379
Ақынның осы өлең жолдары Абайдың атақты “Желсіз түнде
жарық ай” өлеңіндегі суретті көз алдымызға əкеледі. Бір-біріне
ұқсас құбылыс. Екеуінде де қазақ ауылының түнгі көрінісі шебер
суретшінің қыл қаламынан емес, сөз өнері шеберінің қаламынан жа-
ралып, бір тылсым құбылыстың сиқырлы суреті боп көз алдымызға
тұра қалады.
Мап-майда аспан беті мөлдір судай,
Қалған жоқ айналада жұлдыз тумай.
Теңселіп тұнық суда шалықтаған
Алтын ай көрінеді аппақ қудай.
Бірінен-бірі жарық сансыз жұлдыз,
Көрсетер көкті көркем бейне күндіз.
Жарқылдап жалаң ойнап жүрген қыздай,
Жалт берер жымың қағып қалдырып із.
Алтын ай – аппақ қу, Жұлдыз – жалаң аяқ жүрген қыз. Бірінен-
бірі өткен жанды суреттер. Төгіліп жатқан жыр жолдарымен бірге
Бернияз ойы да шалықтап барады. Көкте із қалдырып ағып бара
жатқан жұлдыз ақын қиялына қанат бітіріп, оны дəл де айнытпай
жеткізер жанды сурет іздеттірген. Жымың қаққан жұлдызға тең ке-
лер, əрине, сұлу қыз! Жай қыз емес, жарқылдап ойнап, жалаңаяқ із
тастаған қыз! Əсіресе олардың жалт беріп, жымың қаққан сəттері
ештеңемен алмастыруға келмес соны сурет. Бұл жерде де ұқсас
құбылыстар жай теңеу үшін ғана алынбай, қоян-қолтық араласып
кеткен. Ақын асқар тауды қалғыған арыстанға, алыстан көрінген
терең жарларды айбатпен аузын ашқан айдаһарға, өзенді ғашық жа-
рын сүйіп, тоят алған ғашық жанға теңеп, өрнегі өшпес сурет жа-
сайды. Өлеңдегі “аспан – мөлдір су”, “ай – аққу”, “жұлдыз - қыз”,
“асқар тау – қалғыған арыстан”, “өзен – ғашық”, “терең жар – ау-
зын ашқан айдаһар” болып, əрқайсысы өз орнын тауып тұр. Ақын
қазақ аулының жүрекке жақын, көңілге ыстық түнгі суретінің жан
терберлік тəтті сəтін сан түрлі бояумен шебер əрлеген. Таныс та
бейтаныс, қимас та ұмытылмас ыстық сурет! Жанға жайлы түнгі
шақтың əсем көрінісін ақын былайша аяқтайды:
Достарыңызбен бөлісу: