Оқулық Екінші басылымы Қазақстан Республикасы Білім министрлігі



Pdf көрінісі
бет188/217
Дата26.12.2023
өлшемі20,14 Mb.
#143407
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   217
Байланысты:
b1833

А
— 
А
тілігіндегі штрихталған 
дөңгелск винткс тиісті ксскін. Түтқаны (4) екі ұшына сақиналар
(5) кигізіліп тойтарылған цилиндр тәрізді стержснь деуге болады. 
Ол басты ксскінде жәнс үстіңгі көріністе үзіліп көрсетілген. Түтқаны 
сол жақ жәнс үстіңгі көріністерден табындар. 6-тетікбөлшекті 
«Тірсуіш өкшс» деп атайды, оны басты және сол жак көріністсрден
табамыз. Оның винт пен штифтср арқылы біріктірілуін жсргілікті
жәнс 
А
— 
А
тіліктерге қарап түсінуге болады. Үстінгі көріністе
тірсуіш өкшс траверстің тасасында қалғандықтан, көрінбейді. 
тстікбөлшск «Штифт» тірсуіш өкшс мсн винтті біріктіріп түр, оны 
басты ксскіндегі жсргілікті тіліктсн (штрихталған скі деңгслск)
және 
А
— 
А
тілігінсн көреміз.
227


4. Тетікбөлшсктсрдің бұйымда бір-біріне қалай біріктірілгсндіп 
туралы жоғарыда айтылды. Сол айтылғандарды толықтыралық. 
Тұтқаның (4) бір ұшына сақина (5) кигізіп, түтқаның кертігіне 
сақинаны тақап қояды. Осыдан кейін тұтқаны қозғалмайтындай 
етіп бекітеді де, оның осі бағытында балғамен қатты соғады. Сонда 
тұтқаның ұшы жалпайып, тойтарылады. Енді тұтқаны винттің (3) 
тесігінен өткізіп, оның екінші ұіиына екінші сақинаны жоғарыдағы 
әдіспен бекітеді. Сонда төрт тетікбөлшек (екі сақина, тұтқа және 
винт) ажырамайтындай болып біріктірілді. Винтті траверс (1) тесігінс 
трапециялық бұранданың көмегімен бұрап кіргізеді. Винттің ұшын 
тіреуіш өкшедегі шұңқырға кіргізіп, екі штифтің (7) көмегімен 
мұрындықтайды. Екі болтты (2) траверстің сәйкес тесіктеріне ор- 
натып, оларды да диаметрлері жуанырақ екі штифтің (8) көмегімен 
мұрындықтайды. Ажыратқыштың 3, 4, 5, 6 және 7-тетікбөлшектер- 
ден тұратын бір тұтас бөлігі винттің осі бағытында қозғалып орын 
ауыстыра алады. Ол үшін түтқадан үстап винтті бүрау керек. Бүран- 
далар оңқай ексндіктері анықталады, өйткені сызбада 
ЬН
дегсн
жазу жоқ.
5. Сызбадағы өлшемдермен танысалық. Габариттік өлшемдерге 
жататындар: 200; 150... 195. Олардың біріншісі үзіліп кескіндслген 
түтқаның толық үзындығын анықтайды, ал екіншісі ажыратқыштың 
қозғалып түратын бөлігінің шсткі жағдайларына сәйксс келеді. 
Винтті травсрске түбіне дейін бүрап кіргізгеннен кейінгі қүрасты- 
рылған бүйымның көрсетілген өлшемі 150 мм. Ал винтті бүған кері 
бағытта бүрасақ, тіреуіш өкше траверске тақалады да, қозғалыс 
тоқталады. Осындай шеткі жағдайға сай өлшем 195 мм болады. 
Болттар осьтерінің аралығы (145 мм) көрсетілген және бүранда 
өлшемдері (М12 
х
1,5) түсірілген. Бүл екі өлшем де ажыратқышты
күпшскке қондыру үшін ксрек. Күпшекте де ара қашықтықтары
145 мм болатын бүрандалы екі тесік (М12 х 1,5) болады. Ажы- 
ратқыш псн күпшектің аталған өлшемдері бір-біріне сәйкес бірдей
болуы кажст. Бүйымның конструкциясын анықтайтын өлшсм ретінде 
винттегі бүранда өлшемі (ТгЗОхб) көрсстілген.
Тстікбөлшсктердің сызбаларын қүрастыру сызбасы бойынша сы- 
зуды қүрастыру сызбасын бөлшектеу дсп атайды. Құрастыру сыз- 
басын тетікбөлшектсуді мынадай тәртіппен орындау тиімді болады:
1. Құрастыру сызбасын оқу керек. Сонда бүйымның қүрамына 
енетін тетікбөлшектердің қызметтерін, олардың пішіндері мен өзара 
әсерлерін түсінуге болады. Спсцификацияны да бұйымның сызба-
сымен салыстыра отырып оқиды;
2. 
Бүйымды 
ойша 
ажыратып, 
оның 
қүрамына 
кіретін
тстікбөлшектермен жеке-жске танысу керск;
3. Стандарт тетікбөлшектерге жүмыс сызбалары сызылмайды. 
Осындай сызбалары сызылмайтын тетікбөлшектерге болттар, шпиль-
228


212-сурет
б. жатады. Стандарт
калар, гайкалар, шайбалар, штифтер және т 
тетікбөлшектерді спецификацияға карап бөліп алу керек,
4. Стандарт емсс тетікбөлшектердің әрқайсысының сызбасын жс-
ке-жекс салу керск.
210-сурсттсгі құрастыру сызбасын тстікбөлшсктсуді карастыра-
лық. Бұл сызбаны жоғарыда оқып, оның қүрамына кірстін 
тстікбөлшектсрмсн танысқан болатынбыз. Ол 8 тстікбөлшсктсн түра-
ды. Оның сксуі (7-тст. псн 8-тст.), яғни штифтср, стандарт
тстікбөлшсктсрдің катарына жатады. Қалған алтауының сызбаларын


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет