Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011
Тірек–қимыл аппаратының зақымдануы
жүктеу/скачать 1,6 Mb. Pdf көрінісі
|
tebenova-arnaiy-psih
| 4.5 Тірек–қимыл аппаратының зақымдануы
«Тірек-қимыл аппараты қызметінің бҧзылуы» деген ҧғымға әртҥрлі себептерден пайда болған және алуан тҥрлі кӛрініс беретін қимыл-қозғалыс бҧзылуы енеді. «Тірек-қимыл аппараты патологиясының келесі тҥрлері ажыратылады: 1. Жҥйке жҥйесінің аурулары: - балалардың церебральды параличі (сал); - полиомиелит; 2. Тірек-қимыл аппаратының туа біткен патологиясы : - туа біткен жамбастың шығуы; - қисық мойындық; - маймақ аяқтық; - табан деформациялары; - омыртқа дамуының кемістіктері; - аяқ-қолдардың кеміс дамуы, - артрогрипоз (қҧбыжықтық). 3. Мидың, жҧлынның және аяқ-қолдың аурулары мен зақымданулары: - полиартрит; - жҧлынның және мидың жарақаттануы; - қаңқа аурулары (туберкулез, остеомиелит); - сҥйек ісіктері; - қаңқаның жҥйелі аурулары (хондродистрофия, рахит). Қимыл-қозғалыс қызметінің зақымдану дәрежесіне қарай, қимыл-қозғалыс дағдыларының қалыптасу деңгейіне қарай, бҧл категориядағы балалар ҥш топқа бӛлініп қарастырылады: 1) қимыл-қозғалыс қызметінде, ауыр бҧзылуы бар балалар: олардың кейбіреулерінде тҥзу тҧру мен жҥру, ҧстау, ӛзіне-ӛзі қызмет ету дағдылары қалыптаспаған; енді біреулері ортопедиялық жабдықтардың кӛмегімен әзер қозғалады, ӛзіне-ӛзі қызмет ету дағдысы, жартылай ғана қалыптасады; 2) орташа дәрежедегі қимыл-қозғалыс бҧзылуы бар балалар (сан жағынан ең кӛбі): балалардың басым кӛпшілігі ӛздігінен шағын аралықта жҥре алады, ең қажетті, бірақ автоматтандырылмаған ӛзіне-ӛзі қызмет ету дағдылары қалыптасқан; 61 3) жеңіл дәрежедегі қимыл-қозғалыс бҧзылуы балалар: олар бӛлмеде, кӛшеде ӛздігінен жҥре алады, ӛзіне-ӛзі қызмет ету дағдылары қалыптасқан, бірақ патологиялық кҥйлер, жҥрістің бҧзылуы, зорлық қимылдар сияқты кӛріністер кездеседі; Бҧл балалардың кӛпшілігінде, тірек-қимыл аппаратының бҧзылуымен бірге, екінші кемістіктер жиі кездеседі. Мҧның клиникалық кӛрінісі – қозғалыс кемістігі (жетілмеу, зақымдану, дамудағы тежелу т.б.)» 1 . «БЦП – балалардың церебральды сал ауруы немесе паралич, бҧл жҥйке жҥйесінің ауыр науқасы. БЦП – мидың қозғалыс жҥйесінің зақымдануынан пайда болатын, бҧлшық ет қызметіне орталық жҥйке жҥйесі тарапынан бақылаудың болмауымен немесе жеткіліксіз бақылануымен кӛрініс беретін, қимыл- қозғалыстар бҧзылуының бір тобы. БЦП-да қимыл-қозғалыс және сенсорлық жҥйелер арасындағы, қимыл-қозғалыс жҥйесінің буындары арасындағы, ырықты және ырықсыз қозғалыстар арасындағы ӛзара әрекет бҧзылады. Бҧл науқас ми қыртысының жоғары қызметінің бҧзылуымен, пирамидалық жолдардың және қыртыс асты ӛзектердің зақымдануымен сипатталады. Кӛп жағдайда, баланың мҥгедек болуына әкеп соқтырады. Кейінгі жылдары бҧл ауру балалар арасында кең таралуда. БЦП – мидың ерте онтогенездегі жетілмеуінің немесе зақымдануының нәтижесінде пайда болады. Оның ішінде, мидың ең жас бӛліктері (ырықты қимыл-қозғалыс, сӛйлеу сияқты қызметтерге жауап беретін бӛліктер) зақымданады. жүктеу/скачать 1,6 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|