Оқулық Қ.ӘБішев g è t э а І философия жоғары оқу орындары студенттері
Органикалық бүтіндік пен оның бөліктері
жүктеу/скачать 8,52 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2. Органикалық бүтіндік пен оның бөліктері.
Кез келген болшек бүтіннің болігі бола алмайды деп жоғарыда айттық. Бірақ оны дәлелдегеніміз жоқ. Оны дәлелдеу органикалық бүтіндікті түсіну арқылы ғана мүмкін HOpdè. Қандай да болмасын объектінің сыртқы күрылымына сәйкес келе беретін формальдык бүтіндік - ол абстрактылы жалпылықтың белгісі, ойткені ол нақты объектінің озіне тән нақты логикасын ашып бере алмайды. Ешбір толысқан жүйені немесе бүтіндікті оның откен жолын ой жүзінде отпей түсіне алмайсың. Әрбір калыптасқан нәрсенің откен тарихы арқылы ғана шын табиғатын түсінуге болады. Оның себебі оның шын мәні түған сәттен дап-дайын, кейін тек орісін кеңейте беретін нәрсе емес, оның бүкіл даму тарихы оның шын мәнінің калып тасу жолы. Гегельдің айтуынша, даму жолының акырында ғана ол шын мәніндегі озі. Олай болса, осы откен жолының түрғысынан ғана ненің және кімнің озінің толысқан бүтіндігіне қарай дамитындығын біз анықтай аламыз. Яғни, әрбір бүтіндіктің нақты ерекше табиғатынан тыс, оны негізге алмай біз оның озіне ғана тән боліктерін таба алмаймыз. Сон- дықтан оған абстрактылы жалпылық емес, нақты жалпылыктың түрғысынан келген жон. Ненің, кімнің бүтіндігі жонінде деген мәселені анықтау- ол бүтіндіктің субстанциясын не субъектісін табу деген соз. Ягни озінің 216 толык бүтіндігіне тек үзақ дамуда жететін қүбылыстың накты та- биғатын білу арқылы біз оның өткен жолын, оның өзінің етене ізінен жаңылмаймыз. Осы түрғыдан нағыз шын бүтіндік - бөліктердің өзара қатынас- тары емес, дамудағы субстанцияның не субъектінің өмір сүру және даму формаларын туғызу, жасау процесі. Бөліктер субстанция - субъ- ектінің қаж етті даму формалары, оның дамуының к,ажетті сатыла- ры, дамудағы әрбір цикядің (оралымды өрлеудің) біршама аяктау формалары. Сонымен бірге ол формалардың әрқайсысы қүбылыс- тың ерекше табиғатынын жүктеу/скачать 8,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|