Оқулық бб. 02 «Жол машиналары, автокөліктер мен тракторларды пайдалану»
жүктеу/скачать 17,2 Mb.
|
| сурет. Шахматтық тәртібінде жұдырықшалардың орналасуы
Теориялық қалауы, шиналардағы қысымды 3 есе төмендеткен кезінде топырақтың үстін5дегі қуаттылығы ба6йланыстың алаңын уақытша жоғарлауы кезінде 1,8 есе төмендетіледі жəне шамамен 1,7 есе тығыздаудың белсенді аймағының тереңдігі төмендетілетінін көрсетеді. Осы факторлардың біріккен əрекеттері тығыздауының тиімділігін көтереді. Пневматикалық біліктерінің диаметрін жоғарлатуы да тығыздылық тиімділігін жоғарлатуына əкеледі жəне, одан басқа, тығыздаушы агрегатының өтуін жақсартады. Пневмокатоктары үшін шиналарды таңдау кезінде сурет. Тізбекті пневмодӛңгелекті каток: 1 – тізбекті қҧрал; 2 – оқ ағаш; 3 – секцияларды тербелету осьі; 4 - пневмодӛңгелек; 5 – пневмодӛңгелектің осьі; 6 – секция корпусы жүктеу деңгейіне бағытталу қажет, ол кезінде шинаның деформациялауы бейне жоғарлауының 15% аспайды. Осы жағдайда жүк автокөліктеріне арналған шиналарды таңдау бойынша ұсыныстарымен кемсітуге болады, өйткені тізбекті катоктарының жылжу жылдамдығы автокөліктер жылдамдығынан 15...20 есе төмен. Байланысты топырақтарында жұмысы кезінде 12.14 бар қысымына есептелген, шиналарымен катоктарын кешендеуге ұсынылады, өйткені ол кезде топырақтың бетіндегі максималды қуаттылығы оның мықтылау шегіне жақындай алады, бұл тығыздылық тиімділігін жоғарлатады. Торлы катоктары ірі шағылды, қиыршық тасты, мұздалған жəне балшықты кесекті топырақтарын тығыздау кезінде аса тиімді. Құрылымды жағынан олар тұйықты білікті катоктарымен ұқсас, бірақ біліктің цилиндрлік беті 15 х 15 бастап 20 х 20 см дейін торлардың өлшемдерімен торынан дайындалған. Тор құюлы немесе дəнекерленген бола алады, бұның артықшылығы бар, өйткені дəнекерленген тор жеңіл жөндей алынады. Қажеттілік кезінде шойырлы кемуі немесе бетондық блоктары түріндегі балласт, тізбекті катоктарының басқа да түрлеріндегідей, катоктың рамасында орналасқан. Секторлы катоктарының біліктері (5.89 сурет) бір-біріне бүйіржақтарымен тығыз қысылған дискілерінен тұрады. Әр дискілерінің шеттері түрі бойынша тізбекті берілістің жұлдызшасын елестетеді, сонымен бірге көршілес дискілерінің тістері жарты қадамына жылжытылған. Топырақтың жабысуын алдын- алуы үшін дискілер арасында қырғыштар орнатылған, олардың соңындары дискілердің күпшегінің цилиндрлік бетіне дейін жетпейді. сурет: Секторлық катогының білігі Осындай каток жұдырықшаға тəріздес жұмыс істейді, бірақ онымен бірдей шамасында, байланыстың үлкен алаңының арқасында аса қалың қабатты топырақтарын тығыздайды. Тізбекті қатты білікті катоктарының қазіргі модельдері, əдеттегідей, тығыздау үрдісін қарқындатуға мүмкіндік к беретін, бағытталған тербелістерінің тербелістерімен жабдықталған (5.90 сурет). Қосылған діріл қозғыштары кезінде осындай машиналар статикалық тығыздау режимінде жұмыс істейді, ал топырақ бөлшектерінің мəжбүрлі жақындау тімділігін қосқан кезінде жоғары жиілікті тербелістерінің арқасында олардың арасындағы тізбектелуі жəне үйкеліс күштерін төмендету тиімділігі қосылады. Гидрокөлемді білігі мен екі жəне одан да көп амплитудалық бейтеңгерімділігімен діріл қозғыштары (5.91 сурет) біліктің ішінде орнатылады (5.92 сурет) жəне тартқыштың гидрожүйесімен қосылады. Әлемдік тəжірибесінде топырақтарды тығыздау үшін тізбектерімен қатар жоғары аталған біліктердің барлық түрлерімен жабдықталған, өзіндік жүріс катоктары да кең қолданылады. Соңғы жылдары толығымен пневмодөңгелекті катоктары (5.94 сурет) жəне жетекші пневмодөңгелекті осьімен жəне діріл қозғағышты бір қатты білігімен, топсалы-буындасқан рамасымен құрамалы катоктарының таратылуы алды (5.93 сурет). Құрамалы катоктарының модельдердерінің басым сандары бір негізгі жəне ауыспалы біліктерімен кешендей алады. Кейбір құрылымдарында оның демонтажынсыз тұйық білігінде бекітілген, сыртқы бетіндегі жұдырықшаларымен жинақы қабықшасы құрылымдай алынады (5.95 сурет). сурет. Бағытталған тербелістерінің қарапайым тербеліс қоздыруының əрекет ету сызбасы: 1 жəне 2 – айналу синхрондығын қамтамасыз ететін, тісті тəждігі мен шамасының жылжытылған орталымен бейтеңгерімдік дӛңгелектер; ^ - айналу жылдамдығының бағыты; О – қозғағыш кҥшінің бағыты сурет. Екіамплитудалы тербеліс, оның бейтеңгерімді шамасы роторды айналдыру бағытынан байланысты, одан əрі немесе осьтің айналуына жақын себетін болатты бытырынан тұрады. Қатар жағдайларында бұл жұмыстыр түрлерін ауыстыруы кезінде оның қайта жабдықталуына уақытты шығындауын төмендетеді жəне бір тығыздауыш машинасымен өткізілуге мүмкіндік к береді. Әдеттегідей, құрылымды катоктарының қатты біліктері кілтті бойлық еңісіне жұмысы мен жаңа себілген топырағы бойынша бірінші өтуі бойынша машиналардың мүмкіндік ктерін кеңейтетін, жүріс гидрокөлемді біліктері мен тербелістің білігінен басқа жабдықталады. Өзіндік жүрісті пневмодөңгелекті катоктары, əдеттегідей, балласты бөліктерімен моноблокты рамасы бар. Егер де балласт ретінде су қолданылса, онда балласттық бөлімдері машинаның өлшеуін бұзуына шектейтін жəне оны шашырауынан итергіштерін азайтатын, аралықтарымен бөлінген. Рама балласттың тең бөлінген шамасы мен барлық дөңгелектеріне бірдей жүктеуін қамтамасыз етеді. Бір уақытта оның жұмыс жабдығы болып табылатын, катоктың жүріс жабдығы өзімен бір-біріне соншалықты жақын орналасатындай, дөңгелек білігінің конструкциясы рұқсат ететіндей орналасқан, ілінген дөңгелектерінен тəуелсіз сондарымен əртүрлі осьтер бойынша екі осьті шассиін ұсынады (кейде толық білікті) (5.96 сурет). сурет. Катоктың білігіндегі терлеістердің бейтеңгерімділігін орналастыруы: 1 – тербеліске тұрақты мойынтіректері; 2 – төмен жылдамдықты майлы тығыздаушылары; 3 – бейтеңгерімді шамалары; 4 – түйіндерін майлау жəне суыттыру үшін май сурет. Топсалы-бейтараптық рамасымен жəне жетекші пневмодөңгелектерімен, бір қатты жетекші білігімен (тұйық немесе жұдырықты) өзіндік жүріс құрылымдық катоктары сурет. Алдыңғы басқарушы жəне артқы жетекші осьімен, қатты рамасымен өзіндік жүріс пневмодөңгелекті каток Дөңгелектердің тіркеуіш түйіндері олардың тербелісін көлденең жазықтығында рұқсат етіледі (5.97 сурет). Осындай жүйесінің арқасында алдыңғы жəне артқы дөңгелектерінің іздерінің орналастыруы мен ілмегі бір-бірін жабады (5.98 сурет), бұл таптау сызығының барлық ені бойынша топырақтың тең тығыздалуын қамтамасыз етеді. Катоктың өндірісі тығыздалған топырақтың көлемі бойынша жəне тығыздалған бетінің алаңы бойынша есептеле алынады П = - + L ■ + «пр кпер «пр кпер (5.33) мұнда L3 – ұстаудың ұзындығы; Ьвал – пневмодөңгелекті катогының тығыздалу сызығының ені мен қатты білігінің ені; k – ауысу уақытын пайдалану коэффициенті; иупл – тығыздалуы кезіндегі катоктың жылжуының жылдамдығы; ?ман – өтудің соңындағы оңтайлау уақыты; ппр – тығыздалу үшін қажетті, бір қадам бойынша біліктерінің саны (шағылды жабындылары үшін 60 өтуге дейін жете алады); ^ер – өтулерді жабу коэффициенті (^ер = 1,1 қатты білікті жəне екі осьті пневмодөңгелекті катоктары үшін; тізбекті пневмодөңгелекті катоктары үшін ^ер > 1,2); йсл – тығыздалған қабатының қалыңдығы. жүктеу/скачать 17,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|