тарау. АВТОМОБИЛЬ ЖОЛДАРЫН ҰСТАУ ЖӘНЕ ЖӨНДЕУ МАШИНАЛАРЫ
лік қҧрылысының жағдайына əсер етеді. Оған кӛлік кешенінің жҧмысыны ңгейі, сонымен қатар жолаушылардың қауіпсіздігі мен жҥктердің сақталуы т
АВТОМОБИЛЬ ЖОЛДАРЫН ЖАЗ КЕЗІНДЕ ҰСТАУ МАШИНАЛАРЫ
Қондырғы машинаның алдына оның ішкі жақтары бойынша орнатылады жəне тегіс веер арқылы екі жаққа бөлініп, жабынның үстіне бағытталған екі жуғыш ағысты қалыптастырады. Шабуылдау бұрышын өзгерте отыра ағыннан əртүрлі əсер алуға болады: жабысқан балшық топырақты жуудан бастап жабынды ылғалдандыруға дейін.
Қосымыша қондырғысы бар машиналардың құрастырма нұсқалары да бар. Қондырғы артына, бүйіріне орналастырылады жəне жуылатын жолақтың енін 10... 15 %-ға арттырады. Қондырғылар таратпа құбырмен байланысты. Құбырға су ағынды магистраль арқылы орталықтанған сорғышпен беріледі. Цистернада орналасқан сорғыш пен су іркуіш жалғама құбыр арасында сүзгі орнатылған. Ол бөтен заттарды ұстап қалады. Орталықтанған қақпақша судың сорғышқа берілуін жылдам тоқтата алады. Цистерна су іркуіштермен, крандармен жəне су қоймасынан су құйып алуға арналған жəне өртті сөндіру барысында қолданылатын құбыршекпен жабдықталған.
1 2 3 4 5
сурет. Суарып жуатын машиналардың құрастырылуы жəне негізгі агрегаттары:
А – жуғыш ағыстың кескіндемесі; 1 – үйлестіргіш құбыр желісі бар жуғыш қондырғылар; 2 – базалық машина; 3 - цистерна; 4 – цистернаның мойны; 5 – шассиге цистернаның бекітілу ернеушесі; 6
су ағызатын жалғама құбыр; 7 – қосымша шөткелі құрылғы; 8 – цистерна жұмысына арналған өткел
Құйып алатын магистральда сүзгі орнатылуы ықтимал. Ол сумен бірге цистернаға қатты минералды жəне органикалық бөлшектердің түсуін болдырмайды. Әдетте өздігінен жүретін суарып жуатын машиналар қосымша сыпырып-шөткелік құрылғылармен жабдықталады. Бұл олардың
қолданылу аясын кеңейтеді.
288
Суарып-жуатын құрылғылар мен сыпырғыш шөткелердің сорғысын іске қосу үшін механикалық немесе гидрокөлемдік берілім қолданылады. Шөткені көтеріп, түсіру үшін бəрінен де жиі гидроцилиндрлер пайдаланылады.
Жабынды жуу дəстүрлі технологиясының айтарлықтай кемшілігі судың шығынының көп болуында. Жуатын рампасы бар суарып жуатын құрылғылар оларды алмастыра алады (9.3 сурет). Рампа шассидің алдында өңделетін жабыннан биік емес жерде орналасқан. Үлкен қысыммен шығыс су іркуішке берілетін су үлкен жылдамдықпен шыққанда жуу əсеріне қол жеткізуге қажетті кинетикалық энергияға ие болады.
Судағы батпақ бөлшектері жəне бұзылған кір қабыршықтарының көріністері мəжбүрлі түрде өшіріледі.
Суарып-жуатын машиналардың өнімділігі (Пп.м)м келесі формула арқылы есептеледі:
мұнда, Ьпол – суарылатын жолақтың ені; Ьпер – параллель орналасқан өткелдердің жабылуы (Ьпер = 0,15 м); L3- суарылатын аумақтың ұзындығы; Пцис – цистернаның пайдалы сыйымдылығы; кнап – цистернаның толу коэффициенті (кнап = 0,95); днап – толтыратын сорғышты немесе магистральды беру; дпол – аумақ
ауданыныңбір аумаққа кететін су
шығынының нормасы; ипол –
жұмыс жылдамдығы; L^ -
жұмыс орнынан цистернаға
құю бекетіне дейінгі қашықтық;
ир – жүгі бар машинаның
көліктік жылдамдығы;
итпрор – бос машинаның
көліктік жылдамдығы; ?ман
цистернаның құю операциялары
арасындағаы оңтайландыру жəне
көмекші əрекеттердің
ұзақтығы.
Шөткелі
құрылғылы туннел
қабырғаларын, көпірлерді, жол
өтпесін, жолақтық көліктік
орындарды, сонымен қатар
қоршауларды, белгілерді жəне өзге де жол элементтерін жуғыш машиналар өздері бөлек тұр ( 9.4, 9.5,
9.6 суреттер). 9.3 сурет. Жуғыш рампа көмегімен жабындарды тазалауға арналған машина
9.4. сурет. Кӛлденең жазықтықта шӛткесі айналатын дӛңгелектоқтатқыш бӛренеге кҥтім кӛрсетуге арналған шӛткелі-жуғыш қҧрылғы
290
9.5 сурет. Горизонтальды жазықтықта шөткесі айналатын дөңгелектоқтатқыш бөренеге күтім көрсетуге арналған шөткелі-жуғыш құрылғы
Бұл машиналардың шөткелі құрылғыларының ілгіштері шөткені машина габаритінен шығаруға жəне оларды əртүрлі бұрышпен, тіпті тігінен тұрғызуға дейін мүмкіндік к береді. Су шүмектері шөткелердің кронштейніне су кез келген қалыпта жабынның жуылатын аумағына оны ылғалдандырып, кірін жуу үшін жетіп тұратындай етіп орнатылған. Мұндай машиналар шөткенің бірден бірнеше түрімен жабдықталады. Бұл олардың кез келген пішіндегі жабынның бетін сапалы тазалауына мүмкіндік кбереді.
Отандық суарып-жуғыш машиналардың сипаттамасы 9.1 кестеде көрсетілген.
Суарып-жуғыш машиналардың сипаттамасы
9.1 кесте
291
Маркасы
|
Типі
|
Базалық шасси
|
Цистернан ың сыйымды3
лығы, м
|
Жуғышт ың ені, м
|
Суарудың ені, м
|
ПО-451
|
Әмбебап қағида
|
МТЗ-80/82
|
4,50
|
5,0
|
13,0
|
КО-820
|
|
ГАЗ-3302
|
0,95
|
-
|
3,0
|
КО-829
|
»
|
ЗИЛ-5301БО
|
2,80
|
-
|
3,0
|
КО-804
|
»
|
ЗИЛ-433362
|
6,00
|
8,0
|
18,0
|
КДМ-130В
|
»
|
ЗИЛ-433362
|
6,00
|
8,0
|
18,0
|
ЭД-226
|
»
|
ЗИЛ-433102
|
6,00
|
8,0
|
18,0
|
КО-730
|
»
|
ЗИЛ-433362
|
6,35
|
8,5
|
20,0
|
ЭД-244
|
»
|
ьМАЗ-5337
|
7,50 а
|
8,0
|
18,0
|
КО-806
|
9.6. суре»т.Туннел
|
КқаамбАырЗғ-а4л9ар2ы5н таза
|
8а,у0ғ0а арналғ
|
8н,ж5уғыш қ
|
20,0
|
ЭД-403
|
»
|
ЗИЛ-133Г4
|
8,00
|
8,0
|
18,0
|
ЭД-410
|
»
|
ЗИЛ-133Д4
|
8,00
|
8,0
|
18,0
|
ЭД-405
|
»
|
КамАЗ-53213
|
9,50
|
8,0
|
18,0
|
МДК-133Г4
|
»
|
ЗИЛ-133Г4/Д4
|
10,0
|
8,0
|
18,0
|
ЭД-243
|
»
|
МАЗ-63039
|
10,0
|
8,0
|
18,0
|
ҧрылғылар
Сыпырғыш-тазалағыш машиналар. Көлік құрылысы қатты жабындарын тазалауға арналған. Оларды сонымен қатар бетон жəне асфальтталған өндірістік алаңдарды жəне өткелдерді тазалауға, жолдың жөнделіп жатқан бөлігін қалған қалдықтардан тазалау үшін қолдануға болады. Сыпырғыш- тазалағыш машинаның жұмыс үдерісі жабынды сыпырудан, жинақтауыштардан қалдықытарды жинаудан, қалдықтарды көму орнына дейін тасымалдау жəне жинақтаушыларды босатудан тұрады.
Одан кейін операциялар қатары қайтадан қайталанады.
Сыпырғыш-тазалағыш машинаның негізгі жұмсшы органы шөтке болып табылады. Көлденең өсті цилиндрлік шөткелер көбірек таралған. Конустық жəне жолақты шөткелер де бар, бірақ олар өте сирек кездеседі.
Достарыңызбен бөлісу: |