Оқулық Алматы, 2014 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің «Оқулық»

369
0,146 м болған брусьтердің алдыңғы аяқтарына астына мұнараны 1°-қа 
еңкейтеді. Бірінші стволды бұрғылап болғаннан кейін келесісіне көшеді. Ол 
үшін мұнараның артқы аяғын қарсы бағытта 1°-қа еңкейте отырып астына под-
кладканы орналастырады. Екінші ұңғыманың сағасын біріншінің ортасынан 
1,2-1,5 м-ге ығыстырады, желобты жүйенің орын ауыстырынан басқа екінші 
ұңғыманың жабдықтары өзгерусіз қалады. Бұл әдістің артықшылығы – өте 
жоғары дәрежеде металдың үнемделуі, материалды-техникалық құралдардың 
үнемделуі және ұйымдастыру жұмыстарының едәуір оңайлануы.
13.24-сурет. Екі стволды схема
Көпстволды ретті бұрғылаудың дамуы, ұңғымалар санының көбеюіне 
әкелді.
Бұл кезде келесідей варианттар болуы мүмкін:
1. Бірінші және екінші стволды бұрғылау үшін керекті бағытқа бұрылатын 
ВМ-ІІ мұнарасын қолданады, ал үшінші және төртінші стволдарды 
мұнараны қисайтып және лебедка мен күштік агрегаттарды ротормен 
қоса, ортадан 0,75 м-ге қисайған күйде бұрғылайды.
2. Бірінші және екінші стволдарды, екістволды әдіспен ВМ 15-150 
мұнарасымен, ал үшінші және төртіншісі – кронблокты, лебедка-
ны және күштік агрегатты 0,75 м-ге көлбеулеп мұнараны тік күйінде 
бұрғылайды.
3. Бұрғылауды мұнараастының кеңеюімен ВМ – 41 мұнарасымен: әр екі 
2 м сайын мұнара аяқтарының астына қосымша стволдарды тығындап 
бұрғылайды. Содан соң мұнараны, лебедканы, күштік агрегаттарды 
және роторды 2 м-ге ысырады. Бұл сұлба бойынша игеру жағдайы 
қиындап, платформа мен мұнараасты бөлігін салу қымбатқа түседі.
Келтірілген варианттардың анализі теңіз кен орындарын игеру мен 
өндірудегі ең тиімді нұсқа кезекті екістволды бұрғылау екенін көрсетеді.
“Артемнефтегаз” МГӨБ-дағы платформалардың көбінде (
13.25-сурет
), 
мұнараасты бөлігінің араларында көтергіш-тракторы немесе “Бакиней” агре-
гаттарына арналған екі 5-6 м аралық бар және топтық-өлшегіш сепарациялық 
қондырғы, мұнайды игеруді автоматизациялауға арналған және басқа да 
жабдықтарға арналған ауданы 6х10 м
2
тең алаң орналасқан.

370
Екістволды және төртстволды әдіспен бұрғыланған ұңғымалар, жөндеу 
және игеру жабдықтарының орналасуына арнайы сұраныста болады және олар-
ды конструктивті модификациялауға болады.
13.25-сурет. Төртстволды әдіспен бұрғыланған ұңғымалар
13.26-сурет. Балансирлі тербелмелі-станок қондырғысы
Жоғарыда айтылғандай, “Артемнефтегаз” МГӨб-да ең алғаш рет теңіз плат-
формасында алаңды үнемдеу үшін көпқатарлы ұңғымаларды пайдалану кезінде 
екі балансирлі тербелмелі станок қондырғыны қолданды (
13.26-сурет
). Балан-
сирлер арасы бұл жағдайда ұңғыма сағаларының аралығына тең етіп қондырады.
Штангілі сорап ұңғыларын жабдықтағанда тербелмелі-станок қондыр-
ғылары металл рамаға қондырылады. Металл рама тұтас пісірілген түтікше 
тәріздес конструкциялы болып келеді, өңделген бұрғылау және шегендеу 

371
диаметрі 0,15 м құбырлардан орындалған, тербелмелі-станок қондырғысын 
монжар раманың швеллеріне бағыттас орналасқан және оған бұрандалармен 
қондырылып, тұтас конструкция болып келеді. Тербелмелі-станок фундаменті 
ретінде, сонымен қатар ағаш брусьялар қолданылады. Платформа еденіне екі 
параллель брусья салып, ал (2) балансирлі кезде төртеу салынады. Олардың 
үстіне тербелмелі-станок қондырғы рамасы орнатылады. Ұңғыма үстіндегі мач-
таны тартып алу (оттяжной) жіптері арқылы центрлейді.
Тербелмелі-станок қондырғының басқа типі, сондықтан балансирсіз 
тербелмелі станок қондырғысы болып есептеледі. Азинмаш 20-2 (
13.27-сурет
) 
типті балансирсіз станоктың негізі болып, редуктор (1), тежегішті (4) клино-
шынжырлы беріліс (3), бұлардың СКН-3-915 станогынан айырмашылығы жоқ.
13.27-сурет. Балансирсіз тербелмелі станок қондырғысы
Раманың (5) алдыңғы жағына кронштейн (6) және шкив (8) орнатылады. 
Шкив арқылы білікті-роликті ЦГ-1 шынжыры орнатылады. Ол сағалық алқалы 
сальниктік штангаға (7) кривошипті-шатунды механизмнің траверсі арқылы 
жалғайды.
Артеммұнайгаз МГБ қондырғының балансирсіз тербелмелі станок 
қондырғысын теңіздегі куст платформада пайдалану тәжірибесі жоғары 
тиімділік көрсетті (
13.28-сурет
).

372
13.28-сурет. Балансирсіз тербелмелі станок қондырғысын 
теңіздегі куст платформада пайдалану сұлбасы

жүктеу/скачать 28,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: