201
ӛлшем
айқын кӛрсетілген.
Диапазон
шекаралары
болып, бүтін
тұрақтылардан,
облыс
параметрлерінен
және
арифметикалық
операциялардан тұрғызылған бүтін оң тұрақты ӛрнектер алынады.
Кӛпӛлшемді облыс «
;» таңбасымен белгіленетін
облыстарды көбейту
операциялары кӛмегімен тұрғызылады. Тӛменде бірӛлшемді облыстарды
Dirk және Dirl кӛбейту операциясы кӛмегімен алынған екіӛлшемді
облысты сипаттау мысалы кӛрсетілген:
Square: ( DirK: (k=1..15); DirL: (l=1..5))
Енгізілген тікбұрышты square облыс екіӛлшемді индексті кеңістіктің
ішкі жиыны болып табылады. Оған бірінші координатасы 1 ден 15-ке дейін,
ал екіншісі 1 ден 5-ке дейінгі мәндер болатын нүктелер кіреді.
Тікбұрышты А және В
облыстарын кӛбейту «
;» операциясы
коммутативті қасиетке ие, яғни А
;В=В
;А. Бұл,
дербес жағдайда, облысты
сипаттау кезінде,
индексті кеңістік бағыттарының реті бекітілмейтінін
білдіреді. Егер индексті кеңістік бағыттарын бекіту қажет болса, онда INDEX
кілттік сӛзі кӛмегімен облыс индекстерінің сипаттауы беріледі.
Барлық облыстарды айқын түрде
сипаттау міндетті емес, мұнда
енгізіліп қойылған атауларды да пайдалануға болады. Мысалы,
NewGrid: (ks;js).
жоғарыда анықталған ks және js бірӛлшемді облыстары арқылы облысты
анықтайды. Енгізілген облыстарды ӛзгертуге болады. Облыстарды
модификациялау (ӛзгерту) бірнеше нүктелер санын қосу, нүктелерді жою
немесе диапазонын ӛзгерту арқылы орындалуы мүмкін.
Екі алғашқы
типтерді модификациялау LEFT(n) және RIGHT(n) шекара функциялары
кӛмегімен сипатталады. LEFT(n) функциясы диапазонның сол жақ
шекарасына, ал RIGHT(n) функциясы – диапазонның оң жақ шекарасына
қолданылады. Функция алдына қойылған «+» таңбасы бірӛлшемді облысқа
нүктелер қосылатынын, ал «-» таңбасы бірӛлшемді облыстан нүктелер
жойылатынын білдіреді. Бұл екі функцияда, облыстан жоюға немесе облысқа
қосуға қажетті нүктелер санын анықтайтын бір ғана параметр n болады.
LEFT
және RIGHT функцияларының нақты параметрлері ретінде тек бүтін
оң тұрақты берілуі мүмкін. Функцияларға қатынас, модификация жасалатын
диапазонды беретін бір ӛлшемді облыс атымен тек контексте ғана мүмкін
болады. Бағдарламада келесі сипаттау бар делік:
DirK:(k=1..15)
Онда k=3..18 нүктелерінен тұратын DirKm облысын келесі түрде
беруге болады:
DirKm: DirK-LEFT(2)+RIGHT(3)
202
Диапазонды айқын түрде
қайта анықтай отырып, құрамдас бірӛлшемді
облысты ӛзгертуге болады. Ол үшін модификацияда индекс аты мен оның
жаңа мәнін кӛрсету керек. Бағдарламада келесі сипаттау бар делік:
Square: (DirK:(k=1..15); Dirl: (l=1..9))
Жасалған сипаттауды модификациялау үшін және бір индекс бұрынғыша
1-ден 15-ке дейін ӛзгеретін, ал басқасы 10-нан 22-ге дейін ӛзгеретін облысты
анықтау үшін, келесі конструкцияны пайдалануға болады:
SquareNew: Square/l=10..22
Облыс индекстерін байланыстыратын қарапайым қатынастар кӛмегімен
облысты модификациялау мүмкіндігі бар. Мысалы,
KL: ((k=1..10);(l=1..10)). Diagonal: KL/k=1
сипаттауы (k=1,l=1), (k=2,l=2),
… ,(k=10,l=10) нүктелерінен
тұратын Diagonal облысын береді.
Айта кету керек, облыс тек қана индексті кеңістік нүктелері
координаттарының мәндерін ғана анықтайды (осы нүктелердегі есептеу
шамаларының мәндері емес). Егер
Y
Достарыңызбен бөлісу: