Оқулық Қ.ӘБішев g è t э а І философия жоғары оқу орындары студенттері


Ішкі, әрине, м әннің белгілі бір қалпы



Pdf көрінісі
бет93/135
Дата25.11.2023
өлшемі8,52 Mb.
#126497
түріОқулық
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   135
Байланысты:
b2 (1)

Ішкі, әрине, м әннің белгілі бір қалпы.
Мэн ол негізгі аныктаушы 
жағы екенін айттык. 
Ол көбінесе т абиғат т а белгілі бір функция,
козғалыстың muni не формасы, бір нәрсенің калыптасу, болу жолы.
Осы жолдын өзі әлі жетілмеген, онан кейін толыскан, айкындалған 
жэне ақырында жоғалу кезендерін бастан кешіреді. Сол кезендердің 
эр қайсысында мәннің озі ішкі үйыткы күш ретінде оз дәрежесіне 
сай сыртқа уақытша аяқталған формаларға ие. 
Аякталган өрбір фор­
ма немесе калып ішкінің өзінің сырткысы. Аякталған қалып өткінші,
бірак өткінші бір калып болса да ол ішкіге түракты бір ө ң береді.
Осындай әткінші-түракты калыптың эр кайсысы м әннің күбылмалы
ағымына уакыт пен кеңістіктегі бір сипат береді.
Бүған ең көрнекі 
мысал ретінде әр адамның жан дүниесіндегі сан түрлі толкулардың 
оның жүзінде, кимылдарында, әрекеттерінде қалай көрінетіндігін 
айтуға болады. Жан, соз жок, адамның ішкі дүниесі. Адам өзін адам 
ретінде ең алдымен өз жан дүниесінде қалыптастырады, сыртқы каты- 
настардың барлығы да ең алдымен оның ішкі үмтылыстарының жалған 
немесе шын, ақиқат көріністері. Ішкі мен сыртқының бірлігі де және 
бірліктің ауқымында бір-біріне қайшылығы да бар. Жан әлемі ай- 
рыкша күрделі болғандықтан сырткы қалып ішкіні бүркемелеп жа- 
сырудың да жолы болып түрады. Ол да әркімнің калауына байланы­
сты. Адамдар сондыктан озара қатынастарда бір-бірінің жүзіндегі 
өзгерістерден, іс-қимыл-әрекеттерден солардың арғы жағындағы ішкі 
дүниесі жөнінде хабар алады, алуға тырысады. Ол, әрине, қанша- 
лыкты мүмкін болса. Сыртқы өзгерістерден, қалпынан, әсіресе адам- 
ның бет-пішінен оның жан әлемін тану қабілеті суретші-портретшілер- 
де айрыкша дамыған болуы тиіс. Осы саладағы атақты суретшілер
199


шын мәнінде адамның сыртқы пішіні арқылы олардың психология- 
льщ пішінін, олардың белгілі дәрежеде қандай адам екенін корсете 
алады. Қазақтың “түрі келгеннен түңілме” дейтіні, әрине, барлык 
уақытта ақиқат емес, бірақ оның белгілі бір жөні бар.
Ішкі барлық уақытта тынымсыз әрекетте. Сол әрекетте ол да- 
миды жетіледі. Бірак ол даму сырткысыз мүмкін емес. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   135




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет