281
–
жоба жетекшілерінің ӛз ұйымдарындағы
ӛзгерістер динамикасын анықтау;
–
жоба жетекшілерін даярлаудағы күтілетін деңгей
мен қалыптасқан деңгейлердегі сәйкессіздіктерді
анықтау;
–
жоба
жетекшілеріне
арналған
әдістемелік
нұсқаулар дайындау.
Жобалау зертханасына
қатысушылар
– мақсатты түрде
дайындалатын жоба жетекшілері, олардың қатарында: білім
беру
ұйымдары
директорлары,
директорлардың
орынбасарлары, әдістемелік бірлестіктер жетекшілері, түрлі
деңгейдегі әдіскерлер,
университет оқытушылары, бӛлім
жетекшілері бола алады. Соған орай, зертхананың
бағдарламалық модулі білім беруді басқарудағы, әдістемелік
жаңартудағы, ӛздігінен оқыту жобалары, т.б. жобаларды
дайындау, құрастыру, жүзеге асыру, нәтижесін бағалау
жолдарын үйретуге құрылады.
Зертхана барысында
жоба жетекшілерінің жұмыс
бағыттарына немесе сұраныстарына қарай (білім беру
ұйымын
басқаруда,
әдістемелік
жұмыста,
тәрбие
жұмысында, оқыту үдерісінде, зерттеу әрекеттерінде, т.б.)
мәселелерін анықтау, жоба алды талдау, мақсатты бағдарлы
жобалар арқылы ӛзгерістер ендіру, оларды бағалау
құзыреттіліктері ӛздерінің жобаларын жасау арқылы
қалыптасады және тәжірибеде бекітіледі.
Осыған
байланысты
қатысушылар
жобаны
дайындауда
ӛздері
қызмет
істейтін
білім
беру
ұйымдарындағы мәселелерді анықтап, дамыту жолдарын
белгілейді. Сӛйтіп, олар ӛз саласын жетілдіру мәселесі
бойынша мақсатты бағдарлы жоба тақырыбы таңдалды.
Зертханалар
бағдарламасының мазмұнын құрастыру
үшін қойылған мақсатқа сай күтілетін
нәтижелер
айқындалады, олар, мысалы, тӛмендегі құзыреттіліктер
болуы мүмкін:
1.
Білім беру ұйымдарының мәселесін анықтап, оның
шешу жолдарын жобалай білу.
2.
Жобаның мазмұны мен ресурстарын тиімді
ұйымдастыру арқылы оны жүзеге асырылуын
қамтамасыз ете білуі;
282
3.
Оқу, зерттеу, әдістемелік, т.б. жобаларды
ұйымдастыра білу;
4.
Жобалардың
тиімділігін
бағалай
білу
құзыреттіліктері;
Осы бағытта жобалау зертханасы мазмұны
не үшін
оқыту керек?
(мақсаты),
нені оқыту керек?
(оқыту
мазмұны) және
қалай оқыту керек?
(әдістемесі) сұрақтарға
тұтастықпен жауап беретін құрылымы жасалды.
Түрлі педагогикалық жүйелердің
басқарушылары
болып табылатын жоба жетекшілерін оқыту зертханалары
дәстүрлі кәсіби біліктілігін арттыру курстарынан мүлдем
ӛзгеше, ең басты ерекшелігі–белгіленген мерзімге сабақтан
босатуды қажет етпейді, оқыту білім беру ұйымындағы
тәжірибемен–педагогтардың негізгі қызметімен–ұштастыра
жүргізіледі. Соған орай, оқыту процесі үшін тӛмендегі
ұйымдастырушылық талаптарды алдын ала ескеру қажет.
1.
Жобалау әдістемесін оқыту бағдарламасының
модульдік мазмұны белгілеп алу.
2.
Оқыту процесі кредиттік–модульдік жүйеде
жасалуы мүмкін, бұл жағдайда жобалық жұмыстар
сәйкесінше 40 % теорияны, 60 % ӛз бетіндік
жұмысты құрайды, оның 50 %ы
жобалар туралы
жеке кеңес беру түрінде жоспарланады;
3.
Оқыту модулі бір оқу жылына жасалып, 1
кредитті құрайтын 45 астрономиялық сағат болып
белгіленеді, оның 15 – зертханада, яғни,
аудиториялық; 15 сағаты - жобалық немесе ӛз
ұйымындағы практикалық жұмыстардың мен
жеке
кеңес
беру;
қалған
15
сағаты-
қатысушылардың
ӛз
беттерімен
жобалар
құрастыру мен оны тәжірибеде жүзеге асыруға
берілетін сағаттар.
4.
Оқыту
зертханалары
міндетті
түрде
қатысушылардың ӛз жобаларын қорғап, оларды
белгіленген
ӛлшемдерге
сай
бағалаумен
аяқталады.
Жобалау зертханаларын ұйымдастырушылар алдында
екі жақты міндеттер қойылады,
біріншіден
, қатысушылардың
жобалау
әдістемесін меңгеруін,
екіншіден,
олардың негізгі
283
жұмысындағы мәселені анықтай отырып, оның мақсатты
бағдарлы ӛзгерістерін қамтамасыз ететін жоба ұсынуына
жағдай жасау. Осылайша, жобалау зертханаларының
құндылығы қатысушыларды жаңа технологиялармен
«қаруландырып»
жіберуде ғана емес, сонымен қатар,
олардың
негізгі
жұмысында
ұйымдастырушылық
ӛзгерістердің болуына ықпал ету болып табылады.
Жобалау зертханалары білім беру ұйымын (оқыту
үдерісін, әдістемелік жұмысты, т.б.)
сатылық қадамдар
бойынша дамыту
моделі ретінде жасалып, ондағы әрбір
қадамы ӛзара тікелей байланыстырылды. (Сурет 14). Бұл
модельдің
алгоритмі
тӛмендегі сатыларды қамтиды:
1.
Жаңа ӛзгерістерге қажеттік пайда болуы.
2.
Мәселені анықтау.
3.
Бір шешімге келу.
4.
Стратегиялар мен мақсатты кӛре білу.
5.
Ұжымға ӛзгерістер мәнін түсіндіру.
6.
Жобалау топтарын құру.
7.
Ынталандыру.
8.
Жетістіктерді байқау.
9.
Жетістіктердің ұйымда бекітілуі.
1
2
9
3
8
4
7
6
5
Достарыңызбен бөлісу: