КӘСІПКЕРЛІК МӘМІЛЕЛЕРДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ

100 
8 – кесте – 
Кәсіпкерлік қызметтің негізгі аялары бойынша әріптестік 
байланыстардың тҥрлері 
Кәсіпкерлік қызмет 
аясы 
Әріптестік байлныстардың нысандары 
 
 
Тауар ӛндіру мен 
қызмет кӛрсету аясы 
Бірлескен кәсіпкерлік (ішкі және халықаралық) 
Ӛндірістік кооперация 
Мердігерлік (қосалқы мердігерлік) ӛндіріс 
Лицензиялау 
Контракт бойынша басқару 
Жобалық қаржыландыру және т.б. 
 
Сауда жҥйесі мен 
тауар сату аясы
Бартерлік мәміле 
Қарама – қайшы сауда 
Қарсылай жеткізу 
Коммерциялық триангуляция (сегменттеу) 
Сауда мәмілелерінің тҥрлері (қарапайым, 
форвардты, спот мәмілесі және т.б.) 
Консигнация (сатуға беру) және т.б. 
Материалды-
техникалық қызмет 
кӛрсету аясы
Концессия 
Франчайзинг 
Лизингтік қызмет (қаржылық, оперативті, қосалқы 
мердігерлік және т.б.) 
 
Қаржы және 
сақтандыру 
қатынастарының 
аясы 
Факторинг 
Коммерциялық трансферт 
Венчурлық қаржыландыру 
Мемлекеттік және коммерциялық сақтандыру, оның 
ішінде хеджирлау 
Эккаунтинг, аудитты қосқандағы 
Форфейтинг 
Қаржылық лизинг және т.б. 
Кәсіпкерлік 
қҧрылымдар ҥшін 
кадрларды даярлау 
аясы
Мемлекеттік оқу мекемелері 
Коммерциялық орталықтар, бизнес -мектептер 
Кәсіпкерлерді даярлау бойынша бизнес - 
инкубаторлар 
Интернет арқылы қашықтықтан оқыту 
Оқу – іскерлік орталықтар (ОІО) 
Консалтинг және т.б. 
Әлеуметтік 
әріптестік аясы 
Әлеуметтік қорғау мекемесі 
Әлеуметтік әріптестік (кәсіподақтар) 
Әлеуметтік мониторинг қызметі 
Ассоциациялар, одақтар және т.б.. 
Қойылған міндетке байланысты келтірілген жіктеме (несие немесе қажетті 
қҧрал – жабдықты алу, мамандарды іздестіру және жҧмысқа алу, білікті 
қызметкерлерді даярлау мен қайта даярлау, қажетті шикізатты алу, ӛнімді 
тасымалдау, қызметтің басқа да тҥрлерін кӛрсету және т.б.) әрбір жеке әріптеспен 
ӛзара қарым – қатынастардың тиімді тҥрін таңдауға мҥмкіндік береді.
Жіктеменің 
белгілі 
бір 
шарттылығына 
қарамастан, 
әріптестік 
байланыстардың нысандары бір-бірімен тығыз байланысты және кӛпқырлы 
сипатқа ие болады. Ал кәсіпкерлік қҧрылымдардың кӛбісінің кӛпсалалық 
кәсіпорындар болатындығын ескерсек, ынтымақтастық тҥрлерінің ӛзара 
ықпалдастығы мен функционалдық байланысы кҥшейе тҥседі.. 
Әріптестік қатынастар кәсіпкерлік қызмет аясында кәсіпкерге оның
әріптестерімен, серіктестерімен ынтымақтастық орнату ҥшін міндеттері мен
қҧқықтарын жҥзеге асыруға мҥмкіндік береді. Кәсіпкердің мҧндай қҧқықтары 

101 
мен міндеттері, кәсіпкер мен оның әріптесі арасындағы жасалатын 
келісімшартпен бекітіледі. 
7.2
 
КӘСІПКЕРЛІК МӘМІЛЕЛЕР ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ТҤРЛЕРІ 
Экономиканың 
кез-келген 
саласындағы 
кәсіпорындардың 
қызметі 
шаруашылық жҥргізуші әріптестермен жасалған және тараптармен орындалатын 
мәмілелермен бекітіледі. 
Мәміле 
деп
 
азаматтық қҧқықтар мен міндеттерді жҥзеге 
асыруға, ӛзгертуге немесе тоқтатуға бағытталған азаматтар мен заңды 
тҧлғалардың іс – әрекеттері танылады. Мәмілелердің сипаттамаларын 19 және 20 
суреттерден кӛруге болады.
 
19 - сурет – 
Мәмілелердің жіктелуі 

жүктеу/скачать 2,45 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: