Оқулық Қазақ тіліне аударған А. М. Марқабаева Жауапты редакторы проф. Т.Қ. Рахыпбеков 2015
жүктеу/скачать 1,31 Mb. Pdf көрінісі
|
| 3.6. МЕДИЦИНАЛЫ МЕКЕМЕЛЕРДІ БАСАРУ
3.6.1. Медициналы* мекемелер — 4леуметтік Dйымдар ретінде =леуметтік $йымдар дегеніміз — белгілі бір масаттар а жету шін жне масатты, "ыты, экономикалы, мдениеттік зара рекет- тестік арылы зара біріккен адамдар тобыны т"раты жне берік "рылымы. @йымдар леуметтанулы зерттеулерді негізгі объекті- леріні бірі болып табылады, себебі, индивидтар (жеке т"л алар) мір бойы "йым "рамына кіреді жне онымен арым-атынаста болады. @йымдар стихиялы т рде пайда болатын топтардан мынадай белгілері- мен ерекшеленеді: жеке м ше "йымнан кеткенімен, "йым саталып, з ж"мысын ● жал астыра береді, я ни, оны тарихы бар, "йым тарихы жеке т"л- аларды "йымда м шелікте болуынан "за ыра бола алады; "йымда ы ызметкерлерді ж"мыстарын ба ыттап отыратын "йым ● масаттарын айындайтын арнайы мекемелік "жаттары бар; "йымда ы м шелерді ж"мысын реттеп отыру шін (арнайы) ● шешім абылдау жне оны іске асыру шін арнайы тртіп абыл- дан ан; "йымны м шелері арасында ресми р лдер мен міндеттерді б лу ● тн. @йымны ресми жне ресми емес ырлары болады. леуметтік "йымдар а негізгі бірлік ретінде жеке индивид емес, оны р лі маызды, сондытан леуметтік "йымды коммуникация тсілдері (жолдары) арылы бір ж йеге біріккен р лдер жиынты ымен анытайды. Сонымен атар, леуметтік "йым — б"л масатты топтар, я ни, белгілі бір реттелген жолмен к зделген масаттар а жету шін біріккен адамдар тобы. Медициналы мекеме "рылымында леуметтік "йым ретінде б л- шектерді жне ызметтерді арастыру а болады: "йымдастырушылы "рылым жне р лдерді б лу; ызметкер, ксіби жне леуметтік-пси- 178 III Б лім. Денсаулы сатау саласын басару леуметтануы хологиялы арым-атынастар; инфра"рылымдар ("рал-жабдытар, коммуникациялар); н"саулы жне нормативті "жаттар жиынты ы (оларды олдану туралы н"саулытар, б"йрытар, нормалар жне ере- желер); басару ж йесі. Lйымды# #$рылым жне оны #ызметтерін б'лу. @йым негізі ретінде "йымды "рылымды жне б лімшелер арасында ы ызметтерді б ліп карастыру болып табылады. рбір ызметкер зінін р ліне (міндетіне) сйкес (мысалы, бас дрігер, мейірбике, кадрлар б ліміні басты ы, т.б.) лауазымды н"саулыта наты жазыл ан міндеттерді атара- ды. @йымда ы ызметкерлер атару а тиісті ызметтер мен міндеттер ызметтік н"саулыта жазып к рсетілген. Осындай басару ж йесі кімшілдік немесе бюрократиялы# деп аталады. Топты-кімшілік бас- ару дісіні мні — онда басару аппараты ызметкерлерді зін "с- тау туралы арнайы сызбасын (жоспарын) леуметтік ж йені барлы элементтеріне тауымен айрышаланады. Демократиялы# бас#ару леуметтік ж йені сол немесе баса "- рылымдарыны, топтарды, индивидтерді леуметтік белсенділігін басару шін пайдаланады. Б"л ке спектрлі ж йеде тура жне кері байланыстарды "рылуымен амтамасыз етіледі. Ол ба ыну иерархия- сымен атынаста тек тікелей ана емес, сонымен атар, орта м дделер негізінде к лдене ба ытта да ж реді. Басаша с збен айтанда, баса- ру ж йесі мекемелер билігіні барлы "рылымдарыны конструктивті ріптестігіні тетіктерін к рсетеді. Басару тртібі зін- зі баылау а, адамдарды азаматты есеюіне негізделеді. М"ны барлы ы демокра- тиялы дістерді не "рлым тиімді етеді 1 . +ызметкер, ксіби жне леуметтік-психологиялы# #арым-#атынас- тар. ызметкерлер "йымды ж йені негізгі іргетасы болып табылады. Зияткерлік, темперамент, жаынды пен антипатиялар наты т"л аны зіні ызметтерін атару а аны септігін тигізеді. Егер т"л а иерар- хияны шыында орын алатын болса, "йымды ж йеде оны психоэ- 1 Отанды басару леуметтануында "за уаыт бойы кімшілік-топты жне басаруды демократиялы тсілдері арама-айшылыта т"рды. М"нымен атар, тжірибе негізінде негізгі мселе сол немесе баса басару леуметіндегі технологияларды берілген тсілдерді ызметтендіру тиімділігі салаларын зерттеу ж нінде болуы тиіс. Б"л байланыста басару туралы арапайымдан ан ойлардан таза кімшілік те жне таза демократиялы ма ынада да кері айту жне б"л т сінікті оны зін- зі дамыту жне зін- зі реттеу тетіктерін ескере отырып, барлы к рделілігін арастыру ажет. «Басару» терминіні зі ке ма ынада " ы- нылуы тиіс: б"л жо арыдан еріктік шешімдерді беру емес, зін- зі реттеу ж йесіні таби и рдістеріні тірегі. Rзін- зі реттеуді жне жалпы реттеуді тепе-тедігін сатау — демок- ратиялы басаруды жалпы ж йесіні е маыздысы боп табылады. 3.6. Медициналы мекемелерді басару 179 моционалды асиеттері ерекше к рінеді, сіресе, "рылымда т мендеуі кезінде лсірейді. жүктеу/скачать 1,31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|