Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және әылым министрлігі бекіткен алматы, 011 £

жаңа технологиялар мен әдістерді пайдалана отырып ашытқы 
саңырауқұлақтарының белгісіз қасиеттерін ашты, яғни бесатом- 
ды көміртек атомының этанолға айналуы секілді. Дж. Венгер мен 
К. Швартц ашытқы саңырауқұлақтарының ксилозаның ашу үде- 
рістерін ашты және бүл үдеріске жауапты 
ХОН1
генін бөліп алды. 
Табиғи ашытқылардың қабілеттілігі әлі де болса аздау және олар 
ашытқыларды генетикалық өзгертілген түрге алмастыруға қабі- 
летсіз болып келеді. Этанолды алу үшін жетпіс жыл бойы 
Зассһаго- 
тусез сегечтае
Х-11 рассасын пайдаланып келеді. Этанол өндірі- 
сінде шикізат ретінде әртүрлі көмірсутегі бар өсімдік тектес мате- 
риалдар - бидай дәні, картоп, зақымдалған қант қызылшасы, ағаш 
үнтагы, меласса және ауыл шаруашылық өсімдіктерді өндеудегі 
қалдықтар қолданылады. Спирттік ашытқыларды мерзімді дақыл- 
дау кезінде бастапқы концентрациясында 20-25% қанттан 
1 0
- 
13% этанол түзіледі. Ферментация уақыты 48-72 сағат. Бүл әдіс 
25,5 кг бидайдан 
8
,7-9
,8
л спирт және 7,7 кг қүрғақ зат қалдықта- 
рын алуға мүмкіндік береді. Целлюлозалы өсімдік шикізаттары 
қысым әсерімен қьппқылдық гидролизге үшырайды. Алынған гид­
ролизат шамамен 3,2-3,5% редукцияланатын қанттардан ягни глю­
коза, галактоза, манноза және пентозалардан түрады. Этанолдың 
биотехнологиялық өндірісі дәстүрлі кішігірім зауыттарда жүзеге 
асады және өндірістің шектелуі шикізаттың болуымен байланыс- 
ты. Соңгы кезде зерттеушілердің назарын спирт өндірісінде, суб­
страт ретінде екіншілік шикізаттарды қолдану мәселелері қызық- 
тыруда. Мәселен, сүтті және майсызданган сүтті ірімшік, сүзбе, 
казеин және әр түрлі сүт-белоктық концентраттарды өңдеуде 
түзілген екіншілік пгакізат - сүт сарысуын пайдалануга көп көңіл 
бөлінуде. Сүт сарысуы сүттің 50-75% қүргақ заты мен сүт қанты- 
лактозаның 4,5% мөлшерінен түратын биологиялық багалы және 
күндьшыгы жогары шикізат болып табылады. Сонымен бірге, сүт 
сарысуынан этанолдан басқа ақуыздар және спирттен кейінгі ашы- 
ган заттар сияқты аралық өнімдер түзіледі. Этанолды сүт сары­
суынан өндіру, картоп немесе бидай шикізатынан өндірумен са- 
лыстырганда экономикалық тиімділігі жогары.
Осы замангы техникалық 
биоэнергетикада
органикалық қал- 
дықтарды отын мен энергияның техникалық ыңгайлы түрлеріне 
айналдырудьщ екі негізгі багыты бар:
1 1

жүктеу/скачать 16,47 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: