Оқулық Алматы, 2014 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің «Оқулық»


Ұңғыларды шоғырландыру жүйесі және теңіз



Pdf көрінісі
бет167/274
Дата18.10.2023
өлшемі28,1 Mb.
#118280
түріОқулық
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   ...   274
Байланысты:
kartabai munai gas ken

13.3.5 Ұңғыларды шоғырландыру жүйесі және теңіз 
платформаларындағы жабдықтарды орналастыру
Платформа ауданын және эстакадалық аудандардың тиімді қолдануы 
үшін ұңғымаларды шоғырландыру жүзеге асырылады, ол бір жағынан 
гидротехникалық ғимараттардың санын азайтып, олардың құрылысына кететін 
шығындарды азайтады. Ал бір жағынан бұрғылауға кететін шығындар көбейеді, 
өйткені ұңғыма түптері вертикальдан ауытқу қажеттілігі пайда болады, ұңғыма 
тереңдейді, оны қатайтуға шығындар кетеді және т.б. Сондықтан кен орын-
дарда шоғырлардың (платформалар) саны оптималды болуы керек, бұл кезде 
ұңғымалардың негізін құрастыру және бұрғылауға кететін шығындар мини-
малды болу керек. Ұңғының негізінің бағасы құрылыс нүктесіндегі теңіздің 
тереңдігіне байланысты шоғырдағы ұңғымалар санына және біруақытта жұмыс 
істеп тұрған станоктар санына байланысты болады. Бұған монтажды-демон-
тажды жұмыстарды және бір негіздің шегіндегі жаңа нүктеге мұнараны алып 
келу жұмыстарының бағасын қосу қажет. Өндіру торының берілген бетінің 
кез келген нүктесіндегі келешекте салынуы мүмкін негіздегі көлбеу ұңғыманы 
бұрғылаудың бағасын білу қажет. 
Бұндай проблемаларды шешу бөлек-бөлек тапсырмаға бөлу әдісімен жүзеге 
асырылады: сағаның және түптің координаттарының көлбеу ұңғыларының 
бағасының тәуелділігін анықтау және ұңғыларды шоғырландырудың оптимал-
ды сұлбасын табу. Соңғысын шешу үшін саға иен түптің координаттарының 
көлбеу ұңғымаларының бағасының тәуелділігін беру керек, ұңғы торының, теңіз 
тереңдігінің картасын, тереңдігіне байланысты негіздің бағасы, жұмыс істеп 
тұрған бұрғылау станоктарының және негіздегі ұңғылардың саны, монтаж-
ды-демонтажды жұмыстардың бағасы және мұнараларды тасудың бағасының 
тәуелділіктерін білу қажет.
Алдында аталғандай ұңғылардың негізін және проводкасының құрылысына 
кететін шығындардың оптималды критерий ретінде барлық шығындарда 
есептейміз. Сонымен қатар вертикальдан максималды ауытқу негізінде макси-
малды рұқсат етілген ұңғыма санына шектеу қоюы мүмкін.


368
Осы тапсырманы шешу үшін “Гипроморнефтегаз” НИИ-де ЭВМ М-200 
үшін алгоритмдер мен бағдарламалар дайындалған. Тапсырмалар шешімі бо-
лып негізінің түрінің анықталуы (аудан), олардың құрылыстарының саны мен 
орны, түптерді көрсету арқылы әр негіздегі ұңғы саны табылады. Атап өтер 
жайт, соңғы шешімді іздеу барысындағы алгоритмнің құрастырылуы сон-
дай, шоғырландыру жүйесінің аралық нәтижелерін алуға болады (құндық 
бағасымен), ол кен орындағы өте аз негіз санымен, тіпті ең аз варианты мүмкін 
болған негіз санын жүзеге асырылады. 
Қазіргі уақытта Нефтяные Камни және Дарвин кен орындарының ауданын-
да орналасқан пайдалану ұңғымалардың максималды саны 24-ке жетеді.
Шоғырлы бұрғылау кезінде тұрақты платформа немесе эстакадалық 
аудандардың ұңғыма сағаларының орналасуының схемасын қарастырайық.
Нефтяные Камни, Дарвин кен орындарындағы стандартты эстакадалық 
аудандардың көлемі 30х30 м
2
, ал кейбір стационарлы платформалар 40х50 м2 
жетеді. Соңғысы қосымша блоктардың құрылысымен және арасындағы аралық 
секциялардың құрылысымен кеңейтіле алады. Бір шоғырлы ауданда 2-ден 24-
ке дейін сағалар орналасуы мүмкін, олардың түптерінің ауытқуы біртекті және 
өңдеу жобасындағы ұңғы торына сәйкес әржақты болады.
Шоғырлы орналасудың кемшілігіне сағаның үстіне стандарт-
ты тербелмелі станоктың орналасуының ыңғайсыздығын және олардың 
жақын орналасқандығынан ұңғымалардағы жөндеу жұмыстарын жүргізудің 
қиындығын жатқызуға болады.
Бірқатарлы орналасуда ұңғыма сағалары 8-10 м қашықтықта бір қатарда ор-
наласады. Алайда, техникалық-экономикалық себептерге байланысты ТМГҚ-
дағы металдарды, материалдарды-техникалық құралдарды үнемдеу үшін ұңғыма 
сағаларының арасындағы арақашықтықты 1,3-1,5 м-ге дейін қысқартады, соны-
мен қатар қауіпсіздік техника ережелерін сақтау қажет.
Бұрғылау кезінде ұңғыма сағаларының орналасуы келесідей тәсілдері бар: 
стволды орынбасулы; екі стволды параллельді; екі стволды орынбасулы; төрт 
стволды параллельді; көп стволды орынбасулы арнайы мұнараны қолдану 
арқылы.
Бір стволды орынбасулы әдістің мәні мынада: мұнараны бір мұнаралық 
негізден келесіге тасу арқылы, әр мұнаралық негізі бір ұңғымадан бұрғыланады. 
Бұл тәсіл ұңғыларды шоғырландырудың бастапқы даму кезінде қолданыс 
тапқан. Сонымен қатар ұңғы сағаларының орналасуы 1 және 2 қатарлы болуы 
мүмкін.
Екі стволды және көпстволды орынбасулы әдіспен ұңғылардың орналасуы 
о. Артем, б. Дарвин, Гюргяны море, Нефтяные Камни және т.б. кен орындарда 
кең қолданыс тапқан.
Екі стволы схема бойынша (


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   ...   274




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет