзету Дауыстың әртүрлі бұзылулары бар медициналық жұмыстың мазмұны фонацияның бұзылуының себептері мен сипатына байланысты. Сонымен, дауыстың функционалды бұзылуларында тоник емдеуге, мойынның алдыңғы бетін массаж жасауға, жаттығу терапиясына, физиотерапияға және дауыс режимін сақтауға өте маңызды. Дауыстың органикалық бұзылулары кезінде жалпы және жергілікті дәрі – дәрмекпен емдеу (дәрілік препараттарды эндоларингеальді енгізу, ингаляциялар), көрсеткіштер бойынша-ЛОР-патологияны хирургиялық емдеу (дауыс қатпарларының артық тіндерін алып тастау, көмей резекциясы, ларингэктомия және т.б.) жүргізіледі. Дауыстың бұзылуын болжау және алдын-алу Дауыс бұзылыстарын түзетудің тиімділігі көбінесе олардың себептеріне, емдеудің басталу мерзіміне және сөйлеу терапиясына байланысты. Дауыстық аппараттың және Орталық параличтің өрескел анатомиялық өзгерістерімен, әдетте, белгілі бір дәрежеде жақсартуға қол жеткізуге болады. Функционалды дауыстың бұзылуы, әдетте, толығымен жойылады, бірақ егер логопедтің ұсыныстары сақталмаса, қайталанулар мүмкін. Дауыс бұзылыстарын түзетудің сәттілігінде пациенттің ұйымшылдығы мен табандылығы маңызды. жүктеу/скачать 89,61 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|