Оқулық Екінші басылымы Қазақстан Республикасы Білім министрлігі

А-А
ГОСТ14806 -8 0 -Т 5 -П -Һ &
ГОСТ14806 - 8 0 - Н 1 - П -
Ь 6
198-сурет 
• 
V
^ I ;
сатысының үстінс, ал жапсар сызбада көрінбейтін болса, шығару 
сызығы сатысының астына жазылады.
Пісіру жапсарының шартты белгісі бір-біріне сызықшалар 
арқылы тірксстіріле жазылатын 7 элемснттен түрады (199-су-
2
Ш
- 0 - Ш
6
ГОСТ5264-80-С9-А-Ьь6-50/Ю0
д
х г
199-сурст
рст). 
, 
'■
-■
 ■.^н-^^''■-■•;■
1 - э л с м с н т . Жапсардың орындалуына байланысты көмскші
бслгілср. Мысалы, мынадай бслгілсрді пайдалануға болады: 0 жап-
204

сардың контуры тұй ы қталған сызық болатынын, ал 1 — пісіру
жапслры бұйымды монтаж дау ксзінде орындалаты нын көрсетеді.
2 - і л е м е н т . Пісірмелі біріктіру ж апсары ны н түрін ж ән е кон- 
струкіімясын аны қтайты н мемлекеттік стандарттың нөмірі.
3 - э л е м е н т . Ж ап сарды ң әріп тік-ц и ф р лы қ белгісі.
4 - э л е м е н т . Пісіру тәсілінің белгісі. 
А
— автоматты пісіру; 
П
— ж арты лай автом атты пісіру.
5 - э л е м е н т . Пісіру ж апсары ны ң катетінің белгісі мен милли-
метрмен есептелЬен өлшсмі. Ж апсарды ң көлдснсң қимасын тік 
бүрышты үш бүрыш болады деп ессптейді. Б үл үшбүрышты тсң
бүйірлі дсп қарастырады.
6 - э л е м с н т . Пісіру ж апсары ны ң өлшемдсрі. Б ү л элем ент пісіру
ж апсары түтас болмаған жағдайда қойылады. Ж ап сар үзілмелі болса, 
ш ам ам сн горизонтқа 60° бүрыш ж асайты н сы зы қш а / , жапсар 
үзіктері ш ахм ат тәртібімен орналасса, 2 бслгісі қойылады. Мысалы, 
5 0 /1 0 0 , ж апсарды ң үзындығы — 50 мм, ал үзіктсрдің адымы
100 мм екенін көрсетеді. 
]
7 - э л е м е н т . Көмскш і белгілер. Бүл арада төмендегі үш белгінің
біреуі түруы мүмкін: □ — ж апсар түй ы қталм аған , бүл бслгі сызбада
жапсардың контуры ан ы қ түсінікті болған жағдайда қолданыладЫ, 
О __ ж апсарды ң артығын жонып нормаға келтіру; 
Ш.
жапсардың
бүдырларын кстіріп, тстікбөлш сктің басқа беттерімсн бірдсй етіп 
өндсу. 198-сурсттс ксскінделген тетікбөлш ек үш бөлш ектсн түрады. 
Ц илиндр пішінді екі төлке (1) деп аталаты н бөлшектер^ оларға 
сәйксс скі қүлақш аға (2) пісіріліп біріктірілген. Одан кейін олар 
бұрғы тәріздес тсскіш пен тссілгсн. Пісіру ж апсары түй ы қ контур 
бойынша м ем лексттік стандарт М ЕС Т 1 4 8 0 6 - 8 0 талаптары на сай 
орындалады. Ж и ектсрі ж оны лмаған бір ж ақ ты
Т
әрп. тәріздсндіріп, 
ж арты лай автоматты түрде пісірсді ж ә н е жапсардың катеті 6 мм. 
Қ ү л ак ш ал ар планкаға (3) монтаж дау кезінде пісіріледі, жапсар 
мемлскеттік стандарт М ЕС Т 14806—80 талап тары н а сай келсді. 
Қапсыра пісіру ж арты лай автоматты түрде түйы қталм аған контур 
бойынша орындалады. Ж ап сар үш бүрыш ының катсті 6 мм.
Егср сызбада бірнсш е бірдсй пісіру ж апсарлары н ксскіндсу ксрск 
болса, онда олардың тск біреуін ғана то л ы қ көрсстеді. Оның шығару 
сызығының үстінс бірдей ж апсарларды ң санын ж ән е нөмірін көрсе- 
теді. Бірдей ж апсарларды ң қалғандары нан шығару сызықтарын 
жүргізіп, оның сатысына жапсардың нөмірін ж азады . Ш ығару сы- 
зығы пісіру ж апсарын көрсстстін сы зы қка бір қанатты нүсқамамсн
тірелетінін есте сақтау ксрек.
198-суреттсгі тілікте тстікбөлш сктің бөліктсрі әр түрлі оағытта
ш трихталған. 
Егер 
бірнсшс 
бөлш сктсн 
пісіріп 
біріктірілгсн 
тетікбөлш ск 
күрдслірск 
бүйым 
қүрам ы на 
еніп, 
оның 
басқа
205

тстікбөлшсктерімен біргс ксскіндслстін болса, онда оны бір бағытта 
штрихтауга жәнс пісіру жапсарларын корсстпсугс рұқсат стілсді.
Оқушылар сызбада пісіру жапсарының белгіленуін қысқартып 
алуларына болады. Мысалы, мсмлсксттік стандарттың номірін 
корсстпсй, былай: МЕСТ... дсп жазуларына тура келеді. Ал 
жогарыда кслтірілген (199-сурст) толық белгілсуде бірінші элемснт- 
тен ксйін және жстінші элсмснттің алдында сызыкшалардың жоқ 
сксндіктсріне коңіл аударындар.
Ж атты ғулар
1. Біріктірілетін болшектсрдің озара орналасуларына қарай 
пісірмслі біріктіруді қандай түрлсргс бөледі?
2. Түйістіре жәнс бүрыштап пісірудің шартты бслгілері қандай? 
Т
әрпі тәріздендіріп және қапсыра пісірудің ерскшеліктерін айтып
бер. 
. . . . Й-Д
3. Пісіру жапсарларын бслгілсу үшін қолданылатын комекші 
белгілерді салып, оның жанына атқаратын міндсттерін жаз.
4. Корінетін жапсарларды қандай сызықтармен корсетсді? 
Корінбейтін жапсарларды қандай сызықтармсн корсетеді?
5. Пісіру жапсарының шартты белгісінің қүрылымы қандай? 
Жапсардың шартты белгісі қандай жагдайларда шығару сызығы 
сатысының үстіне, ал қандай жағдайларда астына жазылади?
6. Сызбада бірнсше бірдсй пісіру жапсарларын қалай оңайлатып
корсстуге болады? 

жүктеу/скачать 20,14 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: