Оқулық Екінші басылымы Қазақстан Республикасы Білім министрлігі



Pdf көрінісі
бет62/217
Дата26.12.2023
өлшемі20,14 Mb.
#143407
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   217
Ог
нүктесі, радиусы 
А,
нүктссінсн 
всртикаль оськс дейінге қашықтыққа тең бірінші шсңбср және 
центрі 
О
і
нүктесі, радиусы 
В\
нүктесінсн горизонталь оське дейінгі 
қашықтыққа тсң екінші шсңбср жүргізсміз. Сонда ойықтың гори- 
зонталь проскциясы всртикаль орналасқан екі кссіндімсн және 
бірінші шсңбсрдің осы кссінділср арасындағы екі доғасымсн шск- 
телген төрт бүрышты фигура болады екен. Оның профиль проск- 
циясы 
А,
нүктесі аркылы жүргізілген горизонталь. түзу мсн шардың 
профиль проскциясына ортақ кссіндіден және екінші шсңбсрдің осы 
кесіндідсн жоғары орналасқан болігінсн түрады (85,6-сурет).
78


Ь
6
-суретте бірнеше геометриялық дененің үш проекциясы (фрон- 
таль, горизоиталь және профиль) кескінделген. Кескіндеріне
қарап неше дсне және қандай дснелер берілгенін анықтай аласыңдар 
ма? 
Басқаша айтқанда, берілгсн кескінді оқи аласындар ма? Суретке 
зер салып қарап шығып, онда
үш денс: алты бұрышты пи-
рамида, төрт бұрышты призма
және 
цилиндр 
бсрілгенін 
айтуға болады. Олар проекция 
жазықтығына және бір-біріне х 
қатысты түрліше жағдайда ор- 
наласқан. Пирамида горизон- 
таль проскция жазықтығында 
түр, 
орналасуы 
орнықты.
Призма мен цилиндр горизон- 
таль проекция жазықтығында 
көлдснсн жатыр, олардың ор-
наласуы орнықты болмайды.
Призманың горизонталь про- 
86-сурет
скция жазықтығымен ортақ қыры бар. Егер призмаға қол тигізсск, 
ол қозғалып, горизонталь жазыктыққа бір жағымен барып түсер 
еді. Цилиндр горизонталь проекция жазықтығына өзінің жасаушысы 
бойымсн жанасады. Цилиндрдің оң жақ табаны профиль проекци- 
ялар жазықтығында жатыр. Призманың бүйір қырлары, бүйір 
жақтары және цилиндрдің жасаушылары профиль проекциялар жа- 
зықтығына перпендикуляр орналасқан. Берілген денелсрдің фрон- 
таль проекциялар жазықтығымен ортақ нүктелері жоқ. Енді берілген 
денелердің бір-біріне қарағандағы орналасуын қарастыралық. Приз- 
ма пирамида мен цилиндрдің арғы жағында жатыр. Сондықтан 
призманың пирамида мен цилиндрдің тасасындағы бөліктері фрон- 
таль проекцияда үзілме сызықпен жүргізілген. Цилиндр пирамида- 
ның оң жағында орналасқан. Мүның өзі профиль проскцияда оның 
бір бөлігі пирамиданың тасасында қалатынын көрсетеді. Профиль 
проекцияда 
цилиндрдің 
көрінбейтін 
бөлігі 
үзілме сызықпен 
кескінделген. Призма мсн цилиндрдің қалай орналасқанын фронталь 
және горизонталь проекцияларға қарап ажыратуға болмайды. Проф-
иль проекцияларына қарап цилиндр мен призманың өзара жанас-
ІР*
пайтынын керсміз.
87-суретте де гсомстриялық денелер тобы кескінделген. ГІарал-
лелспипсд горизонталь проекция.жазықтығында жатыр. Оның үстіне
цилиндр қойылган, ал цилиндрдің үстінде конус түр. Фронталь


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет