Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }

550
10 бөлім. Құрсақ қуысы ағзаларының клиникалық анатомиясы
немесе көлденең тоң іш е к т ің ш аж ы р ң ай ы н (m esocolon) кеск ен к е з ­
де көруге болады .
Іш перде арты нд ағы бүйрек пен н есепағарды , ш арбы м ай мен 
көлденең тоң іш ек т і ж о ғар ы ы ғы сты р ы п , ал ж ің іш к е іш е к т і сырт- 
ңа ы ғы сты ру арңы лы тексеруге болады . Осы ағзал ар д ы п ар и е т а л ­
ды іш перде ж абады . Іш пердені кесіп , о л арға ж етуге болады .
Қ у ы қ ң асаған ы ң ар ты н д а ж а т ад ы . Егер ол толы болса, оны ң 
ұш ы қ асаған ы ң үстінде тұрады .
Іш ңуы сы н ш ар тты түрде е к і ң аб атқ а бөледі: \ж оғарғы ж ән е тө- 
менгі. О ларды ң ш ек ар асы — көлден ең тоң іш е к ж ән е он ы ң ш аж ы р - 
қ ай ы болып есептеледі.
Қ үрсақты ң ж о ғар ғы қ аб аты н д а үш к е ң іс т ік бар: бауы р қ ап ш ы - 
ғы (bursa hepatica), асң азан алды ң ап ш ы ғы (b u rsa p reg a strica ), ш а р ­
бы май қуы сы (bursa o m en ta lis).
B u rsa hepatica — ж о ғар ы д а кө к етп ен ш е к те л іп , бауы рды ң т ә ж
байлам ы н а дейін ж етеді. Сол ж а ғы н д а қ а л т а орақ тәр ізд і бай л ам ға 
дейін созы лады . Оң ж а ғы н а н бауы р ң ал тасы б ауы р-бүйрек ш ү ң қ ы - 
ры н а ж ал ғасад ы . Осы ж ер ге оң ж а қ т а ғ ы өзектен ір ің д ік т е р ж оне 
тағы басңа с ү й ы қ ты ң тар тар ал у ы м ү м к ін . Төм енгі ж а ғы н а н көл- 
денең тоқ іш ек п ен , асқ а зан н ы ң руіо гіса  бөлім і ж ән е 12-елі іш ек- 
тің іш пердем ен ж аб ы л ған ж ер ім ен ш ек тел ед і. Б а у ы р ң ал тасы н д а 
бауы рды ң оң бөлігі ж ән е өт ңабы о р н аласң ан . Қ ал т а н ы ң е к і бөлігі 
болады: к ө к етасты л ы қ ж ән е б ау ы р асты л ы қ . О ларда аттас абсцес- 
стер орналасуы м ү м к ін . Б ау ы р ң ал тасы оң ж а ң т а ғы өзекп ен ж ән е 
асқ азан алды ң алтам ен б айланы сты . А сңазан алды ң ал там ен бауы р 
қалтасы ораң тәр ізд і б айлам м ен ш ек тел ген . Ү лкен ш арбы м ай ал- 
дымен сү й ы қ ты қ та р ж о ғар ғы қабаттан қ ү р с аң ты ң төм ен гі қаба- 
ты н а тар ал у ы м ү м кін .
B u rsa p reg a strica  — асң азан алд ы н д а орн аласады : ж о ғар ғы ж а- 
ғы н ан ди аф рагм а, арты нан к іш і ш арбы м ай ы мен а сқ а зан н ы ң ал- 
ды ңғы беті ж ән е алды н ан іш тің алд ы ң ғы қ а б ы р ғасы н ы ң ар тң ы
беткейім ен ш ектел ген . А сқ азан алды қ а л т а д а бауы рды ң сол бөлігі 
мен көкбауы р ор н ал асқан .
Ш арбы м ай ң ал тасы (b u rsa o m e n ta lis ) ж а н -ж а ң т ы ш ектел ген
(10.5 а, б, 10.6 а, б сур ет т ер ). О ның ң аб ы р ғал ар ы :
— ж о ғар ғы ж а ғы н ан — ди аф рагм а;
— алды н ан — к іш і ш арбы м ай бай л ам д ар ы , а сң а зан н ы ң ар тқ ы
қабы рғасы (С. И. Е ли заровски й);
— арты нан — ү й қ ы безінің денесі мен қ ү р саң қ у ы сы н ы ң артң ы
қабы рғасы н, сол ж а ң т а ғы бүйрек пен бү й р екү сті без, аорта, 
төменгі қуы с венасы н ж аб аты н п ар и еталд ы іш перде;
— сол ж ағы н ан — а сқ азан кө к б ау ы р байлам дары ;

Клиникалық анатомия
551
— жоғарыда — ди аф рагм а;
— он, ж а ғы н д а — 12-елі іш ек ;
— төменде — көлденең тоң іш ек ш а ж ы р ң а й ы н ы ң сол ж а ң бөлігі.
Шарбы май ң ал тасы ң үрсаң қ у ы сы м ен ш арбы м ай тесігі — ( fo ra ­

жүктеу/скачать 28,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: