Оқулық Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011

150 
5 - зертханалық жұмыс. Берілген аксонометриясы бойынша бӛлшектің 
үш кӛріністерін салу. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Жаңа 
чертеж 
құрыңыз. 
4-ші 
зертханалық 
жұмыста 
тұрғызылған қатты 
денелі 
объектінің 
кӛшірмесін алып, 
оны жаңа бетке 
қойыңыз.
Сызбамыз 
дұрыс кӛрінуі үшін 
Кӛрініс 
(Вид) 
құрал-саймандар 
тақтасына 
Оңтүстік-Батыс 
изометриясын (ЮЗ изометрия) 
басамыз.
AutoCAD терезесінің тӛменгі жағында Парақ1 (Лист1) таңдаймыз. 
Сонда парақ кеңестігіне ӛтеміз. Одан кейін Лист1 жазуына меңзерді 
тақап, тышқанның оң батырмасын басып, контекстік мәзірді шақырамыз. 
Оның ішінде Диспетчер параметров страницы бӛлімін таңдаймыз. Сонда 
келесідей диалогтық терезе шығады: 
Бұл терезеден Редактировать батырмасын басамыз. 

151 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Сонда келесідей терезе шығады: 
Бұл терезеде біз парақтың параметрлерін орнатамыз: 
Сызба ориентациясы (Ориентация чертежа) – Кітаптық (Книжная); 
Бет форматы (Формат листа) - ISOexpend А4(210х297) 
Содан кейін ОК батырмасын басымыз, одан кейін Парақтар 
тобының параметрлерінің диспетчері (Диспетчер наборов параметров 
листа) диалогтік терезесін жабамыз. 
Содан кейін А4 форматты парағымызда кӛріністік экран (видовой 
экран) құрылады.

152 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Оны белгілеп, Delete пернесін басамыз. Нәтижесінде біздің парағымыз 
таза болады. 
Енді кейінгі жұмыстарымызға қажет болатын командалардың 
пиктограммаларын шығарып аламыз. Ол үшін құрал-саймандар 
тақтасынан бос орынға меңзердің оң жақ батырмасын бассақ, тӛменгідей 
контекстік мәзір шығады. 
Бұдан Адаптация жолын таңдаймыз.

153 
Сонда мынадай терезе шығады, ол терезеден бізге 
Моделирование, Параметры, Вид; 
Моделирование, Параметры, Построение командалары қажет 
. Оларды Модельдеу (Моделирование) құрал-саймандар тақтасына 
апарып қоямыз.
Модельдеу 
құрал-саймандар 
тақасында мына пиктограмманы 
басамыз
. 
Нәтижесінде 
командалық 
жолда 
келесідей 
ақпарат шығады: 
Задайте опцию [Пск/Орто/…] 
деген сұранысқа Пск деп жазамыз, 
жүйе тағы тӛменгідей сұраныс 
жасайды: 
Оған Enter пернесін басыңыз. 
Масштаб вида <1>: деген 
сұрансықа 
да 
Enter 
перенсін 
басыңыз. 
Сонда тағы тӛменгідей сұраныс 
пайда болады: 

154 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Центр вида <видовой экран>: 
сұранысына 
меңзерді 
парақтың 
тӛменгі 
сол 
жағына 
апарып 
тышқанның сол жақ батырмасын 
басыңыз. Басқан жерде кӛріністің 
суреті шығады.
Одан 
кейін 
жүйе 
Кӛрініс 
экранының 
орынын 
анықтап 
тапқынша сұрай береді, сондықтан 
оны 
сол 
жақта 
кӛрсетілген 
суреттегідей тӛртбұрыш ретінде 
жасау қажет. 
Барлығын жасап біткеннен кейін 
Enter  пернесін басыңыз.
Жүйе кӛріністің атын жазуды 
сұрайды: 
Оған Жоғарыдан қарағандағы 
кӛрініс-Вид сверху деп жазамыз да 
Enter 
пернесін 
басамыз. 
Нәтижесінде жүйе Вид сверху деген 
кӛрініс 
экраны 
құрылғандығы 
туралы хабарлама береді.
Келесі сұранысқа
Задайте опцию [Пск/Орто/...]: 
деген сұрансқа Орто деп жазамыз. 
Келесі сұранысқа құрылған кӛрініс 
экранының тӛменгі қабырғасының 
ортасын кӛрсетеміз. 
Одан кейінгі сұранысқа жаңа 
кӛрініс экранының центрін кӛрсету 
қажет. Ол үшін алдыңғы экранна 
жоғарырақ 
нүктені 
таңдап, 
тышқанның сол жақ батырмасын 
басып, Enter  пернесін басыңыз.
Кӛрініс центрі 
Кӛрініс экранының 
қарама-қарсы 
бұрышы 
Кӛрініс экранының бірінші бұрышы 

155 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Одан 
кейін 
жүйе 
Кӛрініс 
экранының 
орнын 
анықтап 
тапқанша сұрай береді, сондықтан 
оны 
сол 
жақта 
кӛрсетілген 
суреттегідей тӛртбұрыш ретінде 
жасау қажет. 
Барлығын жасап біткеннен кейін 
Enter  пернесін басыңыз.
Жүйе кӛріністің атын жазуды 
сұрайды: 
Оған Негізгі кӛрініс-Главный 
вид деп жазамыз да, Enter  пернесін 
басамыз. Нәтижесінде жүйе Главный 
вид деген кӛрініс экраны 
құрылғандығы туралы хабарлама 
береді.
 
Содан кейін жүйе тағы мынадай 
сұраныс жасайды: 
Задайте опцию [Пск/Орто/…] 
деген сұранысқа Орто деп жазамыз. 
Осыдан 
кейінгі 
сұранысқа 
меңзер кӛмегімен екінші кӛрініс 
экранының сол жақ қабырғасының 
ортасын кӛрсетіңіз. Одан соң меңзер 
кӛмегімен біраз оң жаққа қарай 
созып, жаңа кӛрініс экранының 
центрін 
кӛрсетеміз 
де 
Enter  
пернесін басамыз. 
Одан 
кейін 
жүйе 
Кӛрініс 
экранының 
орнын 
анықтап 
тапқанша сұрай береді, сондықтан 
оны 
сол 
жақта 
кӛрсетілген 
суреттегідей тӛртбұрыш ретінде 
жасау қажет. 
Барлығын жасап біткенен кейін 
Enter  пернесін басыңыз.

156 
Жүйе кӛріністің атын жазуды 
сұрайды: 
Оған Сол кӛрініс-Вид слева деп 
жазамыз да, Enter  пернесін басамыз. 
Нәтижесінде жүйе Главный вид 
деген кӛрініс экраны құрылғандығы 
туралы хабарлама береді.
Барлық жұмысты аяқтағаннан 
кейін  Enter  пернесін басу арқылы
Кӛрініс (Вид) командасынан 
шығамыз. 
Ендігі кезекте Меню жолына 
Формат-Слой таңдаймыз.
Нәтижесінде 
сол 
жақта 
кӛрсетілгендей 
Қабат 
қасиеттерінің 
мендежері 
(Менеджер 
свойств 
слоя) 
диалогтық терезесі шығады. Ол 
терезеде келесі түзетулер жасаймыз: 
1. Мына қабаттар үшін: 
Вид сверху - DIM 
Вид слева - DIM 
Главный вид - DIM 
Сызықтар типі (Тип линии) -
continuous 
Сызық түсі (Цвет линии)-кӛк 
Сызық қалыңдығы (Толщина 
линии)-0.35 
2. Мына қатбаттар үшін: 
Вид сверху-HID 
Вид слева-HID 
Главный вид-HID 
Сызықтар типі (Тип линии) -
hidden 2 
Сызық қалыңдығы (Толщина 
линии)-0.35 

157 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3. Мына қатбаттар үшін: 
Вид сверху-VIS 
Вид слева-VIS 
Главный вид-VIS 
Сызықтар типі (Тип линии) -
continuous 
Сызық қалыңдығы (Толщина 
линии)-0.8 
Модельдеу 
құрал-саймандар 
тақтасынан
Тұрғызу 
(Построение) 
пиктограммасын 
басамыз. 
Сол 
уақытта командалық жолда пайда 
болған сұранысқа жауап ретінде 
ӛзіміз алдында құрған кӛрініс 
экрандарын 
бірінен 
соң 
бірін 
белгілеп шығып пайда болады.
Enter  пернесін басамыз. 

158 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Одан кейін Қабаттар (Слои) 
құрал-саймандар тақтасынан VPORTS 
қабатын сӛндіреміз, ол үшін жанып 
тұрған 
шамшырақты 
(лампочка) 
тышқанның сол жақ батырмасын 
бассаңыз ол сӛніп қалады. Бұл 
операцияны 
орындағаннан 
кейңн 
экранда кӛрініс экрандары қшіп 
қалады. 
Сол 
жақтағы 
суретте 
кӛрсетілген. 
Главный вид- DIM қабатын 
ағымдағы ретінде орнатып, барлық 
ӛлшемдерді 
жасап 
шығыңыз. 
Ӛлшемдерді 
әдеттегі 
Ӛлшем 
(Размер) құрал-саймандар тақтасын 
пайдаланып жасайсыздар. 
Осыдан кейін Зертханалық жұмыс №2-де жасаған негізгі жазуды 
кӛшіріп алып, осы сызбаға орнатамыз. 
Нәтижесінде сызба баспаға дайын.

159 
 
 
 
 

жүктеу/скачать 8,5 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: