Ажырайтып
біріктірулсргс оны қүрастырып
тұрған тстікбөлшск-
тсрді бүлдірмсй ажыратуға болатын біріктірулср жатады. Ажыраи-
тын біріктірулсрдің өзі
қозгалмайгпын
жәнс
қозгалат ьін
болып
екіге
бөлінеді. Ажырайтын, бірақ қозғалмайтын біріктірулсргс болттық
жәнс шпильдік біріктірулср жатады. Ажырайтын козғалмалы
біріктірулсргс шпондық жәнс щлицтік біріктірулср жатады.
Ажырамайтын
біріктірулсрде
тстікбөлшектерді
бүлдірмсй
ажыратуға болмайды. Ажырамайтын
біріктірулсрдін мысалдары
ретінде
пісіріп
біріктіруді
және дәнскерлеу
мсн
желімдсуді
қарастырамыз.
'
§ 53. Т ЕТІК БӨ Л Ш ЕК ТЕ РД I Ш П О Н К А М ЕН БІРІК Т ІРУ
Маховик, шкив, тісті дөңгслск және т. б.
тстікбөлшсктерді білік-
пен біріктіру үшін шпонка деп аталатын тетікбөлшск қолданылады.
Біліктің жәнс оған қондырылатын тстікбөлшск күпшсгінің шпонкаға
арналған ойықтары болады (192-сурст). Шпонка біліктеп оиыкка
Шпонка
дөңгелек
192-су рет
жартылай
кірстін болса, онда күпшектсгі ойыққа да жартылаи
кірсді. Оның бүйір бсттсрі арқылы айналмалы қозғалыс біліктсн
тісті дөнгслсккс нсмссс тісті дөңгслсктсн біліккс бсріледі. Баскаша
айтканда, сгср білік айналса, онымен біргс тісті дөңгелск те айналады
нсмссе ксрісіншс,
сгср тісті дөнгслек айналса, онымен бірге білік
те айналады.
Пішіндсрінс қарай шпонкаларды призма,
сына және сегмент
тәріздсс шпонкалар деп бөледі. Ең көп тараған шпонка призма
тәріздсс болады. Оның көлдснең қимасы ені
Достарыңызбен бөлісу: