Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "



Pdf көрінісі
бет145/216
Дата06.01.2022
өлшемі4,38 Mb.
#14749
түріОқулық
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   216
Байланысты:
Шишмарев Өлшеу құралдары. Оқулық

11.2.3. 
Сұйықтықты шыны термометрлер 
Сұйықтықты 
шыны 
термометрлердің 
негізгі 
элементі 
термометрлік  сұйықтықпен  толтырылған  капилляры  бар  шыны 
баллон  болып  табылады.  Температураны  өлшеу  мүмкіндігі 
капилляры  мен  термометрлік  сұйықтығы  бар  шыны  баллонды 
көлемдік 
кеңейту 
коэффициенттеріндегі 
айырмашылықтан 
туындайды.  Көлемдік  кеңеюдің  температуралық  коэффициенті 
мынадай анықталады 
,
1
)
(
1
1
2
1
1
2
v
V
V
V
V
V
V









 
мұнда  V
1
  и  V
2
  —    й
1
  жəне  й
2
.температуралардағы  сəйкесінше 
сұйықтық өклемі мен шыны ыдыстың көлемі 
v
1
 = 0 °С бастапқы температура үшін өрнек жеңілдетіледі: 
α
v
 = ∆V (v
2
V
0
). 
Сұйықтық  (индекс  F)  пəн  əйнектің  (индекс  G)  көлемдік кеңеюі 
коэффициенттерінің айырмашылығын 
 
2
0
2
0
,
),
(
,
),
(
v
v
G
V
v
v
F
V
V






 
196 


өлшенетін  
температурадан термометр көрсеткішінің тəуелділігі анықтайды: 
v
2
 = [∆V/ (α
V
V
0
)

[∆V/ (α
V
V
0
 )]
G

Дəл  өлшеулер  үшін  суламайтын  сұйықтықтармен  толтыру 
арқылы  шыны  термометрлер  пайдаланылады.  Көбінесе  сынапты 
толтыру 
пайдаланылады. 
Термометрлік 
сұйықтық 
ретінде 
сынаптың 
артықшылығы 
ол 
ауада 
мүлдем 
дерлік 
тотықпайтындығына  негізделеді,  химиялық  таза  күйде  өте  жеңіл 
алынады  жəне  температураның  кең  интервалында  сұйық  күйде 
қалады (-38,8 °С-де қатады,  +356,6 °С-де қайнайды). 
Суландыратын  (органикалық)  сұйықтықтармен  салыстырғанда 
сынаптың  кейбір  кемшілігі  көлемдік  кеңеюдің  салыстырмалы 
шағын коэффициенті болып табылады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   141   142   143   144   145   146   147   148   ...   216




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет