Семинар
-
меңгеріліп
жатқан
мəселелер
,
баяндамалар
мен
рефераттарды
ұжымдық
талқылау
формасында
өтетін
оқу
дəрісі
.
Семинарлардың
басқа
сабақтардан
өзгешелігі
-
оқушылардың
оқу
-
танымдық
іс
-
əрекеттері
көбіне
олардың
өзіндік
жұмыстары
негізінде
ұйымдастырылады
.
Семинар
желісінде
тұңғыш
дерек
көздерінен
,
құжаттардан
,
қосымша
əдебиеттерден
,
оқудан
тыс
ізденістер
барысында
алынған
оқушылардың
білімдері
тереңдетіледі
,
жүйеге
келтіріледі
жəне
бақыланады
;
дүниетанымдық
бағыт
-
ұстанымдары
,
бағалау
-
сұрыптау
ой
-
пікірлері
жүйелі
бекімге
келтіріледі
.
Жүргізу
тəсіліне
орай
семинарлардың
бірнеше
түрі
бар
.
Олардың
ішінде
аса
кең
тарағаны
–
семинар
-
сұхбат
:
оқытушының
қысқа
кіріс
сөзі
жəне
қорытындылауымен
жоспарға
сəйкес
кең
əрі
ашық
сұхбат
-
əңгімелесу
формасында
өтеді
.
Семинарға
жоспар
сұрақтары
бойынша
барша
оқушылардың
мұқият
дайындығы
қажет
,
бұл
тақырып
бойынша
белсенді
талқы
,
пікір
-
талас
ұйымдастыруға
мүмкіндік
береді
.
Жоспардың
əр
сұрағы
бойынша
жеке
оқушылар
хабарламалары
тыңдалады
,
соңынан
олар
басқа
оқушылар
тарапынан
талқыланады
əрі
толықтырылады
.
Кейде
семинар
қатысушылары
сұрақтарды
өзара
бөліп
алады
да
,
баяндамалар
,
хабарламалар
дайындайды
,
кейін
олар
семинар
сабағында
тыңдалады
жəне
талқыланады
.
Семинардың
ерекше
түрі
семинар
-
сөз
-
жарыс
.
Ол
қандай
да
бір
проблеманың
шешілу
жолдарын
айқындау
мақсатындағы
ұжымдық
талқыға
арналады
.
Мұндай
семинардың
мақсаты
–
дүниетанымдық
бағыт
-
бағдар
бекіту
,
бағалау
пікірлерін
қалыптастыру
,
пікірталас
жүргізу
ептіліктерін
дамыту
,
өз
көзқарастары
мен
ұстанымдарын
қорғауға
үйрету
,
өз
ойын
қисынды
да
анық
баяндауға
баулу
.
Оқу
конференциясы
–
білім
арттыру
,
бекіту
жəне
жетілдіруге
бағытталған
оқу
ұйымдастыру
формасы
.
Əдетте
,
мұндай
форма
бірнеше
топтардың
қатысуымен
өткізіледі
.
Зертхана
-
практикалық
сабақтар
,
практикумдар
–
оқушылардың
мұғалімдер
тапсырмалары
жəне
басшылығында
зертханалық
тəжірибе
жұмыстар
орындауына
арналған
оқу
ұйымдастыру
формасы
.
Бұл
оқу
түрі
пəн
кабинеттерінде
,
зертханаларда
,
шеберханаларда
,
оқу
-
тəжірибе
алаңдарында
,
оқушылардың
өндірістік
бригадаларының
қатысуымен
өндіріс
комбинаттарында
өткізіледі
.
Мұндай
дəрістердің
негізгі
дидактикалық
мақсаттары
-
өтілген
теориялық
материалдардың
эксперименталды
негіздемесіне
көз
жеткізу
;
эксперимент
техникасын
меңгерту
;
тəжірибелер
өткізу
арқылы
оқу
-
тұрмыстық
міндеттерді
шешу
ептіліктерін
қалыптастыру
;
əрқилы
оқу
жабдықтары
мен
техникалық
құралдарды
пайдалануға
дағдыландыру
.
Бұл
сабақтар
сонымен
бірге
бағдарламадағы
ірі
бөлімдерде
берілген
теориялық
материалдар
игерімін
бақылау
,
қадағалау
үшін
қолданылады
.
Факультатив
сабақтар
-
оқу
пəндерін
оқушылардың
өз
таңдауы
жəне
қызығуларына
орай
тереңдете
оқуына
арналып
,
шəкірттердің
ғылыми
-
теориялық
білімдері
мен
практикалық
ептіліктерін
дамытуды
көздейді
.
Білім
беру
міндеттеріне
сəйкес
факультатив
түрлері
келесідей
:
-
негізгі
оқу
пəндерін
тереңдете
игеру
;
-
қосымша
пəндерді
(
логика
,
риторика
,
шет
ел
тілдері
жəне
т
.
б
.)
меңгеру
;
-
мамандық
(
стенография
,
компьютерлі
,
бағдарлама
түзу
)
алуға
байланысты
қосымша
пəндерді
өту
;
Факультатив
бағыттары
теориялық
,
тəжірибелік
немесе
аралас
болуы
мүмкін
.
Оқу
саяхаттары
-
əрқилы
нысандар
мен
қоршаған
дүние
құбылыстарын
оқушылардың
тікелей
бақылау
жəне
зерттеуіне
арналып
,
өндіріс
,
мұражай
,
көрме
,
табиғат
аясы
жағдайларында
жүргізілетін
оқу
ұйымдастыру
формасы
.
