Оқулық Қазақстан Ðеспóбликасының Áілім æәне ғылым министрлігі бекіткен


Баяу тотығу . Кейбір заттар оттекпен баяу  әрекеттесіп, жылу біртіндеп бөлінеді. Мұндай  процесс  баяу тотығу



Pdf көрінісі
бет40/94
Дата15.11.2023
өлшемі3,52 Mb.
#122605
түріОқулық
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   94
Байланысты:
7 сынып химия оқулығы

Баяу тотығу
. Кейбір заттар оттекпен баяу 
әрекеттесіп, жылу біртіндеп бөлінеді. Мұндай 
процесс 
баяу тотығу
деп аталады.
Баяу тотығу процесі жиі кездеседі. Мыса­
лы, қидың шіруі. Бұл процесс нәтижесінде 
бөлінген жылу жылыжайларда қолданылады.
♦ 
Отын — жылу бөліп жанатын зат немесе 
заттар қоспасы
.
Іс жүзінде отын үш күйде: 
қатты, сұйық
және 
газ
түрінде пайдаланылады. Қатты отынға антрацит, 
таскөмір, қоңыр көмір, шымтезек және ағаш жатады. 
22-ñóðåò. 
Оттекте: 
à
) көмірдің жануы
ә
) күкірттің жануы; 
á
) фосфордың жануы
â
) темірдің жануы
à
)
ә
)
á
)
â
)


57
оттектің келуін тоқ тату, температураны мейлінше төмендету немесе 
жану көзін (жанып жатқан отынды) жоþ керек.
Ол үшін оттың жа­
лы нына көмірқышқыл газын не ме се өрт сөнді ру ге арналған арнайы 
көбікті шашып, жанғыш затқа ауаның ке луін тоқ татады. Жанған 
заттың мөлшері аз болса, онда оттың үстіне бре зент немесе жамылғы 
жауып, сондай­ақ құмды пайдаланып сөнді реді. Көмірді не жанып 
жатқан ағашты сөндіру үшін су құяды. Ñу олар ды салқындатады 
әрі түзілген су буы ауаның келуіне тосқауыл болады. 
5
-ñûçáàíұñқà
Жылу
Отын
Оттек
Жылу
Отын
Оттек
Жылу
Отын
Оттек
 
Біліміңді тексер
 1. 
Жану қандай құбылысқа жатады?
 2. 
Жану кезінде химиялық реакцияның қандай белгісі байқалады?
 3. 
Жану реакциясының нəтижесінде түзілетін өнім қалай аталады?
Сұйық отынға мұнай өнімдері: бензин, керосин, 
мазут және т.б. жатады. Табиғи және мұнайға серік 
газдар мен басқа да өнеркәсіп газдары газ тәрізді 
отынға жатады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   94




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет