Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі оқулық ретінде бекіткен

202 
14.2. КӘСІПКЕРЛІК ҦЙЫМДАРДЫ ТАРАТУ 
 
Тарату
– тӛлемқабілетсіз борышкердің қызметін тоқтату ҥшін, заңды 
тҧлғаның міндеттері мен қҧқығының басқа қҧқықтық мҧрагерлік тҧлғаға
ӛтпейтін, сот шешімі бойынша жҥзеге асырылатын рәсім. ҚР АК заңды тҧлғаны 
тарату тәртібінің екі тәсілін қарастырады: 
қарапайым
және 
мәжбҥрлі
(44,45 
суреттердегі сызбаларды қараңыз).
 
44-сурет.
Заңды тҧлғаны тарату механизмі 
Заңды тҧлғаны тарату қҧқықтық мҧрагерге 
қҧқықтар мен міндеттерді берусіз 
жҥргізіледі 
Заңды тҧлғаны ерікті тҥрде тарату 
шешімі бойынша жҥргізіледі
Заңды тҧлғаны мәжбҥрлі тҥрде 
тарату шешімі бойынша жҥргізіледі:

мҥлік иесімен немесе 
қҧзыретті органмен;

қҧрылтай қҧжаттарымен 
қҧзыретті заңды тҧлға 
органымен
. 

сот шешімімен 

банкротқа ҧшырау кезінде; 

тҥзетуге келмейтін және заңнаманы бҧзу арқылы заңды 
тҧлғаның тіркелуі анықталған жағдайда; 

заңды тҧлғаның жарғылық мақсаттарына қарама-қайшы келетін 
жҥйелік жҥзеге асырылу кезінде;

рҧқсатсыз (лицензиясыз) немесе заңмен тыйым салынған 
қызметті жҥзеге асыру кезінде;

заңнамалық актілермен қарастырылған басқа жағдайларда. 
Заңды тҧлғаны 
тарату тҥрлері 

заңды тҧлға қҧрылтайшылары (шаруашылық 
серіктестіктер және т.б.) арасында қалған мҥлікті 
ҥлестірумен; 

қалған мҥлікті иесіне қалдырумен (мемлекеттік 
кәсіпорындар және т.б.);

қалған мҥлікті заңды тҧлғаның қҧрылтай 
қҧжаттарында кӛрсетілген мақсаттарға жҧмсалуымен 
(діни ҧйымдар, қорлар және т.б.) 

203 
 
45-сурет.
Заңды тҧлғаны тарату кезеңдері 
Заңды тҧлғаны тарату тҥрлері 
1. Заңды тҧлғаны тарату туралы шешім қҧзіретті органмен немесе заңды тҧлға 
мҥлкінің иесімен қабылданады 
2. Заңды тҧлғаны тарату туралы шешім әділет органына немесе салық 
комитетіне хабарлама қҧзіретті органмен немесе заңды тҧлға мҥлкінің иесімен 
ҧсынылады (ҥш кҥндік мерзімде) 
3. Заңды тҧлғаны борышкерлердің талаптары бойынша тарату туралы мерзімі 
мен тәртібі, тарату комиссиясының әділет органының орталық ресми мерзімді 
басылымдарында тарату хабарландыру жариялау арқылы жҥргізіледі. 
Ӛтініштерді қабылдау мерзімі тарату туралы хабарландыру жариялағаннан 
кейнгі екі айдан кем болмау керек.
4. Тарату комиссиясының жҧмысы, заңды тҧлғаны тарату мерзімі мен тәртібі 
заңды тҧлға мҥлкінің иесімен немесе қҧзіретті органмен жҥзеге асырылады.
Тарату комиссиясын тағайындағаннан кейін оған заңды тҧлға істері мен мҥлкін 
басқару бойынша қҧзіреттер ӛтеді
5. Заңды тҧлғаны таратуды бастау туралы мәліметтерді бірегей Мемлекеттік 
регистрге енгізу әділет органдарымен жҥргізіледі 
6. Несие берушілерді айқындау мен заңды тҧлғадан дебиторлық борышты талап 
ету тарату комиссиясымен жҥзеге асырылады 
7. Аралық тарату балансын қҧрастыру мен бекіту несие берушілермен 
ӛтініштерді талап ету мерзімі ӛткеннен кейін тарату комиссиясымен жҥзеге
асырылады, онда (аралық тарату балансында) таратылатын заңды тҧлғаның 
мҥлкінің қҧрамы туралы, несие берушілермен жасалған ӛтініштер тізімі туралы 
және оларды қарастыру нәтижелері туралы мәліметтер бар
8. Бҧқаралық саудаларды ҧйымдастыру мен несие берушілердің талаптарын 
қанағаттандыру ҥшін ақша жеткілікті болмаса, заңмен қарастырылған тәртіпте 
тарату комиссиясымен жҥзеге асырылады. 
9. Заңды тҧлғаның несие берушілерімен есеп айрысуы аралық тарату балансы 
бекітілген кҥннен бастап ҚР АК 51-бабына сәйкес тәртіпте жҥргізіледі. Несие 
берушілердің талаптарын қанағаттандырғаннан кейін мҥлік қҧрылтай 
қҧжаттарында кӛрсетілген мақсаттарға жҧмсалады. 
10. Тарату балансын қҧрастыру мен бекіту тарату комиссиясымен жҥргізіледі. 
Ол заңды тҧлғаны тарату туралы шешім қабылдаған қҧзіретті органмен немесе 
заңды тҧлға мҥлкінің иесімен бекітіледі.
11. Қҧқық қорғау органдарының лицензиялық-рҧқсат беру жҥйесінде заңды 
тҧлғаның қарапайым дӛңгелек мӛрін жою. 
12. Заңды тҧлғаны таратудың бірегей Мемлекеттік регистріне жазуды енгізу 
әділет органдарымен жҥргізіледі. Осы кезден бастап заңды тҧлға ӛз қызметін 
тоқтатқан болып саналады. 

204 
Заңды тҧлға мҥлкінің иесі немесе заңды тҧлғаны тарату туралы шешім 
қабылдаған орган (ҚР АК 50 бабының 1- тармағы) ол туралы тіркеу органына 
бірден хабарлауға міндетті. 

жүктеу/скачать 2,45 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: