Кредит №4 Сабақ №1 Тақырыбы: Бір және екі гетероатомды бес мүшелі гетероциклді қосылыстар. Химиялық қасиеттері.
Мақсаты: Бір және екі гетероатомды бес мүшелі гетероциклді қосылыстардың құрылысын, химиялық қасиеттерін оқып-үйрену.
Оқыту мақсаты:
1. Ароматтылық шарт туралы білімді гетероциклді қосылыстарға қолдану.
2. Ароматты қосылыстардың электрофилді орын басу (SE) реакциясы жөніндегі білімді бесмүшелі гетероциклдердің реакциялық қабілетін анықтауға негіз ретінде қолдану.
3. Бір гетероатомды бесмүшелі гетероциклдердің реакциялық қабілетін олардың ароматтылық қасиетіне байланысты салыстыру.
4. Органикалық қосылыстардың қышқылдық және негіздік қасиеттері туралы білімді бір гетероатомды бесмүшелі гетероциклдердің гетероатомының табиғатына байланысты қышқылдығын және негіздігін салыстырмалы бағалау үшін қолдану.
Тақырыптың негізгі сұрақтары: 1. Екі гетероатомды бесмүшелі гетероциклдердің электрондық құрылысы, ароматтылығы. Пирролдық және пиридиндік азот атомының электрондық құрылысы.
2. Екі гетероатомды бесмүшелі гетероциклдердің электрофильді орынбасу реакцияларының ерекшеліктері.
3. Екі гетероатомды бесмүшелі гетероциклдердің қышқылдық және негіздік қасиеттері.
4. p-Артық жүйе туралы түсінік.
Білім берудің және оқытудың ¸äiñòåði:Ñåìèíàð (êiøi òîïòàðäà æ½ìûñ), оқыту тесттері, бақылау.
°äåáèåò: Íåãiçãi: 1.Ïàòñàåâ À.Ê., Æàéëàó Ñ.Æ. Îðãàíèêàëûº õèìèÿ íåãiçäåði, Øûìêåíò, 2005, 3-êiòàï, -Á. 4-20.
²îñûìøà: 1.Ïàòñàåâ °.Ê., Ñåéòåìáåòîâ Ò.Ñ., С.А. Шитыбаев, Қ.Н. Дауренбеков Áèîîðãàíèêàëûº õèìèÿ, îºó º½ðàëû, 2005, -Á.271-317.
2. À. Ïàòñàåâ, Ñ. Æàéëàóîâ. Îðãàíèêàëûº õèìèÿ íåãiçäåði. Àëìàòû, “Áiëiì”, 1996, -Á. 215-271 .
Ә.Қ. Патсаев, Қ.Н. Дауренбеков Биоорганикалық химияның тәжірибелік-зертханалық сабақтарына қолданба, Шымкент, 2005, -Б. 252-282.
