Оқулық Ә.Ә. Шортанбаев, С. В. Кожанова. Алматы, 2008. 2
жүктеу/скачать 9,99 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Карцино-эмбрионалды антиген
- Эмбрионалды сульфогликопротеин
- Реган фосфатазасы
| Альфа-фетопротеин
адам iсiктерiнде бiрiншi анықталған эмбрионалды антигендердiң бiрi. Ол аурулар қанында және бауыр гепатоцеллюлярлы iсiктер жасушаларында кездеседi, сонымен қатар, аналық және аталық жұмыртқа бездерiнiң тератобластомаларында кездеседi. Бұл антиген асқазан iсiгi бар ауруларда, қуық асты без iсiгiнде және асқазан iсiгiнiң бауырға жайылуы кезiнде қан сарысуында кездеседi. Карцино-эмбрионалды антиген ауру қанында серологиялық әдiс көмегiмен анықталады және тiк iшек, тоқ iшектiң қатерлi iсiгi жасушаларында табылады. Эмбрионалды сульфогликопротеин асқазан шырышты қабатының қатерлi өзгерген жасушаларында байқалады, ал Н-цитокин асқазан-iшек, сүт безi, өкпе, қуық асты безi, қалқанша без, лимфогранулематоз сияқты қатерлi iсiгi бар аурулардың қан сарысуында анықталады және ол жүктi әйелдердiң қан сарысуында табылған. Реган фосфатазасы қатерлi өкпе және асқазан-iшек жолдары iсiгiнде 10-20% жағдайда болады. Бұл фермент плацентаның сiлтiлi фосфатазасымен бiрдей, ол плацентамен түзiледi және жүктi ана қанында кездеседi. Тәжiрибелi зерттелуде жануарлар қатерлi iсiктiң жасушаларында, шақыру тәсiлiне қарамастан (әртүрлi онкогендi вирустар, химиялық канцерогендер, сәулелену), бiрнеше рак-эмбрионалды антигендер табылған. Бұл антигендердiң қатерлi жасушаларда пайда болуы маңызды және ол iсiктегi эмбрионалды гендердi жаңартып, жұмыс iстеуiн айқындатады. Бұл гендердiң тежелуi вирус геномымен шақырылады және жасушаға химиялық, физикалық канцерогендердiң, гормондардың әсерiмен туындайды. Сөйтiп, қатерлену кезiнде iсiк жасушаларында екi үрдiс бiрдей жүредi: антигендiк қарапайымдану қалыпты тiндерге сай антигендердi жоғалту; антигендiк күрделену берiлген тiндерге тән емес жаңа антигендердiң пайда болуы, соның iшiнде iсiкерекшелi, рак- эмбрионалды, вирусерекшелi және гетеро(басқа) мүшелiк антигендер. Iсiкерекшелi антигендердiң мiнездемесi жағынан тәжiрибелiк iсiктердi екi негiзгi топқа бөлуге болады: 1. Канцерогендермен (рак туғызғыш заттармен) әсерленген iсiктер. Бұл iсiктердiң әрқайсысында өзiндiк антигендерi бар, мысалы, таза бiр 164 топқа жататын әртүрлi жануарлардың барлық тiндерiнде немесе бiр жануардың әртүрлi тiндерiнде бiрдей канцерогенмен туғызған антигендер. 2. Вируспен әсерленген iсiктер. Бiрдей вируспен әсерленген iсiктердiң антигендерi ұқсас болады, тiптi олардың әртүрлi жануарларда кездесiп, әртүрлi морфологиялық құрылымы болса да. Тура осындай заңдылық адамда кездесетiн қатерлi iсiктерде де байқалады. Вирусәсерлi iсiктерде (лейкоз, лимфома, т.б.) iсiк түрiне тән көпшiлiк ауруларда болатын ортақ антигендер табылады. Сонымен қатар, адамда кездейсоқ пайда болатын вируспен байланысты емес iсiктерде, осы ауруларға тән ортақ антигендер табылмайды, бiрақ өзiндiк iсiкерекшелiк антигендер кездеседi. Iсiкерекшелi антигендер iсiк жасушаларының iшiнде де, бетiнде де орналасуы мүмкiн. Жасуша iшiндегi антигендердiң рөлi iсiкке қарсы тұру серпілістерде маңызды емес немесе рөлi өте аз болады, себебi иммунды жүйенiң оны тануына жетiстiгi жоқ. Iсiк жасушасының бетiнде орналасқан антигендердi тану өте оңай және ол арнайы иммунды жауапты тудыратын негiзгi бiр себеп болып табылады. Iсiкке қарсы иммунды жауаптың түзiлуiнде жүктеу/скачать 9,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|