Оѕтїстік ќазаќстан мемлекеттік фармацевтика академиясы
сурет. Гидростатиканың негізгі теңдеуіне
жүктеу/скачать 7,98 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сұйық қозғалуының негізгі мінездемелері
- Гидравликалық
- Сұйықтың ағу режимі .
- Бернулли теңдеуі .
| 2.2 сурет. Гидростатиканың негізгі теңдеуіне
Сұйықтың екі нүктелерін қарастырамыз. 1 нүктенің биіктігі жазықтығынан, ал нүктенің биіктігі . Осы нүктелердегі қысымдар және (2.2 сурет). (1.16) теңдеуі бойынша (1.17) немесе (1.18) шамасын статикалық немесе пьезометрлік тегеурін деп аталады. Сұйық қозғалуының негізгі мінездемелері Ағынның көлденең қимасы арқылы уақыт бірлігінде өтетін сұйық мөлшерін сұйық шығыны деп атайды. Сұйықтың көлемдік (м3/сек) және массалық (кг/сек) шығындарын ажыратады. Ағынның көлденең қимасының әртүрлі нүктелерінде жылдамдық бірдей емес және жылдамдықтың таралуы белгісіз, сондықтан есептеулерде нақты жылдамдық орнына орташа жылдамдық қолданылады. Орташа жылдамдық көлемдік шығынды ( ) көлденең қима ауданына ( ) бөлгенге тең. (м/сек) (2.24) Бұдан көлемдік шығын (2.25) Массалық шығын (2.25, а) Гидравликалық радиус және эквивалентті диаметрСұйық кез келген пішінді көлденең қима ауданы арқылы қозғалғанда, қима пішіні дөңгелектен бөлек болғанда, мінездеме өлшем ретінде гидравликалық радиус немесе эквивалентті диаметр қолданылады. Сұйық аққан арнаның еркін қимасы ауданының оның ылғалданған периметріне қатынасын гидравликалық радиус ( ) деп атайды. (м) (2.26) Дөңгелек қима үшін Сонда Гидравликалық радиус арқылы өрнектелген диаметрді эквивалентті диаметр деп атайды. (2.27) (2.26) теңдеуіне сәйкес Тікбұрышты қима үшін эквивалентті диаметр Сақиналы қима үшін Дөңгелек құбыр үшін Сұйықтың ағу режимі. Сұйықтың барлық бөлшектері параллель траекториялармен ағатын болса, мұндай қозғалысты ламинарлы қозғалыс деп атайды. Сұйық бөлшектерінің ретсіз немесе құйынды қозғалысын турбулентті қозғалыс деп атайды. Ламинарлы қозғалыстан турбулентті қозғалысқа сұйықтың массалық жылдамдығы және құбыр диаметрі өскен сайын және тұтқырлық кеміген сайын жылдам өтеді Бұл шамаларды бірінші болып Рейнольдс өлшемсіз комплекске біріктірді, оның сандық мәні сұйықтың қозғалу режимін анықтауға мүмкіндік береді. Осы комплексті Рейнольдс ұқсастық саны деп атайды. (2.28) Рейнольдс ұқсастық саны қозғалатын ағындағы инерция күштерінің тұтқырлық күштеріне қатынасын сипаттайды. - кинематикалық тұтқырлық деп атайды, сонда (2.29) Re<2320 – тұрақты ламинарлы қозғалыс аймағы. 2320 Re10 000 дамыған турбулентті режим. Бернулли теңдеуі . Қозғалудың Эйлер теңдеуін шешу, гидродинамикада кеңінен қолданылатын және маңызды теңдеуі, Бернулли теңдеуін алуға мүмкіндік береді. Ағынның кез келген екі көлденең қимасы үшін мына теңдеуді жазуға болады: (2.37) (2.37) теңдеуі идеал сұйыққа жазылған Бернулли теңдеуі деп аталады. шамасын толық гидродинамикалық тегеурін деп атайды. Олай болса идеал сұйықтың тұрақталған ағынының барлық көлденең қималарында гидродинамикалық тегеурін тұрақты болады. z — нивелирлік биіктік немесе геометриялық тегеурін ( ), нүктеде орналасудың меншікті потенциалдық энергиясын сипаттайды. — статикалық немесе пьезометрлік тегеурін ( ), нүктеде қысымның меншікті потенциалдық энергиясын сипаттайды. — жылдамдық немесе динамикалық тегеурін, нүктедегі меншікті кинетикалық энергияны сипаттайды. Тұрақталған қозғалуда потенциалдық және кинетикалық знергиялардың қосындысы тұрақты болады. Сондықтан Бернулли теңдеуі ағындар үшін энергияның сақталу заңының жекеше түрі және ағынның энергетикалық балансын өрнектейді. жүктеу/скачать 7,98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|