Бақылау
нысандарына
байланысты
оқу
саяхаттары
өндірістік
,
табиғат
тану
,
өлке
тану
,
əдеби
,
жағрапиялық
жəне
т
.
б
.
болып
ажыралады
.
Білімдену
мақсаттарына
тəуелді
тақырыптық
жəне
шолу
саяхаттары
жүргізіледі
.
Тақырыптық
саяхаттар
бір
не
бірнеше
оқу
пəндерінің
өзара
байланысты
тақырыптарына
арналады
(
мысалы
,
физика
жəне
химия
,
биология
жəне
география
).
Ал
шолу
саяхаттары
өте
кең
тақырыптар
шеңберінде
өткізілуі
мүмкін
.
Оқу
бағдарламасындағы
орнына
орай
саяхаттар
кіріспе
,
ағымды
,
қорытынды
ретінде
ұйымдастырылады
.
Қалаған
саяхат
жалпы
оқу
жүйесінің
маңызға
ие
сипатты
бөлігі
ретінде
пайдаланылғаны
жөн
.
Саяхаттық
оқу
формасының
дамыған
түрі
–
бұл
экспедиция
–
экологиялық
жағдайлармен
таныуға
,
тарихи
деректер
,
жəне
ауызекі
əдебиет
материалдарын
жинауға
бағышталған
оқу
жорықтары
.
Курстық
(
жоба
)
жұмыс
–
оқу
ұйымдастыру
формасы
ретінде
жоғары
мектеп
жүйесінде
оқу
пəнін
игерудің
қорытынды
кезеңінде
пайдаланылады
.
Ол
меңгерілген
бөлімдерді
болашақ
мамандардың
іс
-
əрекет
аймағымен
байланысқан
өндіріс
-
техникалық
не
басқа
міндет
,
мəселелерін
шешуде
пайдалану
мүмкіндігін
ашады
.
Оқу
жоспарлары
мен
бағдарламаларына
сəйкес
білім
орындарының
оқушылары
курстық
жоба
не
курстық
жұмыс
жазады
.
Мұндай
жұмыстар
жалпығылымдық
,
математикалық
не
арнайы
пəндер
бойынша
дайындалады
.
Оларды
орындау
барысында
студенттер
техникалық
,
технологиялық
жəне
математикалық
проблемаларды
шешеді
.
Курстық
жұмыс
жалпы
гуманитарлық
,
жалпы
кəсіби
жəне
арнайы
пəндер
бойынша
жазылады
.
Олардың
дайындалу
барысында
оқушылар
оқу
-
ізденіс
,
зерттеу
сипатындағы
мəселе
,
міндеттермен
айналысады
.
Дипломдық
жоба
-
білім
беру
мекемесіндегі
бүкіл
оқу
процесінің
аяқталу
кезеңінде
қолданылатын
оқу
ұйымдастыру
формасы
.
Бітіруші
түлек
ғылыми
-
теориялық
,
өндірістік
-
экономикалық
маңызы
бар
тақырыпта
диплом
жобасын
түзеді
не
дипломдық
жұмыс
жазады
жəне
қорғайды
,
соның
негізінде
Мемлекеттік
біліктілік
комиссиясы
студентке
мамандық
біліктілігі
лауазымын
беру
жөнінде
шешім
қабылдайды
.
Өндірістік
практика
-
жоғары
мектепте
оқу
процесін
ұйымдастырудың
көп
формаларының
бірі
.
Өндірістік
практиканың
дидактикалық
мақсаттары
–
кəсіби
ептіліктер
мен
дағдылар
қалыптастыру
,
сонымен
бірге
шынайы
болмыста
қолдану
арқылы
игерілген
білімдерді
кеңіту
,
бекіту
,
қорытындылау
жəне
жүйелеу
.
Өндірістік
практиканың
құрылымы
практикалық
оқу
мазмұнына
байланысты
айқындалып
,
нəтижеде
ол
маманның
кəсіби
іс
-
əрекетке
болған
біртұтас
дайындығын
,
яғни
нақты
маманның
өз
біліктілігінің
сипаттамасына
сəйкес
кəсіби
қызмет
лауазымдарын
атқаруға
дайын
болуын
қамтамасыз
етуі
шарт
.
Үйдегі
өзіндік
жұмыстар
-
дəрісхана
оқуларынан
тыс
білім
игеру
процесінің
құрамдас
бөлігі
.
Мұндай
оқу
қызметінің
маңызы
бүгінгі
таңда
өте
жоғары
,
себебі
қазіргі
нарықтық
кезең
əрбір
оқушыдан
үздіксіз
өзіндік
білім
жинақтау
мен
дербес
танымдық
іс
-
қызмет
дағдыларын
қалыптастырып
,
жетілдіріп
баруды
талап
етуде
.
Оқушының
ой
-
өрісі
,
ерік
қабілеті
мен
ұнамды
мінез
қасиеттерінің
дамуы
осы
үйдегі
өзіндік
оқу
жұмыстарының
дұрыс
жолға
қойылуынан
.
Кеңес
–
оқу
формасы
ретінде
оқушыға
жетімсіз
игерілген
не
тіпті
игерілмеген
оқу
материалы
бойынша
жəрдем
көрсету
мақсатында
ұйымдастырылады
.
Пəнді
тереңдей
меңгеруге
қызығу
білдірген
оқушыларға
өз
алдына
кеңес
өткізіледі
.
Кеңестерде
оқушылар
емтихан
жəне
сынақтарда
қойылатын
талаптармен
таныстырылады
.
Жеке
-
дара
жəне
топтық
кеңес
түрлері
ажыралады
.
Достарыңызбен бөлісу: |