Оқулық "Білім беруді дамытудың федералды институты"



Pdf көрінісі
бет29/140
Дата07.02.2023
өлшемі9,08 Mb.
#66005
түріОқулық
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   140
 
2.2.4. 
Мінсіз газдарды араластыруда энтропияның ӛзгеруі 
Газдарды араластыру – ӛздігінен болатын процестердің типтік мысалы. 
Аралары бӛлінген екі ыдыста екі мінсіз газ бар ойлайық. Бірінші және 
екінші ыдыстағы газдардың кӛлемі мен мӛлдерінің саны V
1
, n
1
және V
2
, n
2
-
ға тең болсын (1, 2 индекстері сәйкесінше бірінші және екінші газға жауап 
береді). Арасындағы кедергіні алып тастағанда газдар араласып, энтропия 
ӛседі.
∆S^ екі мінсіз газды араластырғандағы энтропияның толық ӛзгеруін 
изометриялық кеңеюдің екі процесінің қосындысы деп ойлауға болады: 
Алынған кӛлем (V
1
+ V
2
) бастапқылардың кез келгенінен артық 
болғандықтан, араластырғанда жҥйенің энтропиясы ӛсу керек. 
Кӛлемдердің қатынасын араластыратын газдардың мольдерінің 
сандарының қатынастарына алмастыруға болады: 
мҧндағы X
1
— қоспадағы бірінші газдың мольдік ҥлесі. 


56
(2.17) 
Екінші газ ҥшін аламыз 
Газдарды араластырудағы энтропияның ӛзгерісінің теңдеуін мына 
формада ҧсынуға болады 
AS
GW
- -n
1
R lnX
1
n
2
R lnX
2

Мінсіз газ қоспалары ҥшін аламыз 
и мольдердің санын, газ қоспасын жасаушы компоненттердің 
қосынды санына бӛлгеннен кейін қоспаның бір мольі ҥшін энтропияның 
ӛзгеруін аламыз: 
 
(2.16) 
2.2.5. 
Қайтымды фазалық ауысу кезіндегі энтропияның ӛзгеруі. 
Трутон ережесі 
Фазалық ауысулар (балқу, буға айналу, сублимация, полиморфты 
айналу және оларға керілер) қысым мен температураның тҧрақты 
мәндерінде болады. Соған сәйкес: 
немесе 
 
мҧндағы ∆ Н
ф
.
п
— фазалық ауысудағы энтальпияның ӛзгеруі; Т
фп
— 
фазалық ауысудың температурасы. 
Жеке заттар жағдайында мына қатынас орындалады: 
Т
н
.
т.к
(1 атм сыртқы қысым кезінде) қалыпты қайнау температурасында 
∆S
бу 
шамалары туралы мәліметтерді қарасақ, онда полярсыз және 
ассоциаттанбаған сҧйықтықтар ҥшін Трутонның ережесіне сәйкес, газ 
тудыру энтропиясы салыстырмалы тҥрде тар аралықта (10,5 — 11,0)R 
ӛзгереді және қҧрайды.


57
Егер оның 1 атм қысым кезіндегі температурасы белгілі болса, бҧл ереже 
жеке заттың булану жылуын бағалауға мҥмкіндік береді. 
Термодинамиканың бірінші және екінші заңдарының негізінде, әр 
тҥрлі процестердегі ∆S энтропияның ӛзгеруін ғана анықтауға болады. 
Алайда, ары қара кӛрсетілетіндей, бҧл заңдарды толықтыра отырып, 
энтропияның абсолютті мәнін есептеуге болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   140




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет