Химиялық тепе-теңдіктің константасы

79
(3.2)
Газ фазасындағы a A + b B c C + d D реакциясы ҥшін тепе-теңдік 
константасын реакцияға қатысушылардың парциальды тепе-теңдігі 
арқылы кӛрсетуге болады:
Мінсіз газ қоспалары ҥшін К
р 
тепе-теңдік константасы температураға 
ғана байланысты және жҥйедегі қысымға тәуелді емес. 
(3.2) ӛрнекті қоя отырып р,, мінсіз газдардың (pV = nRT) жағдайының 
теңдеуінен анықталатын парциальды қысымдары:
 қарастырылатын реакцияның К
р
және К
с 
тепе-теңдік константалары 
арасындағы қатынасты аламыз: 
 
Немесе жалпы тҥрде 
 мҧндағы Av — реакция нәтижесіндегі газ тәрізді реагенттердің 
мольдерінің санының ӛзгеруі. Қоспалардың мінсіз газдары ҥшін К
с 
тепе-
теңдігі температураға ғана тәуелді. 
Яғни, К
р
және К
с 
–нің мәні мольдердің санының ӛзгерісінсіз (Av = 0) 
жҥретін реакциялар ҥшін ғана дәл келеді. 
Мінсіз газдар ҥшін р, парциальды қысымы р жалпы қысыммен 
байланысты болғандықтан, Дальтон заңы бойынша р, = рХ,, онда әр 
компонент ҥшін бҧл шамаларды қоя отырып, К
р
-ға арналған ӛрнекте 
 аламыз немесе жалпы тҥрде 
К
р
және К
с 
шамаларымен салыстырғанда, К
х
шамасы температураға 
ғана емес, газ қоспасының жалпы қысымына да тәуелді. 
Ең соңында, мольдік ҥлес екендігін ескере отырып,

80
аламыз.
Осылайша, мінсіз газ қоспалары ҥшін 
(3.3) 
аламыз. 
Тепе-теңдік константасының тҥрі мен оның сандық мәні реакцияның 
стехиометриялық теңдеуі арқылы анықталады. Осылайша, аммиактың екі 
мольінің синтезінің реакциясы ҥшін 
3H
2
+ N
2
= 2NH
3
тепе-теңдік константасы қысымның тепе-теңдігі арқылы кӛрінуі мҥмкін 
Амиактың бір мольінің синтезінің реакциясы ҥшін 

81
Константа тепе-теңдігінің басқа ӛрнегі мен басқа мәнін аламыз 
аммиактың жылжу реакциясы ҥшін тепе- 
теңдік
константасы мына тҥрде болады 
Демек, тепе-теңдің константасының сандық мәнін кӛрсете отырып,
тепе-теңдік константасының ӛрнегін немесе химиялық реакцияның сәйкес 
стехиометриалық теңдеуін келтіруге болады. 

жүктеу/скачать 9,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: