21
§ 4. Жы лу өт кіз гіш тік, кон век ция, сәу ле шы ға ру
Жы лу берілудің үш тү рі бар:
жы лу өт кіз гіш
тік кон век ция сәу ле шы ға ру.
Оларда энер гия
ның қат ты қыз дырылған де не ден азы рақ
қыздырыл ған де не ге қа лай бе рі ле ті нін қа рас ты
рай ық.
I Жы лу өт кіз гіш тік
Де не нің тем пе ра ту ра сы жо ға ры ла ған сай ын
оның бөл шек те рі нің қоз ға лыс жыл дам ды ғы да
ар та тү се ті ні бел гі лі. Қат ты де не лер де бөл шек тер
дің тер бел ме лі қоз ға лы сы арта тү се ді. Тер бел
ме лі қоз ға лыс тың артуы мо ле ку ла лар дың өза ра
әре кет те суін күшейте тү се ді. Де не нің ыс ты ғы
рақ мо ле ку ла ла ры ның тер бе ліс қар қын ды лы ғы
суы ғы рақ бөлігінің мо ле ку ла ла ры на бе рі ле ді.
Бөл шек тер бірбі рі не жа қын ор на лас қан сай ын
жы лу берілу жыл да мы рақ бо ла ды, бі рақ зат та
сы мал дан бай ды.
Жы лу өт кіз гіш тік де ге ні міз – жы лу лық
қоз ға лыс тың жә не де не бөл шек те рі нің
өза ра әре кет те суі нә ти же сін де энер гия-
ның де не нің қат ты қыз ды рыл ған бө лі гі-
нен азы рақ қыз ды рыл ған бө лі гі не бе рі лу
құ бы лы сы.
Қатты ене ер і ы у ткі і тіі.
Бөл ме
де гі де не лер жы лу лық те петең дік те бол ған дық тан,
олар дың тем пе ра ту ра ла ры да бір дей бо ла ды, бі рақ
те мір ден жа сал ған зат тар қол мен си па ған да ағаш
зат тар ға қа ра ған да суы ғы рақ кө рі не ді. Қол мен
қан дай да бір де не ні ұс та ған да, олар дың жа нас қан
нүктелерінде жы лу берілу процесі бас тала ды. Ме
тал дар дың жы лу өт кіз гіш ті гі өте жақ сы, олар дың
бөл шек те рі жа нас қан бет тің бөл шек те рі мен жыл дам энер гия ал ма са ды, сон дық
тан ме тал дар ды ұс та ған да су ық бо лып кө рі не ді.
Достарыңызбен бөлісу: