Оқулық Қазақ тіліне аударған А. М. Марқабаева Жауапты редакторы проф. Т.Қ. Рахыпбеков 2015



Pdf көрінісі
бет50/177
Дата26.04.2023
өлшемі1,31 Mb.
#87199
түріОқулық
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   177
Т$рындарды медициналы# к'мек сапасына #анааттануы. Медици-
налы к мекті к рнектi сапа к рсеткiштерi — барлы т"р ындарды 
жне оны жеке леуметтiк-экономикалы топтарыны ана аттануы 
болып саналады. ана аттанушылы ажеттілік пен ондыр ыларды 
байланысы жне оларды наты талаптарын іске асыру ммкiндіктерін 
ба алаумен к рінеді. ана аттанбаушылы наты жа дай жне адам 
с"раныстарыны арасында ы алшатыпен аныталып, объективті 
жне субьективті леуметтік с"раныстар байланысымен айындалады. 
Ба алау лшемі ретінде респонденттердi ана аттанушылы жне а-
на аттанбаушылытарды пайызы пайдаланылады.
Медициналы-леуметтік мониторинг барысында белгілі бір меди-
циналы мекемеде медициналы ызмет к рсетуге ана аттандырылу, 
оны ызметiнi р трлi салалары шiн жеке трде арастырылуы тиіс.
Мысалы, стационарлардаы емделушілерді медициналы# к'мек-
ке #анааттануларын #абылдау б'лiмшесiнi ж$мысы ар#ылы баалау-
а болады; тама#тануды шарттары жне сапасына; палаталар жне 
б'лiмшелердегi т$рмыс жадайларына; ауруханалардаы леуметтік #а-
тынас м%мкіндіктеріне; дрігерді нау#ас#а #арым-#атынасына; диаг-
ностикалы# б'лімшелерді ж$мысына; орта медициналы# #ызметкерді 
ж$мысына; емдіу шараларды ж%ргізу сапасына; дрігерлерді біліктілігі-
не; нау#астара к%тімні $йымдастырылуына; ш$ыл медициналы# к'мек-


106 
II Блім. Медицина леуметтануы
ке #анааттанушылы# жедел жрдем бригадасыны уа#ытылы келуінен, 
к'мек к'рсету сапасынан, #ызмет к'рсетуші персоналды жеке мінез-
демесінен, к'рсетілетін к'мекке нау#асты келісімін алуынан жне т.б. 
жина#талады.
А#ылы медициналы# #ызметті #олданылу динамикасы: Ресейде ме-
дициналы нарыты дамуы, жаа уатты медициналы технология 
мен емдеу сапасыны кшеюі арылы медициналы ызмет пен ерікті 
медициналы сатандыру ЕПМ ызметкерлеріні ызы ушылы ын 
арттырады.
Аылы медициналы ызмет туралы кнделікті науастарды 
пікірін зерттеу сол аума т"р ындарыны аылы ызметке деген с"-
ранысын талдау а ммкіндік береді. Науастар пікірін с"растырмас 
б"рын, е алдымен ЕПМ-нен аылы медициналы ызмет туралы а-
параттар алу керек. Одан баса аылы ызметті пайдаланатын т"л а-
ларды т леу абілеттіліктерін зерттеп білу ажет (отбасында ы жан 
басына шаанда ы табыс к лемі, аймата ы т"р ындарды т"тыну 
оржыныны к лемі).
Белгілі бір т"р ындар тобыны аылы медициналы ызметті ол-
дануыны т"ратылы ын білу ана маызды емес, сонымен атар, 
оларды ызметтерді т леу формасын да анытау ажет (ресми т лем-
ге байланыссыз осымша т лемдер, медициналы ызметкерге сый-
лы, т.б.).
Алын ан мліметтер бойынша т"р ындарды медициналы ыз-
метті т леу формалары, каналдары жне оларды маыздылы ы мен 
олжетімділігі туралы орытынды жасау а болады.
Медициналы# #ызметке т'лем #абілетіні с$ранысын #алыптасты-
ру — о амны леуметтік институттарымен; леуметтік топтарды 
леуметтік-экономикалы жа дайымен, тегін, білікті жне сапалы ме-
дициналы к мек алуымен реттеледі.
Халыа ызмет к рсетуді шарттарында нарыты механизмдер 
здерін белсенді емес (ауматы-территориялы "станым бойынша) 
трде к рсетеді. Медициналы "йымдарды науаса деген ызы у-
шылы ы оларды ерікті ызмет к рсетуге к шуіне жа дай жасайды.
Медициналы к мекті сапасын жасарту жне ЕПМ ызметіні 
йлесімділігі шін халыты т мендегі жа дайлар туралы пікірін еске-
ру керек:
амбулаториялы-емханалы тор мен диагностикалы ызметті 

объектілеріні жа дайы;
аылы ызметті ол жетімді ба асы (стоматология жне т.б.);



2.4. Медицина леуметтік институт ретінде 
107
барлы денсаулы сатау ауматары мен наты медициналы ме-

кемелеріні материалды-техникалы оры;
арнайы мамандар мен ЕПМ-ні ортатылы ы;

дрігер жне орта медициналы ызметкерлеріні біліктілігі;

диагностикалы ызметті ол жетімділігі (УДЗ, томография, 

гастроскопия, ЖИТС-а тексерілу жне т.б.).
Дрігерді 'зіні ебек м%мкіншіліктерін #олдануда медицина-леу-
меттік баасыны тиімділігі. Ж"мыс уаытыны (диагностика а, негізгі 
ауруды емдеуі, ілеспелі ауруды емделуі, хирургиялы араласудан 
кейінгі емдеу, алдын алу шін арау, паталогияны зерттеу жне ріп-
тестермен аылдасу жне т.б.) "йымдастырылуы туралы дрігерлерді 
пікірі оларды ж"мыс сапасын субъективті ба алауы болу ммкін.
Дертті емдеудегі диагностикалы жне емдеу-сауытыру шаралары 
тиімділігіні т мендеу себептері; заманауи заттар мен медициналы "-
рыл ылар; науастарды здеріні денсаулытарына бейжай арауы мен 
дрігер кеесін орындамау себептері; диагностикалы шаралар туіні 
ммкіндігі жне т.б. туралы дрігерлерді пікірін білу маызды.
Экологиялы# факторды сері (негізгі к рсеткіштерге сйкес ала ау-
ма ында ы ауа сынамалары, алалы ауматарды ластану статистика-
сы жне т.б.). Экологиялы факторды сері жасты жне жынысты 
топтарды осы немесе баса трлеріні медициналы к мекке с"ра-
нысы — медициналы-леуметтік мониторингті негізгі бір ба ыты 
болып табылады. Экологияны сері, сіресе, экологиялы лас айма-
тарда т"ратын т"р ындар а к рсетілетін медициналы к мекті сипа-
ты мен к лемінен айрыша байалады (ірі мегаполистерде, ндірістік 
орталытарда).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   177




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет