Ойлан!
•
Элементар бөл-
шектердің атау-
ларын пайдаланып,
изотопқа басқаша
анықтама бер.
48
20-сурет.
Атомның
планетарлық моделі
электрон
протон
нейтрон
Ядро құрамына
протондар
және
нейтрон-
дар
деп аталатын бөлшектер кіреді.
Протондардың заряды электрондардың
зарядына тең, бірақ заряды оң (+1), протон-
ның массасы сутек атомының массасы
íà
(яғни, 1-ге) тең. Про
ò
он
+
1
1
p
немесе (
p
+
) деп
ò
аңба ланады.
Нейтро
íäà
рдың заряды жоқ, олар электр-
бейтарап, массалары протондардың масса-
сына тең, яғни 1-ге тең. Оларды
0
1
n
íå
месе
(
n
0
) деп белгілейді.
Атомдағы протондар мен нейтрондардың
қосындысы
массалық саны
деп аталады.
Мысалы, көміртек атомы
6
12
C
:
6 протон + 6 нейтрон = 12 (массалық саны).
Электрондар (
е
–
) заряды –1 салыстырмалы
массасы 0,0005 болатын элементар бөлшектер
0
е
немесе
е
–
деп белгіленеді.
Протондар мен электрондар саны бірдей
болғандықтан, атом, жалпы алғанда, эл ектр-
бейтарап бөлшек. Протон мен электрон саны
элементтің периодтық жүйедегі рет тік нөмі-
ріне тең бола ды. Мысалы, темір атомы ның
құрамына 26 протон және 26 электрон кіреді.
Ал нейтрондар санын қалай анықтауға
болады? Протон мен нейтрон массасы атом-
ның массасын құрайтынын білесіңдер. Эле-
мент тің реттік нөмірін (
Z
), яғни протон са-
нын біле отырып, нейтрондардың санын (
N
)
анықтауға болады:
Достарыңызбен бөлісу: