Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі оқулық ретінде бекіткен
жүктеу/скачать 2,45 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1)
Қҧрылымдық белгісі бойынша жоспарлау – еңбек бӛлінісіне негізделген ӛндірістік ҥрдісті жоспарлау; жҧмыс кҥшін пайдалану бойынша негізгі ережелер анықталады. Мҧнда, сӛз ең алдымен жеке жҧмыс орындарының қалай қҧрылатындығы, жеке қызметкерге сҧраныстың тҥсу тәртібін және жеке қызметкерлер арасындағы ҧтымды ынтымақтастыққа қалай қол жеткізуде болатындығы туралы болып отыр. 2) Жеке жоспарлау – бҧл жағдайда жоспарлау объектісі болып, жҧмысшылар тобы емес тек жеке қызметкер алынады. Персоналды жеке тҥрде жоспарлау әдісі келесі жағдайларға байланысты болады: – қызметкер, машинаға қарағанда икемді, себебі ол қосымша ақпарат алу немесе тәжірибе жинақтау нәтижесінде ӛз қабілетін дамытады; – кәсіпорынның басқарушылық иерархиясындағы мҥмкіндік болатын лауазымдардың саны ҥнемі азайып отырады. Сондықтан да болашақта қажет болатын персоналды жоспарлаудың мақсаты әрбір лауазымға қажетті қызметкерді ҧсыну болып табылады. 3) Ҧжымдық жоспарлау – жоспарлаудың барысында бірінші кезекке ҧжымның жеке мҥшесі емес, барлық қызметкерлер немесе олардың жеке топтары шығады. Жоспарлау әдіс емес, персоналды басқару функциясы болып 93 табылады. Ол жҧмыс берушілер мен жҧмыс алушылардың мҥдделерін сәйкестендіру бағыты бойынша қызметтік жҥзеге асыру ҥшін жҥргізіледі. Ҧйымдастырушылық қҧралдарды қолдану барысында ең алдымен қызметкерлердің жеке тҧлға болып табылатындығын ескеру керек. Ал мотивация мен біліктілікке келетін болсақ, ҧйымдастырушылық қҧралдар еңбек ҥрдісі барысында қызметкерлердің мінез – қҧлқының ерекшеліктерін ескере отырып, оларды кәсіпорын мҥдделеріне қарай «бағыттау» керек. Қызметкерлерден басқа, персоналға қатысты стратегиялық басқарудың объектілері, персонал қҧрылымы, еңбек жағдайлары және т.б. болып табылады. Персонал қҧрылымын ортамерзімді және ҧзақмерзімді басқару кезінде қҧрылым тиімділігіне әсер етпейтін кӛптеген факторлардың ҥйлесімділігін анықтау қажет. 6.4 КӘСІПОРЫН ПЕРСОНАЛЫН БАҒАЛАУ ӘДІСТЕМЕСІ Кәсіпорынның қызметіне ерекше әсер ететін категориялар: персонал, ӛнім, пайда. Бірінші орында сӛзсіз персонал тҧр. Сондықтан да оны бағалау қажеттілігі туындайды. Персоналды бағалау кәсіпорын алдында тҧрған міндеттермен тікелей байланысты. Кәсіпорын тірі организм жан секілді ӛз дамуында әртҥрлі сатылардан ӛтеді және олардың әрқайсысында алуан тҥрлі қабілеттері бар қызметкерлер қажет. Мысалы, интенсивті ӛсу сатысында кәсіпорынға жоғары коммуникациялық қабілеттері мен инновациялық әлеуеті бар, қызметтің жаңа бағыттарын меңгеріп кете алуға қабілетті жігерлі адамдар қажет. Тҧрақтандыру сатысында бір ағымдағы жҧмысқа қабілетті және еңбекқор, жҧмыс ҥрдісін белгілі бір тәртіп бойынша жҥргізе алатын адамдар қажет. Кәсіпорын қызметінің аялары кеңейген жағдайда персоналды бағалау, қандай да бір себептермен бағаланбай келген дарынды және қабілетті қызметкерлерді анықтауға мҥмкіндік береді. Кейде қандай да бір бӛлімшенің қызметкерлері жеке тҧлға ретінде жақсы жҧмыс атқаруы мҥмкін. Дегенмен олар қызметтің ииновациялық стратегиясын жасайтын және жҧмысшыларды қойылған мақсатқа байланысты біріктіре алатын басшы қажет. Бҧл жағдайда ҥміткердің іскерлік қасиеттерін бағалау, бос орындарға деген кандидаттарға қойылатын талаптарды нақтылауға мҥмкіндік береді. Әдетте, кәсіпорын персоналын бағалау келесідей жағдайларда жҥргізіледі: жаңа қызметкерлерді бағалау қажеттілігіне байланысты немесе бос орынға ең лайық деген кандидатты таңдау кезінде; жиі келіспеушіліктер туындаған жағдайда. Бҧл жағдайда келіспеушілік себептерін анықтап, ҧтымды шешім қабылдауға мҥмкіндік болады; нарықтық орта ӛзгерістеріне бейімделу қажет болған жағдайда; кадрлық резервті анықтау және жаңа қызметкерлерге деген талаптарды нақтылау қажет болған жағдайда, яғни кәсіпорынды қайта қҧрылымдау мен ӛзгеріс енгізу барысында; сәйкес ӛзгерістерді, жаңа лауазымдық міндеттерді және ынталандырудың басқа тҥрлерін талап ететін кәсіпорынның жаңа стратегиялық 94 мақсаттарын анықтау. Бҧл жағдайда қандай ӛзгерістер тиімділікке жеткізетінін талдау қажет. жүктеу/скачать 2,45 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|