Топырақ жагдайы
Ж е м іс - ж и д е к д а қ ы л д а р ы м и н е р а л д ы қ о р е к
элементтерін минералды қосы лы стар түрінде алады .
Сондыңтан топыраң жағдайының маңызы зор. Топырақ
ж ағдайы деген үғы м ға топы раңты ң өсім дік там ы ры
үшін ңажетті минералды ңорек элементтері, су мен ауа,
топыраң ерітіндісінің реакциясы на орай түз қүрамы ,
топырақтың ж ы лу және ылғал сыйымдылығы жатады.
Тамырлар тірш ілік ететін қабат тереңдігі де айтарлықтай
рөл атңарады. Мысалы, ол ңабаттың тереңдігі көнтеген
жеміс өсімдіктері үш ін 2-2,5 м, ж идек даңылдары үшін
1,2-1,6 м-ден кем болмауы керек. М еханикалың ңүрамы
бойынша анағүрлым ж еңіл топырақты шие, өрік, шаб-
далы, тәтті шие, бадам жаңсы көреді. Топыраң ерітіндісі
реакциясы бойынша сөл ғана қы ш ңы л топырақта (pH
4,6-5,7) ңара қар ақ ат, түш ала ж аңсы өседі; бейтарац
жөне сәл ғана ңыш қылданған топыраңта (рН-6-7) алма,
алмүрт, алхоры ж ақсы өседі; сәл сілтілі топыраңта шие,
өрік, беке ж ақсы өседі.
Б а қ ы л а у сү р аң тар ы
1. Жеміс-жидек дақылдарының жарық пен жылуды
қажет етуі.
: г
2. Жеміс-жидек дақылдарының су мен ауаны қажететуі.
3. Жеміс-жидек дақылдарының топырақтағы минерал
ды қорек элементтерін ңажет етуі.
38
Т ар ау бойы нш а сү р ақ тар
1. Жеміс-жидектердің адам өмірі үшін қандай маңызы
бар?
2. Ж е м іс -ж и д е к ж е м іс т е р і қ ү р ы л ы м ы н а ж өне
биологиялық ерекш еліктеріне ңарай ңандай топтарға
бөлінеді?
3. Ж еміс-жидек дақылдары өсу сипаты мен тірш ілік
үзаңтығына ңарай қандай топтарға бөлінеді?
4. Ж еміс ағаш ының ңүры лымы .
5. Ш екілдеуікті және сүйекті жемістердің жеміс са
латын бүтаңш аларының түрлері.
6. Ж ем іс дақы лдары ны ң бүрш іктері мен олардың
түрлері.
7. Жеміс өмір циклінде жасына ңарай өтетін кезеңдер.
8. Жеміс ағашының өсіп-даму және тынығу кезеңдері.
9. Негізгі жеміс даңылдарының ж ы луға, ж ары ққа,
ылғалға, топы раққа және ңоректік элементтерге талап-
тары қандай?
|