мэселе. В гепатит вирусы себінді жасанды жағдайда көбеймейді. Вирус тасымалдаушысының қан сары суын жылу әсерімен өңцеп оның негізінде В гепатитке қарсы вакцинаны жасайды. Одан кейін вирус тасымалдаушы сарысуының құрамына кіретін сфералық бөлшектерін тежеп сыртқы антигендерінің негізінде вакцинаны құрастырады. Бұл вакциналар тиімді және қауіпсіз, бірақ вакцина ларды жасау үшін өте көп мөлшерде сарысу керек, қымбат жаб- дықтар және күрделі қорғаныш жүмыс жүргізу қажет. Биосинтети- калық вакциналар амин қышқылдарынан синтезделген пептидті бөлшектер болып табылады, олар белгілі бір вирустың (бактерия- ның) ақуызды қүрайтын амин қышқылдарының тізбектеріне сәйкес келетіндіктен организмнің иммундық жүйесімен танылып, иммундық жауап реакциясын тудырады.Синтетикалық пептидтік вакциналардың ерекшелігі жоғары, қымбат емес, қауіпсіз және тиімді, сондьгқтан пептидтік вакциналардың келешегі бар. Бірақ оларды жасау үшін өте көп ерекше зерттеу жүргізу керек. Тірі вакциналардың штамдарына иммуногенді ақуыздарьшың бөтен гендерді енгізгенде ДНК-вакциналар пайда болады. Организ- мге ақуыз-антигенді кодгайтын рекомбинантты плазмидаларды тері астына немесе бүлшық егке енгізгенде иммундық жауап дамиды. Экспрессия нәтижесінде аз мөлшерде ақуыз-антиген түзіледі, себебі өте аз клеткалар трансформацияға үшырайды. Бірак организмде күшті гуморалдық және клеткалық иммундык жауап дамиды. Жалпы айтқанда, гендік-инженерлік (рекомбинанты^ вектор- лык) вакциналар - жасанды жолмен қүрастырылған микроорга- низмдердің антиген детерминаторлары бар вакциналар. Реком бинанты вакциналарды алу вирулентті микроорганизмдегі про-
