Оқу лық/ Н. А. Закирова, Р. Р. Аширов Ас та на: «Ар ман­ПВ» бас па сы, 2018. 304 б


с құ бы лы сын құ бы лы сын дук



Pdf көрінісі
бет139/199
Дата18.10.2023
өлшемі13,17 Mb.
#117933
түріКнига
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   199
с
құ бы лы сын
құ бы лы сын
дук
дук
ция құ
ция құ
бы
бы
қо
қо
л да на
л да на
ұқс
ұқс
ас
ас
п
нал ды ру
нал ды ру
етіп,
етіп,
1831
1831
құ бы лы сын
құ бы лы сын
а
деген
деген
ағыл 
ағыл 
өз
өз
күн 
күн 
де лі гі не
де лі гі не
нал ды ру
нал ды ру
к
к
1831
1831
с
у ды ратыны
у ды ратыны
әс
әс
е рі нен
е рі нен
бо
бо
луы
луы
мүм
мүм
­
­
ағыл 
ағыл 
шын
шын
де лі гі не
де лі гі не
ы
б
б
ел­
ел­
е рі нен
е рі нен
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


218
То гы бар шарғы мен галь ва но метр ге жал ған ған 
шарғы ны осьте рі сәй кес ке ле тін дей етіп орналас­
тырайық. Шарғы лар дың бір­бі рі не қа тыс ты қоз­
ға лы сы ке зін де галь ва но ме тр дің тіл шесі ау ыт қи­
ды, демек, галь ва но ме тр мен жал ған ған шарғыда 
ин дук ция лық ток пай да бо ла ды. То гы бар 
шарғыны тіз бекке қо су мен ажы ра ту ке зін де 
галь ва но метр тіл шесі нің ау ыт қуы бай қа ла ды. 
Қо су ке зін де тіз бек те гі ток ар тады, ажы рат қан 
кез де азаяды. Бұл – шарғының ай на ла сын да 
элект р маг нит тік ин дук ция құ бы лы сын ба қы лау­
дың қа жет ті шар ты бо лып та бы латын ай ны ма лы 
маг нит өрі сін ту ды ра ды.
II «Ай ны ма лы маг нит өрі сі» не ні біл ді ре ді?
Жо лақ маг нит тің күш сы зық та ры де ге ні міз – 
оның по люс те рін де жиі лі гі (ты ғыз ды ғы) ар та тын 
тұй ық тал ған сы зық тар. Тұй ық тал ған өт кіз гіш 
кон тур ға маг нит ті жа қын да ту контурды те сіп өте­
тін күш сы зық та ры са ны ның ар туы на әке ліп со ға­
ды (169, 
а
) су рет). Жо лақ маг нит ті кон тур дан алып 
тас та ған кез де, кон тур ды те сіп өте тін сы зық тар 
са ны азаяды (169, 
ә
) су рет). Тұй ық тал ған кон тур ға 
ар нал ған жо лақ маг нит тің маг нит өрі сі ай ны ма лы 
бо ла ды: ол кү шейеді не ме се, ке рі сін ше, әл сі рей ді. 
Бұн дай жағ дай да тұй ық тал ған өт кіз гіш кон тур да 
ин дук ция лық ток пай да бо ла ды.
III Тұ рақ ты ток тың ин дук ция лық ге не ра то ры
Ге не ра тор дың жұ мыс іс теу прин ци пі тұ ­
йық тал ған өт кіз гіш рам а ның маг нит өрі сін де 
ай нал уы кезін де он да ин дук ция лық ток тың 
пай да бо лу құ бы лы сы на не гіз дел ген. Ай на лып 
тұр ған рам а ны те сіп өте тін күш сы зық та ры ның 
са ны өз ге ре ді, ай на лып тұр ған рам а ның маг нит 
өрі сі ай ны ма лы бо лып та бы ла ды.
Тұ рақ ты ток ге не ра то ры құ ры лы мы ның 
электр қоз ғалт қыш құ ры лы мы нан еш ай ыр ма сы 
жоқ, тек оларда бір­біріне ке рі про цес тер жү ре ді 
(§ 35, 162­су рет). Электр қоз ғалт қыш тың ра ма­
сын да ток пай да бол ған да, ол маг нит өрі сін де 
Майкл­Фа­ра­дей
­
8
­ ­ ағыл­ ын­
­ ­і ­
лект­р­ма ­н т­
рі­сі­ ту­ра-
лы­ілімнің­не­і­ ін­қа­лау­ ы ­
лектр­
­не­ ма ­н т­ ріс-
те­рі ­ т ­сі­нік­те­рін­ ен­і ­ і ­
лектр­ма ­н т­тік­ н­ ук­
­
қ ­бы­лы­сын­ а ­ты ­ ок­тың­
­м ­лық­ се­рін ­ ма ­н т­
қ ­бы­лыс­та­ры­ның­
лектр­
­не­ а­рық­ қ ­бы­лыс­та­ры-
мен­ба ­ла­ны­сын­тап­ты
Өз­тәжірибең
о­ы­бар­ арғы­ны­па ­ а-
ла­ну­ар­қы­лы­ н­ ук­ ­лық­
ток­ты­анық­тау­ ін­т ­ і­р ­бе­
р­і­ ің­ ер ­ ал ­ а­но­ме­тр­е­
қо­сыл­ған­бас­қа­ арғы­ға­ток­
қо­сы­лып ­а ы­ра­тыл­ған­ке ­ е­
н­ ук­ ­лық­ток­тың­па ­ а­
бо­ла­ты­ны­на­к ­ ет­кі­ ің­ ер ­
I
I
N
N
S
S
а)
ә)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   135   136   137   138   139   140   141   142   ...   199




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет